ئەيدىز ۋىرۇسى ( HIV ) بىلەن يۇقۇملىنىشنى تەكشۈرۈشنىڭ «كۆزنەك مەزگىلى» گە ئالاقىدار مەسىلىلەر ئەيدىز توغرىسىدا مەسلىھەت بېرىشنىڭ قىزىق نۇقتىسى. مەسىلەن:«كۆزنەك مەزگىلى دېگەن نېمە؟» :«ئۇنىڭغا تەسىر كۆرسىتىدىغان ئامىللار قايسىلار؟» «ئوخشاش بولمىغان تىپتىكى ئەيدىزنى تەكشۈرۈپ كۆزىتىش تەجرىبە دورىسىنىڭ ئۈنۈمى» «كۆزنەك مەزگىلىنىڭ ئوخشاش بولماسلىقىنىڭ قانداق ئەمەلىي ئەھمىيىتى بار؟ :«تەكشۈرۈشتىنمۇ ياخشى تاللاش بارمۇ؟» . توردىكى ئۇچۇرلارنىڭ كېلىش مەنبەسى كۆپ بولغاچقا، بەزى مەزمۇنلار بىر - بىرىگە زىت بولۇپ، كىشىنى گاڭگىرىتىپ قويىدۇ. ئەمدى بىز رەتلەپ باقايلى:
一、什么是窗口期
1.传统概念根据世界卫生组织(WHO)网站的介绍,窗口期(Window period)是指从HIV感染人体到感染者血液中能检出HIV抗体之间的时期,一般为14-21天。
诊断HIV感染最常用的指标是HIV抗体,确证试验阳性即可诊断为HIV感染,因此该概念最常见。
2. 新概念根据中华人民共和国卫生行业标准 《WS 293-2019艾滋病和艾滋病病毒感染诊断》,窗口期是指从HIV感染人体到感染者血清中的HIV抗体、抗原或核酸等感染标志物能被检测出之前的时期。现有诊断技术检测HIV抗体、抗原和核酸的窗口期分别为感染后的3周、2周和1周左右。
HIV抗体确证试验阳性、HIV核酸检测阳性(核酸定性试验阳性或定量试验>5000 CPs/mL)都可作为诊断HIV感染的依据;而HIV抗原检测主要用于筛查,常见的方式是作为HIV抗原抗体联合检测试剂的检测指标之一使用。
1.كۆزنەك مەزگىلى دېگەن نېمە؟
1.كۆزنەك مەزگىلى دېگەن نېمە؟
1. ئەنئەنىۋى ئۇقۇم ئاساسەن دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتى ( WHO ) تور بېكىتىنىڭ تونۇشتۇرىشىچە:كۆزنەك مەزگىلى ( Window period ) HIV ئادەم بەدىنى بىلەن يۇقۇملانغاندىن تارتىپ يۇقۇملانغۇچىنىڭ قېنىدا HIV ئانتېتلاسى تەكشۈرۈپ چىققىچە بولغان ئارىلىقتىكى مەزگىلنى كۆرسىتىدىكەن، ئادەتتە 14 - 21 كۈن بولىدىكەن.
HIV يۇقۇملىنىشىغا دىياگنوز قويۇشتا ئەڭ كۆپ ئىشلىتىلىدىغان كۆرسەتكۈچ HIV ئانتىتېلاسى بولۇپ، ھەقىقىي تەجرىبە مۇسبەت بولسا HIV يۇقۇملىنىشى دەپ دىياگنوز قويۇشقا بولىدۇ، شۇڭا بۇ ئۇقۇم ئەڭ كۆپ ئۇچرايدۇ.
