何时该用暴露前预防？قاچان ئاشكارىلىنىشتىن بۇرۇن ئالدىنى ئېلىش كېرەك؟

PrEP预防HIV感染的效果，已被诸多研究证实可显著降低HIV感染风险，同时，PrEP用于各类人群的安全性也良好。
ئاشكارىلىنىشتىن بۇرۇن ئالدىنى ئېلىش ( Pre-exposure prophylaxis ،PrEP ) بولسا ۋىرۇسقا قارشى دورىلارنى ئىستېمال قىلىش ئارقىلىق HIV يۇقۇملىنىشنىڭ ئالدىنى ئالىدىغان بىر خىل يېڭى تىپتىكى ئۈنۈملۈك بىئولوگىيىلىك ئالدىنى ئېلىش ئۇسۇلى. بېقىنىشچانلىقى ياخشى بولغان ئەھۋال ئاستىدا ،PrEP Uڭق1دىكى كىشىلەر توپىنىڭ HIV بىلەن يۇقۇملىنىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈنۈمى %90 كە يېتىدۇ ،PrEP تۈرىنى كېڭەيتىپ يولغا قويغاندا HIV تىپلىق يېڭىدىن يۇقۇملىنىشنى ئۈنۈملۈك ئازايتقىلى بولىدۇ.

PrEP Uڭق1نىڭ يۇقۇملىنىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈنۈمى نۇرغۇن تەتقىقاتلار تەرىپىدىن HIV يۇقۇملىنىشنىڭ خەتىرىنى كۆرۈنەرلىك تۆۋەنلىتەلەيدىغانلىقى ئىسپاتلاندى ،شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا ،Uڭق3نىڭ ھەر خىل كىشىلەر توپىغا ئىشلىتىش بىخەتەرلىكىمۇ ياخشى.
PrEP用药需谨慎，现在介绍一下PrEP适应症及启动前准备。
PrEP دورا ئىشلىتىشتە ئېھتىياتچان بولۇشى كېرەك ،ھازىر Uڭق1دىكى ئۇيغۇنلىشىدىغان كېسەللىكلەر ۋە قوزغىلىش ئالدىدىكى تەييارلىقلارنى تونۇشتۇرۇپ ئۆتىمىز.
一、暴露风险评估

以下问题可用来帮助评估HIV高危行为风险

在过去6个月中：

①是否发生过无安全套的男男同性性行为或异性性行为（不包括夫妻性关系）？

② 是否注射过违禁药品并且有过共用针具的情况？

③在性伴中，是否有HIV感染者？

④ 是否被诊断患有性传播疾病，如梅毒、淋病和衣原体感染？

⑤ 是否多次使用过暴露后预防（PEP）措施预防通过性传播途径或静脉注射传播途径的HIV感染？

以上问题只要有一个问题答案为“是”便可视为“HIV高暴露风险”，可考虑使用PrEP预防HIV感染。
1.ئاشكارىلانغان خەۋپ-خەتەرنى باھالاش

تۆۋەندىكى مەسىلىلەر HIV يۇقىرى خەتەرلىك ھەرىكەت خەۋپ - خەتىرىنى باھالاشقا ياردەم بېرىدۇ

ئۆتكەن ئالتە ئاي ئىچىدە:

① گاندون بولمىغان ئەر - ئەر ئوخشاش جىنسلىق جىنسىي مۇناسىۋەت ياكى يات جىنسلىق جىنسىي مۇناسىۋەت ( ئەر - خوتۇنلۇق جىنسىي مۇناسىۋەتنى ئۆز ئىچىگە ئالمايدۇ ) يۈز بېرىپ باققانمۇ؟

( 2 ) چەكلەنگەن دورىلارنى ئوكۇل قىلىپ سالغانمۇ ھەمدە ئوكۇل سايمانلىرىنى ئورتاق ئىشلەتكەنمۇ؟

