青年学生该如何预防艾滋病？
ياش ئۆسمۇر ئوقۇغۇچىلار ئەيدىز كېسىلىنىڭ قانداق ئالدىنى ئېلىش كېرەك؟
近年来，15-24岁青年学生感染HIV的年报告数均在3000例左右，其中90%以上是通过性接触途径传播，其中以无套的同性性行为为主。
يېقىنقى يىللاردىن بۇيان، 15-24ياشلىق ياش ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئەيدىزبىلەن يۇقۇملانغانلىقى توغرىسىدىكى يىللىق دوكلات سانى 3000 ئەتراپىدا بولۇپ، بۇنىڭ ٪90تىن كۆپرەكى جىنسىي ئۇچرىشىش يولى ئارقىلىق تارقىلىدۇ، بۇنىڭ ئىچىدە ئوخشاش جىنىسلىق قىلمىشلار ئاساس قىلىنىدۇ
青年学生应当学会预防艾滋病的知识和技能，避免高危性行为，正确使用安全套，必要时使用药物预防和及时检测，用知识和理智为自己的健康和前途保驾护航。
ياش ئوقۇغۇچىلار ئەيدىز كېسەللىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش بىلىملىرى ۋە ماھارەتلىرىنى ئۆگىنىۋېلىشى، خەتەرلىك قىلمىشلاردىن ساقلىنىپ، بىخەتەرلىك قاپچۇقىنى توغرا ئىشلىتىشى، زۆرۈر بولغاندا دورا بىلەن ئالدىنى ئېلىشى ۋە
ۋاقتىدا تەكشۈرۈپ، بىلىم ۋە ئەقىل بىلەن ئۆزىنىڭ سالامەتلىكى ۋە ئىستىقبالىنى قوغدىشى كېرەك
ۋاقتىدا تەكشۈرۈپ، بىلىم ۋە ئەقىل بىلەن ئۆزىنىڭ سالامەتلىكى ۋە ئىستىقبالىنى قوغدىشى كېرەك
ئەيدىز كېسەللىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىشنى ئەھۋالدىن خەۋەردار دوست تۇتۇش، بىخەتەرلىك قاپچۇقىنى توغرا ئىشلىتىش، مۇۋاپىق دورىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە ۋاقتىدا تەكشۈرۈشتىن باشلاشقا بولىدۇ
1.知情交友，不和感染状况不清的网友或朋友发生性关系
ئەھۋالنى بىلىپ دوست تۇتۇش، يۇقۇملىنىش ئەھۋالى ئېنىق بولمىغان تورداشلار ياكى دوستلار بىلەن جىنسىي مۇناسىۋەت ئۆتكۈزمەسلىك كېرەك
避免和感染状况不明的网友或朋友发生性性行为。如发生性行为，要了解性伙伴的HIV检测结果，针对性伴不同感染状况采取保护措施进行防护。如无法确认性伴是否如实告知或存在其他特殊情况，要全程正确使用安全套。
يۇقۇملىنىش ئەھۋالى ئېنىق بولمىغان تورداشلار ياكى دوستلاردا جىنسىي ھەرىكەت يۈز بېرىشتىن ساقلىنىش ۋە يۇقۇملىنىشدىن ساقلىنىش كېرەك. ئەگەر جىنسىي قىلمىش يۈز بەرسە، جىنسىي ھەمراھلارنىڭ ئەيدىزتەكشۈرۈش نەتىجىسىنى چۈشىنىپ، قاراتمىلىق ھەمراھلارنىڭ ئوخشىمىغان يۇقۇملىنىش ئەھۋالىنى قوغداش تەدبىرىنى قوللىنىپ مۇداپىئە كۆرۈش كېرەك. ئەگەر ھەمراھلىرىنىڭ ئەھۋالىنى بىلمىسە بىخەتەرلىك قېپنى پۈتۈن مۇساپىدە توغرا تولۇق ئىشلىتىش كىرەك