2. يېڭى ئۇقۇم شىركىتى جۇڭخۇئا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ سەھىيە ساھە ئۆلچىمى «WS 293 - 2019 ئەيدىز كېسىلى ۋە ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملىنىشقا دىياگنوز قويۇش ' ' نىڭ كۆزنەك مەزگىلى hivدىكى ئادەم بەدىنى بىلەن يۇقۇملانغاندىن تارتىپ يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ قان زەردابىدىكى HIV ئانتىتېلاسى، ئانتىگېنى ياكى يادرو كىسلاتاسى قاتارلىق يۇقۇملىنىش بەلگە ماددىسى تەكشۈرۈپ چىقىلىشتىن ئىلگىرىكى مەزگىلنى كۆرسىتىدۇ. ھازىر بار بولغان دىياگنوز قويۇش تېخنىكىسى ئارقىلىق HIV ئانتىتېلاسى، ئانتىگېن ۋە يادرو كىسلاتاسىنى تەكشۈرۈشنىڭ كۆزنەك مەزگىلى ئايرىم - ئايرىم ھالدا يۇقۇملانغاندىن كېيىنكى ئۈچ ھەپتە، ئىككى ھەپتە ۋە بىر ھەپتە ئەتراپىدا بولىدۇ.
HIV ئانتىتېلاسىنى دەلىللەش سىنىقىدا مۇسبەت بولۇش ،HIV يادرو كىسلاتاسىنى تەكشۈرۈشتە مۇسبەت بولۇش ( يادرو كىسلاتاسىنىڭ خاراكتېرىنى بېكىتىش سىنىقىدا مۇسبەت بولۇش ياكى مىقدارىنى بېكىتىش سىنىقىدا 5000 CPs/mL دىن چوڭ بولۇش ) نىڭ ھەممىسىنى HIV يۇقۇملىنىشىغا دىئاگنوز قويۇشنىڭ ئاساسى قىلىشقا بولىدۇ ; ئەمما HIV ئانتىگېنىنى تەكشۈرۈشتە ئاساسلىقى تاللاپ تەكشۈرۈشكە ئىشلىتىلىدۇ ،كۆپ ئۇچرايدىغان ئۇسۇل HIV ئانتىگېنى ئانتىتېلاسىنى بىرلەشمە تەكشۈرۈش سىناق دورىسىنىڭ تەكشۈرۈش كۆرسەتكۈچىنىڭ بىرى سۈپىتىدە ئىشلىتىلىدۇ.
二、影响窗口期的因素有哪些?
二、影响窗口期的因素有哪些?
1.检测方法
HIV感染人体后,3种常用感染标志物能被检出的时间先后顺序为HIV核酸、抗原、抗体(参见下图),因此检测标志物对窗口期影响最大。目前我国常用的艾滋病检测方法有HIV抗体检测、HIV抗原抗体检测和HIV核酸检测, 而HIV分离试验因实验室条件要求高、HIV分离成功率低几乎不用。无论使用什么方法,窗口期都是客观存在的,因为任何感染标志物都有一个从无到有、数量从少到多、进而被检出的过程。
2.个体差异
2.个体差异
HIV侵入人体后,其感染进程受到病毒特性(基因型、基因亚型、复制适性)、人体免疫功能、丙型肝炎病毒(HCV)共感染等多种因素的影响,存在明显的个体差异。不同文献报道的窗口期不尽相同,是因为它们是根据对多个研究对象的随访检测数据得出的统计结果。即使检测方法相同,数据也会因研究对象和检测频度等因素的不同而有所差别。
2.كۆزنەك مەزگىلىگە تەسىر كۆرسىتىدىغان ئامىللار قايسىلار؟
2.كۆزنەك مەزگىلىگە تەسىر كۆرسىتىدىغان ئامىللار قايسىلار؟
1. تەكشۈرۈش ئۇسۇلى
HIV ئادەم بەدىنى بىلەن يۇقۇملانغاندىن كېيىن، دائىم ئىشلىتىلىدىغان ئۈچ خىل يۇقۇملىنىش بەلگە ماددىسىنى تەكشۈرۈپ چىقىش ۋاقتىنىڭ ئىلگىرى - كېيىنلىك تەرتىپى HIV يادرو كىسلاتاسى، ئانتىگېن، ئانتىتېلا ( تۆۋەندىكى رەسىمگە قاراڭ ) بولىدۇ، شۇڭا بەلگە ماددىسىنى تەكشۈرۈشنىڭ كۆزنەك مەزگىلىگە بولغان تەسىرى ئەڭ چوڭ بولىدۇ. نۆۋەتتە ئېلىمىزدە دائىم قوللىنىلىدىغان ئەيدىز كېسىلىنى تەكشۈرۈش ئۇسۇللىرىدىن HIV ئانتىتېلاسىنى تەكشۈرۈش ،HIV ئانتىگېن ئانتىتېلاسىنى تەكشۈرۈش ۋە HIV يادرو كىسلاتاسىنى تەكشۈرۈش قاتارلىقلار بار ،ھالبۇكى ،HIV ئايرىش سىنىقىنىڭ تەجرىبىخانا شارائىتىغا بولغان تەلىپى يۇقىرى ،HIV ئايرىش مۇۋەپپەقىيەتلىك بولۇش نىسبىتى تۆۋەن بولغاچقا ئاساسەن ئىشلىتىلمەيدۇ. مەيلى قانداق ئۇسۇل قوللىنىشتىن قەتئىينەزەر، كۆزنەك مەزگىلى ئوبيېكتىپ مەۋجۇت بولىدۇ، چۈنكى ھەرقانداق يۇقۇملىنىش بەلگە ماددىسى يوقلۇقتىن بارلىققا كېلىش، سانى ئازلىقتىن كۆپىيىش، يەنىمۇ ئىلگىرىلىگەن ھالدا تەكشۈرۈپ چىقىش جەريانى بولىدۇ.