( 3 ) جىنسىي ھەمراھىدا HIV بىلەن يۇقۇملانغۇچىلار بارمۇ؟

④ سىفلىس، سۆزنەك ۋە خلامىدىيە بىلەن يۇقۇملىنىش قاتارلىق جىنسىي يۇقۇملۇق كېسەللىكلەرگە گىرىپتار بولغان دەپ دىياگنوز قويۇلغانمۇ؟

( 5 ) ئاشكارىلانغاندىن كېيىنكى ئالدىنى ئېلىش ( PEP ) تەدبىرىنى كۆپ قېتىم ئىشلىتىپ جىنسىي يول ئارقىلىق تارقىلىشنىڭ ياكى ۋېناغا ئوكۇل سېلىش ئارقىلىق تارقىلىدىغان Uڭق1نىڭ يۇقۇملىنىشىنىڭ ئالدىنى ئالغانمۇ؟

يۇقىرىقى مەسىلىنىڭ پەقەت بىرلا جاۋابى «شۇنداق» بولسا «HIV خەۋپ - خەتىرى يۇقىرى» دەپ قاراشقا بولىدۇ، Uڭق1نى ئىشلىتىپ Uڭق2دا يۇقۇملىنىشنىڭ ئالدىنى ئېلىشنى ئويلىشىشقا بولىدۇ.
二、医学评估

① 年龄18周岁及以上

② HIV抗体检测呈阴性

③ 存在HIV感染风险

④ 无不适宜服用替诺福韦等暴露前预防药物的情况

⑤ 同意按时服药，保证依从性并能参加随访检测

⑥ 意识清醒，精神正常能够自主决策

应特别注意：实施PrEP前必须进行HIV检测，确保服务对象没有感染HIV，对已经感染的但却从未被诊断出的HIV阳性者进行PrEP可能会导致耐药发生，对其后续治疗产生严重的不良后果。
2.تېببىي باھالاش

( 1 ) يېشى 18 ياشتىن يۇقىرى بولۇش.

( 2 ) HIV ئانتىتېلاسىنى تەكشۈرۈشتە مەنپىي چىقتى

( 3 ) HIV يۇقۇملىنىش خەۋپى مەۋجۇت بولۇش.

( 4 ) نورفوۋېل قاتارلىق ئاشكارىلىنىشتىن ئىلگىرىكى ئالدىنى ئېلىش دورىلىرىنى ئىچىشكە ماس كەلمەيدىغان ئەھۋاللار يوق.

( 5 ) ۋاقتىدا دورا ئىچىشكە قوشۇلۇش، بېقىنىشچانلىقىغا كاپالەتلىك قىلىش ھەمدە ئىز قوغلاپ تەكشۈرۈشكە قاتنىشىش.

( 6 ) ئېڭى سەگەك، روھىي ھالىتى نورمال، ئۆز ئالدىغا تەدبىر بەلگىلىيەلەيدىغان بولۇش؛

ئالاھىدە دىققەت قىلىشقا تېگىشلىكى:PrEP شەھىرىنى يولغا قويۇشتىن بۇرۇن چوقۇم Uڭق1دا تەكشۈرۈش ئېلىپ بېرىپ، مۇلازىمەت ئوبيېكتىنىڭ HIV بىلەن يۇقۇملانماسلىقىغا كاپالەتلىك قىلىش كېرەك ،يۇقۇملانغان ئەمما ئەزەلدىن دىئاگنوز قويۇلۇپ باقمىغان HIV مۇسبەتلىك كېسىلىگە گىرىپتار بولغۇچىغا قارىتا ئېلىپ بېرىلغان PrEP دورىغا چىدامچانلىقنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن ،ئۇنىڭ كېيىنكى داۋالىنىشىغا ئېغىر يامان ئاقىۋەت ئېلىپ كېلىدۇ.
三、其他检测