2.正确地使用安全套
بىخەتەرلىك قېپىنى توغرا ئىشلىتىش كېرەك
安全套能有效地避免体液接触，降低暴露风险，因此发生性行为时正确地使用安全套是预防艾滋病最有效的措施。
بىخەتەرلىك قاپچۇقى بەدەندىكى سۇيۇقلۇق بىلەن ئۇچرىشىشتىن ئۈنۈملۈك ساقلىنىپ، ئاشكارىلىنىپ كېتىش خەۋپىنى ئازايتىدۇ، شۇڭا جىنسىي قىلمىش يۈز بەرگەندە بىخەتەرلىك قاپچۇقىنى توغرا ئىشلىتىش ئەيدىز كېسىلىنىڭ ئالدىنى ئېلىشتىكى ئەڭ ئۈنۈملۈك تەدبىر
使用安全套时应注意以下几点:
بىخەتەرلىك قاپچۇقى ئىشلەتكەندە تۆۋەندىكى بىر قانچە نۇقتىغا دىققەت قىلىش كېرەك
①使用前要注意安全套的有效期、生产厂家及合格证。
ئىشلىتىشتىن بۇرۇن بىخەتەرلىك قاپچۇقىنىڭ ئۈنۈملۈك مۇددىتى، ئىشلەپچىقىرىش زاۋۇتى ۋە لاياقەتلىك گۇۋاھنامىسىغا دىققەت قىلىش كېرەك
②在发生性行为前，准备两个或以上安全套，以备破裂时立即更换。
جىنسىي قىلمىش يۈز بېرىشتىن بۇرۇن، يېرىلىپ كەتكەندە دەرھال ئالماشتۇرۇش ئۈچۈن، ئىككى ياكى ئۇنىڭدىن ئارتۇق بىخەتەرلىك قېپى تەييارلاش كېرەك
③在阴茎勃起未接触对方性器官前要戴上安全套。
زەكەر قوزغىلىپ قارشى تەرەپنىڭ جىنسىي ئەزالىرى بىلەن ئۇچراشمىغاندىن بۇرۇن بىخەتەرلىك قېپى تاقاش كېرەك
（4）戴安全套前，要将安全套前端的小囊捏扁。
بىخەتەرلىك قېپى تاقاشتىن بۇرۇن، بىخەتەرلىك قېپىنىڭ ئالدى قىسمىدىكى خالتىنى ياپىلاقلاش كېرەك
⑤射精后应立即抽出，注意安全套有无破损。
ئىسپىرما چىقارغاندىن كېيىن دەرھال چىقىرىپ، بىخەتەرلىك قېپى بۇزۇلغان-يوقلۇقىغا دىققەت قىلىش كېرەك
⑥一个安全套只能使用一次。
بىر بىخەتەرلىك قېپىنى پەقەت بىر قېتىم ئىشلەتكىلى بولىدۇ
ئاشكارىلىنىشتىن بۇرۇن ئالدىنى ئېلىش دورىسى ئىچىش
暴露前药物预防是指未感染HIV者在发生易感染HIV风险行为之前，服用特定抗病毒药物，降低HIV感染风险的方法。服用暴露前药物预防HIV是个人预防感染的选项之一，可以根据个人需求和经济能力等考虑使用。需要注意的是暴露前预防只能预防艾滋病感染，不能预防其他性病，同时也并非每个人都适用，使用前需接受风险评估和医学评估，符合使用条件才能启动服药。另外，暴露前预防的花费不菲，药费从几百到几千元不等，肝肾等生化检查、性病筛查也要花钱。
ئاشكارىلىنىشتىن بۇرۇنقى دورىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئەيدىزبىلەن يۇقۇملانمىغانلار ئەيدىزخەتىرى ئاسان يۇقۇملىنىشتىن بۇرۇن، ئالاھىدە ۋىروسقا قارشى دورىلارنى ئىچىپ، ئەيدىزۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملىنىش خەۋپىنى تۆۋەنلىتىش