2. يەككە تەن پەرقى
HIV ئادەم بەدىنىگە كىرگەندىن كېيىن، ئۇنىڭ يۇقۇملىنىش جەريانى ۋىرۇس ئالاھىدىلىكى ( گېن تىپى، گېن كەنجى تىپى، نۇسخىلىنىشچانلىقى )، ئادەم بەدىنىنىڭ ئىممۇنىتېت ئىقتىدارى، C تىپلىق جىگەر ياللۇغى ۋىرۇسى ( HCV ) نىڭ ئورتاق يۇقۇملىنىشى قاتارلىق كۆپ خىل ئامىللارنىڭ تەسىرىگە ئۇچراپ، روشەن يەككە تەن پەرقى مەۋجۇت بولىدۇ. ئوخشاش بولمىغان ھۆججەت خەۋەرلىرىنىڭ كۆزنەك مەزگىلى ئوخشاش بولمايدۇ، چۈنكى ئۇلار كۆپ خىل تەتقىقات ئوبيېكتىنىڭ زىيارەت قىلىپ تەكشۈرۈش سانلىق مەلۇماتلىرىغا ئاساسەن چىقىرىلغان ئىستاتىستىكا نەتىجىسى. تەكشۈرۈش ئۇسۇلى ئوخشاش بولغان تەقدىردىمۇ، سانلىق مەلۇماتلاردا تەتقىقات ئوبيېكتى ۋە تەكشۈرۈش قېتىم سانى قاتارلىق ئامىللارنىڭ ئوخشىماسلىقىغا قاراپ پەرق بولىدۇ.
常用的HIV检测方法
常用的HIV检测方法
1.HIV抗体检测
用于检测HIV抗体的传统方法是酶联免疫试验,其发展经历了以下阶段:
(1)第一代酶联免疫试验,原理为间接酶联免疫试验,抗原为病毒裂解产物,检测对象为IgG抗体;(2)第二代酶联免疫试验,原理和检测对象不变,抗原改为重组蛋白或合成肽;(3)第三代酶联免疫试验,原理改为双抗原夹心酶联免疫试验,抗原为重组蛋白或合成肽,检测对象包括IgG、IgM、IgA等所有抗体亚类,其中IgM抗体的出现时间比IgG抗体早。这三代方法的敏感性和特异性逐代提高,窗口期也逐代缩短,从约3个月缩短到约3周。
目前我国市场上的HIV抗体检测酶联免疫试剂全部为第三代。其他HIV抗体检测试剂(化学发光免疫试验、时间分辨免疫荧光试验、免疫层析试验等)的原理也是双抗原夹心法。这些HIV抗体检测试剂被作为艾滋病筛查试剂在艾滋病检测实验室广泛使用,但艾滋病检测点只能使用快速检测试剂(免疫层析试验等)。
如果HIV抗体筛查结果有反应,需要进一步做补充试验(包括HIV抗体确证试验和HIV核酸试验)。通常采用HIV抗体确证试验,确证试验阳性即可诊断为HIV感染。常见的HIV抗体确证检测方法有免疫印迹试验(WB)和条带/线性免疫试验(RIBA/LIA)。
2. HIV抗原抗体检测
用于检测HIV抗原抗体的酶联免疫试验被称为第四代,其原理为双抗原夹心和双抗体夹心酶联免疫试验,可以同时检测HIV抗原和HIV抗体,窗口期比抗体检测试剂缩短了约1周。
其他HIV抗原抗体检测试剂(化学发光免疫试验、时间分辨免疫荧光试验、免疫层析试验等)的原理也是双抗原夹心和双抗体夹心法。酶联免疫试验和化学发光免疫试验广泛应用于除艾滋病检测点以外的艾滋病检测实验室,而时间分辨免疫荧光试验和免疫层析试验目前试剂品牌少、应用较少。
如果HIV抗原抗体筛查结果有反应,需要进一步做补充试验(包括HIV抗体确证试验和HIV核酸试验),通常采用HIV抗体确证检测。对于抗原有反应但抗体阴性或不确定的,需要进一步做HIV核酸检测或建议2~4周后随访。