① 肾功能检测

启动PrEP前要进行肾功能评估，建议TDF/FTC用于肌酐清除率≥60mL/min的人群。

② 性传播疾病检测

建议进行梅毒筛查，根据不同地区需求和资源可及性提供其他性传播疾病筛查。应注意，近半年有性病感染史是优先推荐使用PrEP使用预防HIV感染的指征之一。

③肝炎病毒血清学检测

性活跃人群（尤其是MSM）和静脉注射吸毒人群通常也是HBV和HCV感染的高危人群；

对于HbsAg+者在开展PrEP期间如果发生停药，会有HBV反弹风险，启动PrEP前一定要检测服务对象的HBV感染情况；

HBV感染并不是开展PrEP的禁忌症，只是用药前需做好医疗评估或者请肝病专家会诊。

④ 妊娠检测

妊娠本身不是开展PrEP的禁忌症；

启动PrEP前需要记录女性参与者妊娠检测结果，并提供相应咨询，包括避孕知识和一旦怀孕后的围产期保健知识。
3.باشقا تەكشۈرۈشلەر

① بۆرەك ئىقتىدارىنى تەكشۈرۈش

PrEP قوزغىتىشتىن بۇرۇن بۆرەك ئىقتىدارىنى باھالاش ئېلىپ بېرىش كېرەك ،TDF/Uڭق2نىڭ كرېئاتىنىننى تازىلاش نىسبىتى 60mL/min دىن يۇقىرى ياكى شۇنىڭغا تەڭ بولغان كىشىلەر توپىغا ئىشلىتىشىنى تەۋسىيە قىلىمىز.

جىنسىي مۇناسىۋەت ئارقىلىق تارقىلىدىغان كېسەللىكلەرنى تەكشۈرۈش

سىفلىسنى تاللاپ تەكشۈرۈشنى تەۋسىيە قىلىمىز، ئوخشاش بولمىغان رايونلارنىڭ ئېھتىياجى ۋە بايلىقنىڭ ئۆتۈشۈشچانلىقىغا ئاساسەن باشقا جىنسىي يۇقۇملۇق كېسەللىكلەرنى تاللاپ تەكشۈرۈش بىلەن تەمىنلەيمىز. شۇنىڭغا دىققەت قىلىش كېرەككى، يېقىنقى يېرىم يىلدىن بۇيان جىنسىي كېسەللىك بىلەن يۇقۇملىنىش تارىخى بولسا ئالدى بىلەن PrEP ئىشلىتىشنى تەۋسىيە قىلىپ Uڭق1دا يۇقۇملىنىشنىڭ ئالدىنى ئالىدىغان كۆرسەتكۈچلەرنىڭ بىرى.

( 3 ) جىگەر ياللۇغى ۋىرۇسىنى قان زەردابى ئىلمى بويىچە تەكشۈرۈش

جىنسىي ھەرىكىتى جانلانغان كىشىلەر توپى ( بولۇپمۇ MSM ) ۋە ۋېناغا ئوكۇل سېلىپ زەھەر چېكىدىغانلار توپى ئادەتتە HBV ۋە Uڭق2دا يۇقۇملىنىش خەۋپى يۇقىرى كىشىلەر توپى ھېسابلىنىدۇ؛

HbsAg + گە نىسبەتەن Uڭق1نى قانات يايدۇرغان مەزگىلدە ئەگەر دورىنى توختاتسا ،Uڭق2نىڭ قايتا قوزغىلىش خەتىرى بولىدۇ ،Uڭق3نى قوزغىتىشتىن بۇرۇن چوقۇم مۇلازىمەت ئوبىكتىنىڭ HBV بىلەن يۇقۇملىنىش ئەھۋالىنى تەكشۈرۈش كېرەك.

HBV يۇقۇملىنىشى Uڭق1دا چەكلەنگەن كېسەللىك ئەمەس ،پەقەت دورا ئىشلىتىشتىن بۇرۇن داۋالاش باھالاش ياكى جىگەر كېسىلى مۇتەخەسسىسلىرىنى دىئاگنوز قويۇشقا تەكلىپ قىلىش كېرەك.