ئۇسۇلىنى كۆرسىتىدۇ. ئاشكارىلىنىشتىن بۇرۇن دورا ئىچىش ئەيدىزشەخسنىڭ يۇقۇملىنىشنىڭ ئالدىنى ئېلىشتىكى تاللاشلارنىڭ بىرى بولۇپ، شەخسنىڭ ئېھتىياجى ۋە ئىقتىسادىي ئىقتىدارى قاتارلىقلارغا ئاساسەن ئويلىشىپ ئىشلىتىشكە بولىدۇ. شۇنىڭغا دىققەت قىلىش كېرەككى ، ئاشكارىلىنىشتىن بۇرۇن ئالدىنى ئېلىش پەقەت ئەيدىزدىن يۇقۇملىنىشنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ ، باشقا جىنسىي كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولمايدۇ ، شۇنىڭ بىلەن بىللە ھەممە ئادەم تەتبىقلانمايدۇ ، ئىشلىتىشتىن بۇرۇن خەۋپ – خەتەرنى باھالاش ۋە مېدىتسىنا باھالاشنى قوبۇل قىلىش كېرەك ، ئىشلىتىش شەرتىگە ئۇيغۇن بولغاندىلا ئاندىن دورا ئىچىشنى باشلىغىلى بولىدۇ . ئۇنىڭدىن باشقا ئاشكارىلىنىشتىن بۇرۇن ئالدىنى ئېلىشقا كۆپ خىراجەت سەرپ قىلىنىدۇ، دورا ھەققى نەچچە يۈز يۈەندىن نەچچە مىڭ يۈەنگىچە، جىگەر، بۆرەك قاتارلىق بىئوخىمىيەلىك تەكشۈرۈش، جىنسىي كېسەللەرنى تاللاپ تەكشۈرۈشكە پۇل كېتىدۇ
4.发生高危性行为后及时阻断或接受检测
خەتەرلىك قىلمىش يۈز بەرگەندىن كېيىن ۋاقتىدا توسۇش ياكى تەكشۈرۈشنى قوبۇل قىلىش كېرەك
发生高危性行为后，72小时内使用暴露后药物预防进行阻断，服药时间越早效果越好。暴露后药物预防的费用通常在几百到几千元不等，可在当地艾滋病抗病毒治疗机构或疾病预防控制中心寻求服务。暴露时间如果超过了72小时，建议3周后尽早进行HIV检测，如果检测结果为阴性，应在12周后再做一次检测。
خەتەرلىك قىلمىش يۈز بەرگەندىن كېيىن، 72 سائەت ئىچىدە ئاشكارىلانغاندىن كېيىن دورا ئىشلىتىپ ئالدىنى ئېلىش ئارقىلىق توسۇلىدۇ، دورا ئىچىش ۋاقتى قانچە بالدۇر بولسا ئۈنۈمى شۇنچە ياخشى بولىدۇ. ئاشكارىلانغاندىن كېيىن دورىنىڭ ئالدىنى ئېلىش خىراجىتى ئادەتتە نەچچە يۈز يۈەندىن نەچچە مىڭ يۈەنگىچە بولىدۇ، شۇ جايدىكى ئەيدىز ۋىرۇسقا قارشى داۋالاش ئاپپاراتى ياكى كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش-كونترول قىلىش مەركىزىدە مۇلازىمەت ئىزدىسە بولىدۇ. ئاشكارىلانغان ۋاقىت 72 سائەتتىن ئېشىپ كەتسە، ئۈچ ھەپتىدىن كېيىن بالدۇرراق ئەيدىزدىن تەكشۈرۈش تەكلىپىنى بېرىمىز، ئەگەر تەكشۈرۈش نەتىجىسى مەنپىي بولسا، 12 ھەپتىدىن كېيىن ئاندىن يەنە بىر قېتىملىق تەكشۈرۈش قىلىش كىرەك