由于HIV抗原在抗体出现以后被中和、难以检出,因此单纯的HIV抗原检测试剂不多,应用很少。
3. HIV核酸检测
HIV核酸检测主要包括HIV RNA定量(病毒载量)检测和HIV定性检测,使用能检测RNA的试剂,窗口期可以缩短到1周左右。HIV RNA定量(病毒载量)检测长期用于抗病毒治疗效果和疾病进展的监测,现在也可用于感染诊断,检测结果大于5000 CPs/mL即判为核酸阳性。HIV定性检测有HIV RNA定性检测、HIV RNA和前病毒DNA定性检测、HIV前病毒DNA定性检测三种模式,其中HIV RNA定性检测主要在采供血机构用于血液筛查,一般与乙型肝炎病毒(HBV)DNA和丙型肝炎病毒(HCV)RNA检测联合使用,试剂不能用于感染诊断;HIV RNA和前病毒DNA定性检测及HIV前病毒DNA定性检测主要用于感染诊断,婴儿早期诊断最常用。
HIV核酸检测结果阴性不能排除HIV感染。如果在HIV核酸检测之前未做HIV抗体或HIV抗原抗体筛查,或者筛查检测结果为阴性,需要两次HIV核酸检测结果均为阳性、且有流行病学史或艾滋病相关临床表现才能诊断HIV感染。
دائىم ئىشلىتىلىدىغان HIV تەكشۈرۈش ئۇسۇلى
دائىم ئىشلىتىلىدىغان HIV تەكشۈرۈش ئۇسۇلى
1.HIV ئانتىتېلاسىنى تەكشۈرۈش
HIV ئانتىتېلاسىنى تەكشۈرۈشتە ئىشلىتىلىدىغان ئەنەنىۋى ئۇسۇل ئېنزىم بىرلەشمە ئىممۇنىتېت سىنىقى بولۇپ، ئۇنىڭ تەرەققىياتى تۆۋەندىكى باسقۇچلارنى باشتىن كەچۈردى:
( 1 ) بىرىنچى ئەۋلاد فېرمېنت بىرلەشمە ئىممۇنىتېتلاش تەجرىبىسى، ئۇنىڭ پرىنسىپى ۋاسىتىلىك فېرمېنت بىرلەشمە ئىممۇنىتېتلاش تەجرىبىسى بولۇپ، ئانتىگېن ۋىرۇسنىڭ پارچىلىنىشىدىن ھاسىل بولغان، تەكشۈرۈش ئوبيېكتى IgG ئانتىتېلاسى بولىدۇ؛ ( 2 ) ئىككىنچى ئەۋلاد فېرمېنت بىرلەشمە ئىممۇنىتېتلىق تەجرىبىسى بولۇپ، ئۇنىڭ پرىنسىپى ۋە تەكشۈرۈش ئوبيېكتى ئۆزگەرمەيدۇ، ئانتىگېن قايتا گۇرۇپپىلانغان ئاقسىل ياكى سىنتېتىك پېپتىدقا ئۆزگىرىدۇ؛ ( 3 ) ئۈچىنچى ئەۋلاد فېرمېنت بىرلەشمە ئىممۇنىتېتلاش تەجرىبىسى، پىرىنسىپى قوش ئانتىگېن قىستۇرما فېرمېنت بىرلەشمە ئىممۇنىتېتلاش تەجرىبىسىگە ئۆزگەرتىلدى.