④ ھامىلىدارلىقنى تەكشۈرۈش

ھامىلىدارلىقنىڭ ئۆزى PrEP قانات يايدۇرۇشتا چەكلىنىدىغان كېسەل ئەمەس ;

PrEP يولغا قويۇشتىن بۇرۇن ئايال قاتناشقۇچىلارنىڭ ھامىلىدارلىقنى تەكشۈرۈش نەتىجىسىنى خاتىرىلەش ھەمدە ھامىلىدارلىقتىن ساقلىنىش بىلىملىرى ۋە ھامىلىدار بولغاندىن كېيىنكى تۇغۇت ئالدى - كەينى مەزگىلىدىكى ساقلىقنى ساقلاش بىلىملىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان مۇناسىپ مەسلىھەت بېرىش كېرەك.
四、PrEP使用期间需要做什么？

① 每3个月要进行一次HIV检测，以确定HIV感染状态

②每3个月进行性病检测（如梅毒、淋病、支原体感染等）

③ 每6个月进行肌酐清除率检测，监测肾功能状况，并评估潜在副作用情况

④每12个月评估是否还需要继续进行PrEP

4.PrEP ئىشلىتىش مەزگىلىدە نېمە قىلىشى كېرەك؟

( 1 ) ھەر ئۈچ ئايدا بىر قېتىم HIV تەكشۈرۈشى ئېلىپ بېرىپ ،Uڭق1نىڭ يۇقۇملىنىش ھالىتىنى بېكىتىش كېرەك

( 2 ) ھەر ئۈچ ئايدا جىنسىي كېسەللىكلەرنى تەكشۈرۈش ( مەسىلەن، سىفلىس، سۆزنەك، مىكوپلازمىدىن يۇقۇملىنىش قاتارلىقلار )

③ ھەر ئالتە ئايدا كرېئاتىنىننى تازىلاش نىسبىتىنى تەكشۈرۈش، بۆرەك ئىقتىدارى ئەھۋالىنى تەكشۈرۈش ھەمدە يوشۇرۇن ئەكس تەسىر ئەھۋالىنى باھالاش

( 4 ) ھەر 12 ئايدا PrEP يەنە داۋاملىق باھالاش ئېلىپ بېرىش كېرەكمۇ - يوق؟
PrEP作为一种预防HIV感染的新型武器，为科学预防HIV感染提供新手段，但前提是能够正确并科学的使用它。PrEP并不适用于所有人，它的具体使用也要因人而异，在启动PrEP前做好各项评估，谨记各项注意事项，做到标准使用PrEP才能最好的发挥它的保护作用。
PrEP بىر خىل Uڭق1دا يۇقۇملىنىشنىڭ ئالدىنى ئالىدىغان يېڭى تىپتىكى قورال بولۇش سۈپىتى بىلەن ،Uڭق2دا يۇقۇملىنىشنىڭ ئىلمىي ئالدىنى ئېلىشنى يېڭى ۋاستە بىلەن تەمىنلەيدۇ ،لېكىن ئالدىنقى شەرتى ئۇنى توغرا ھەم ئىلمىي ئىشلىتىش. PrEP ھەممە ئادەمگە ماس كەلمەيدۇ ،ئۇنىڭ كونكرېت ئىشلىتىلىشىمۇ ئادەمگە قاراپ پەرقلىق بولۇشى كېرەك ،Uڭق1نى قوزغىتىشتىن بۇرۇن تۈرلۈك باھالارنى ياخشى ئىشلەپ ،تۈرلۈك دىققەت قىلىدىغان ئىشلارنى ئەستە چىڭ ساقلاپ ،Uڭق2نى ئۆلچەملىك ئىشلەتكەندىلا ئاندىن ئۇنىڭ قوغداش رولىنى ئەڭ ياخشى جارى قىلدۇرغىلى بولىدۇ.