ئانتىگېن قايتا گۇرۇپپىلانغان ئاقسىل ياكى بىرىكمە پېپتىد بولۇپ ،تەكشۈرۈش ئوبيېكتى IgG ،IgM ،IgA قاتارلىق بارلىق ئانتىتېلا كەنجى تۈرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ ،بۇنىڭ ئىچىدە IgM ئانتىتېلاسىنىڭ پەيدا بولۇش ۋاقتى IgG ئانتىتېلاسىدىن بالدۇر بولىدۇ. بۇ ئۈچ ئەۋلاد ئۇسۇلنىڭ سەزگۈرلۈكى ۋە خاسلىقى ئەۋلادمۇ ئەۋلاد يۇقىرى كۆتۈرۈلگەن، كۆزنەك مەزگىلىمۇ ئەۋلادمۇ ئەۋلاد قىسقىراپ، تەخمىنەن ئۈچ ئايدىن تەخمىنەن ئۈچ ھەپتىگە قىسقارغان.
نۆۋەتتە ئېلىمىز بازارلىرىدىكى HIV ئانتىتېلاسىنى تەكشۈرۈش ئېنزىمى بىرلەشمە ئىممونىتېت رېئاكتىۋلىرىنىڭ ھەممىسى ئۈچىنچى ئەۋلاد. باشقا HIV ئانتىتېلا تەكشۈرۈش رېئاكتىۋى ( خىمىيەلىك نۇر چىقىرىش ئىممۇنىتېت تەجرىبىسى، ۋاقىت پەرقلەندۈرۈش ئىممۇنىتېتلىق يالتىراق نۇر تەجرىبىسى، ئىممۇنىتېتلىق خروماتوگرافىيە تەجرىبىسى قاتارلىقلار ) نىڭ پىرىنسىپىمۇ قوش ئانتىگېن قىستۇرما ئۇسۇلى ھېسابلىنىدۇ. بۇ HIV ئانتىتېلا تەكشۈرۈش رېئاكتىۋى ئەيدىز كېسىلىنى تاللاپ تەكشۈرۈش رېئاكتىۋى سۈپىتىدە ئەيدىز كېسىلىنى تەكشۈرۈش تەجرىبىخانىسىدا كەڭ كۆلەمدە ئىشلىتىلىدۇ، ئەمما ئەيدىز كېسىلىنى تەكشۈرۈش نۇقتىسىدا پەقەت تېز سۈرەتتە تەكشۈرۈش رېئاكتىپى ( ئىممۇنىتېت خروماتوگرافىيەسى سىنىقى قاتارلىقلار ) لا ئىشلىتىلىدۇ.
ئەگەر HIV ئانتىتېلاسىنى تاللاپ تەكشۈرۈش نەتىجىسىدە ئىنكاس بولسا، يەنىمۇ تولۇقلاپ سىناق قىلىشقا توغرا كېلىدۇ ( HIV ئانتىتېلاسىنى دەلىللەش سىنىقى ۋە HIV يادرو كىسلاتاسى سىنىقىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ ). ئادەتتە HIV ئانتىتېلاسىنى دەلىللەش تەجرىبىسى قوللىنىلىدۇ ،دەلىللەش تەجرىبىسى مۇسبەت بولسا hiv دا يۇقۇملانغان دەپ دىئاگنوز قويۇشقا بولىدۇ. كۆپ ئۇچرايدىغان HIV ئانتىتېلاسىنى ھەقىقىي تەكشۈرۈپ ئۆلچەش ئۇسۇلىدىن ئىممۇنىتېت ئىزى تەجرىبىسى ( WB ) ۋە سىزىقلىق ئىممۇنىتېت تەجرىبىسى ( RIBA/LIA ) بار.
2.HIV ئانتىگېن - ئانتىتېلا تەكشۈرۈشى
HIV ئانتىگېن ئانتىتېلاسىنى تەكشۈرۈشكە ئىشلىتىلىدىغان فېرمېنت بىرلەشمە ئىممۇنىتېتلاش تەجرىبىسى 4 - ئەۋلاد دەپ ئاتىلىدۇ ،ئۇنىڭ پىرىنسىپى قوش ئانتىگېن قىستۇرما فېرمېنتى ۋە قوش ئانتىتېلا قىستۇرما فېرمېنت بىرلەشمە ئىممۇنىتېتلاش تەجرىبىسى بولۇپ ،بىرلا ۋاقىتتا HIV ئانتىگېنى ۋە HIV ئانتىتېلاسىنى تەكشۈرگىلى بولىدۇ ،كۆزنەك مەزگىلى ئانتىتېلا تەكشۈرۈش تەجرىبە دورىسىغا قارىغاندا تەخمىنەن بىر ھەپتە قىسقىرايدۇ.
باشقا HIV ئانتىگېن ئانتىگېن سالامەتلىك تەكشۈرۈش سىناق دورىسى ( خىمىيەلىك نۇر چىقىرىش ئىممۇنىتېت تەجرىبىسى، ۋاقىت پەرقلەندۈرۈش ئىممۇنىتېتلىق يالتىراق نۇر تەجرىبىسى، ئىممۇنىتېتلىق خروماتوگرافىيە تەجرىبىسى قاتارلىقلار ) نىڭ پىرىنسىپىمۇ قوش ئانتىگېن قىستۇرما ۋە قوش ئانتىتېلا قىستۇرما ئۇسۇلىدىن ئىبارەت. ئېنزىم بىرلەشمە ئىممۇنىتېت تەجرىبىسى ۋە خىمىيەلىك نۇر چىقىرىش ئىممۇنىتېت تەجرىبىسى ئەيدىز كېسىلىنى تەكشۈرۈش نۇقتىسىدىن باشقا ئەيدىز كېسىلىنى تەكشۈرۈش تەجرىبىخانىلىرىدا كەڭ قوللىنىلىدۇ، ھالبۇكى ۋاقىت پەرقلەندۈرۈش ئىممۇنىتېتلىق يالتىراق نۇر تەجرىبىسى ۋە ئىممۇنىتېتلىق خروماتوگرافىيە تەجرىبىسىدە نۆۋەتتە تەجرىبە دورىلىرىنىڭ ماركىسى ئاز، ئىشلىتىلىشى بىر قەدەر ئاز.
ئەگەر HIV ئانتىگېن - ئانتىتېلا تەكشۈرۈپ تەكشۈرۈش نەتىجىسىدە ئىنكاس بولسا ،يەنىمۇ ئىلگىرىلىگەن ھالدا تولۇقلاش تەجرىبىسى ئىشلەشكە توغرا كېلىدۇ ( HIV ئانتىتېلاسىنى دەلىللەش تەجرىبىسى ۋە HIV يادرو كىسلاتاسى تەجرىبىسىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ ) ،ئادەتتە HIV ئانتىتېلاسىنى دەلىللەش ئۇسۇلى قوللىنىلىدۇ. ئەسلىدە بار بولغان رېئاكسىيەگە قارشى تۇرىدىغان ئەمما ئانتىتېلا مەنپىي ياكى ئېنىقسىز بولسا ،يەنىمۇ ئىلگىرىلىگەن ھالدا HIV يادرو كىسلاتاسىنى تەكشۈرۈش ياكى 2 ~ 4 ھەپتىدىن كېيىن زىيارەت قىلىشنى تەۋسىيە قىلىمىز.
HIV ئانتىگېنى ئانتىتېلا پەيدا بولغاندىن كېيىن نېيتراللىشىپ ،تەكشۈرۈپ چىقىش قىيىن بولغانلىقتىن ،نوقۇل HIV ئانتىگېنىنى تەكشۈرۈش رېئاكتىۋى كۆپ ئەمەس ،ئىشلىتىلىشى ناھايىتى ئاز.
3.HIV يادرو كىسلاتاسىنى تەكشۈرۈش
HIV يادرو كىسلاتاسىنى تەكشۈرۈش ئاساسلىق مىقدارلىق ( ۋىرۇس مىقدارى ) نى تەكشۈرۈقنىڭ خاراكتېرىنى بېكىتىپ تەكشۈرۈشنى ئۆز ئىچىگە ئالىنىڭ خاراكتېرىنى بېكىتىپ تەكشۈرۈش رېئاكتىۋنى ئىشلەتكەندە، كۆزنەك مەزگىلىنى بىر ھەپتە ئەتراپىدا قىسقارتقىلى بولىدۇ. HIV RNA مىقدارلىق ( ۋىرۇس مىقدارى ) تەكشۈرۈش ئۇزاق مۇددەت ۋىرۇسقا قارشى داۋالاش ئۈنۈمى ۋە كېسەللىكنىڭ تەرەققىياتىنى تەكشۈرۈشكە ئىشلىتىلىدۇ ،ھازىر يۇقۇملىنىشقا دىئاگنوز قويۇشقىمۇ ئىشلىتىلىدۇ ،تەكشۈرۈش نەتىجىسى 5000 CPs/mL بولسا يادرو كىسلاتاسى مۇسبەت دەپ ھۆكۈم قىلىنىدۇ. HIV خاراكتېرىنى بېكىتىپ تەكشۈرۈشىدە HIV RNA خاراكتېرىنى بېكىتىپ تەكشۈرۈش، HIV RNA ۋە سابىق ۋىروسنى DNA خاراكتېرىنى بېكىتىپ تەكشۈرۈش، HIV ۋە سابىق ۋىروسنى DNA خاراكتېرىنى بېكىتىپ تەكشۈرۈشتىن ئىبارەت ئۈچ خىل شەكىل بار ،بۇنىڭ ئىچىدە HIV RNA خاراكتېرىنى بېكىتىپ تەكشۈرۈشتە ئاساسلىقى قان ئېلىش ۋە قان بىلەن تەمىنلەش ئاپپاراتلىرى قان تەكشۈرۈشكە ئىشلىتىدۇ ئادەتتە B تىپلىق جىگەر ياللۇغى ۋىرۇسى ( HBV ) DNA ۋە C تىپلىق جىگەر ياللۇغى ۋىرۇسى ( HCV ) RNA تەكشۈرۈشى بىلەن بىرلەشتۈرۈپ ئىشلىتىلىدۇ، رېئاكتىۋنى يۇقۇملىنىشقا دىئاگنوز قويۇشقا ئىشلىتىشكە بولمايدۇ.HIV RNA ۋە سابىق ۋىرۇسنى DNA خاراكتېرىنى بېكىتىپ تەكشۈرۈش ۋە HIV سابىق ۋىرۇسىنى DNA خاراكتېرىنى بېكىتىپ تەكشۈرۈش ئاساسلىقى يۇقۇملىنىشقا دىئاگنوز قويۇشقا ئىشلىتىلىدۇ، بوۋاقلارغا بالدۇر دىئاگنوز قويۇشتا ئەڭ كۆپ ئىشلىتىلىدۇ.
HIV نوكلېئىك كىسلاتاسىنى تەكشۈرۈش نەتىجىسى مەنپىي بولۇپ ،Uڭق1دا يۇقۇملىنىشنى نەزەردىن ساقىت قىلىشقا بولمايدۇ. ئەگەر HIV يادرو كىسلاتاسىنى تەكشۈرۈشتىن بۇرۇن HIV ئانتىتېلاسى ياكى HIV ئانتىگېنى ئانتىتېلاسىنى تەكشۈرمىگەن بولسا ياكى تەكشۈرۈش نەتىجىسى مەنپىي بولسا، ئىككى قېتىم HIV يادرو كىسلاتاسىنى تەكشۈرۈش نەتىجىسى مۇسبەت بولسا ھەمدە تارقىلىشچان كېسەللىك تارىخى ياكى ئەيدىز كېسەللىكىگە ئالاقىدار كىلىنىكىلىق ئىپادىسى بولسا ئاندىن HIV يۇقۇملانغانلىقىغا دىئاگنوز قويغىلى بولىدۇ.
窗口期的不同有什么实际意义?
窗口期的不同有什么实际意义?
对于窗口期的了解,有助于我们选择检测时机、解读检测结果、解除感染恐慌。
1.选择检测时机
发生高危行为之后,即使感染了HIV也不能立即检出,需要过了窗口期后再去检测。由于我国医疗卫生机构(含VCT点)目前最常用的艾滋病筛查试剂是HIV抗原抗体检测试剂和HIV抗体检测试剂,建议至少2周后再去检测。而开展核酸检测的机构少,而且检测成本高、一般开机频率低,不宜用于常规筛查。最近国家药监局注册批准了我国的第一个艾滋病自我检测试剂,HIV-1尿液抗体检测试剂。相信在不久的将来会有更多的自我检测试剂上市,这类试剂为不便或不想去医疗卫生机构接受检测的受检者提供了极大的便利,可以大大提高艾滋病检测的可及性和及时性。当然,自我检测属于初筛检测,如结果有反应,还需要到医疗卫生机构进一步做确证检测。
2.解读检测结果
获得HIV检测阴性结果后,应根据采样检测时间及检测方法考虑处于窗口期的可能性。建议根据末次高危行为发生的时间,推算是否需要再次检测,检测间隔时间一般为2-4周。人感染HIV后,在窗口期内已有传染性,因此要注意防护,避免传染他人。
3.解除HIV感染恐慌
不少人发生过高危行为后,陷入长久的恐慌之中。他们关心的是:如果检测结果一直阴性,需要多久才能排除HIV感染?此时要考虑个体差异,绝大多数人(99.99%以上)在发生末次高危行为3个月后可以排除HIV感染。有人总担心自己是特殊的极少数,怎么办呢?可以参考医疗卫生人员和人民警察发生HIV职业暴露后的随访检测时间,延长到6个月甚至1年再排除(对于存在基础疾患或免疫功能低下,产生抗体延迟等特殊情况的,随访期可延长至1年)。排除感染所用的检测方法应该是HIV抗体检测方法,因为HIV核酸和抗原检测结果阴性都不能排除感染的可能性。
كۆزنەك مەزگىلى ئوخشاش بولمىغان قانداق ئەمەلىي ئەھمىيەتكە ئىگە؟
كۆزنەك مەزگىلى ئوخشاش بولمىغان قانداق ئەمەلىي ئەھمىيەتكە ئىگە؟
كۆزنەك مەزگىلىنى چۈشىنىش بىزنىڭ تەكشۈرۈش پەيتىنى تاللىشىمىزغا، تەكشۈرۈش نەتىجىسىنى چۈشەندۈرۈشىمىزگە، يۇقۇملىنىش ۋەھىمىسىنى تۈگىتىشىمىزگە پايدىلىق.
1. تاللاش تەكشۈرۈش پۇرسىتى
خەتەرلىك قىلمىش يۈز بەرگەندىن كېيىن ،HIV بىلەن يۇقۇملانغان تەقدىردىمۇ دەرھال تەكشۈرۈپ چىققىلى بولمايدۇ ،كۆزنەك مەزگىلىدىن ئۆتكەندىن كېيىن ئاندىن تەكشۈرۈش كېرەك. ئېلىمىزنىڭ داۋالاش سەھىيە ئاپپاراتلىرى ( VCT نۇقتىسىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ ) نۆۋەتتە ئەڭ كۆپ ئىشلىتىلىۋاتقان ئەيدىز كېسىلىنى تاللاپ تەكشۈرۈش رېئاكتىپى HIV ئانتىگېن - ئانتىتېلا تەكشۈرۈش رېئاكتىپى ۋە HIV ئانتىتېلا تەكشۈرۈش رېئاكتىپى بولغاچقا، ئاز دېگەندىمۇ ئىككى ھەپتىدىن كېيىن ئاندىن تەكشۈرۈش تەكلىپىنى بېرىمىز. يادرو كىسلاتاسىنى تەكشۈرىدىغان ئاپپاراتلار ئاز، ئۇنىڭ ئۈستىگە تەكشۈرۈش تەننەرخى يۇقىرى، ئادەتتە ئېچىش چاستوتىسى تۆۋەن بولغاچقا، ئادەتتىكى تەكشۈرۈشكە ئىشلىتىشكە بولمايدۇ. يېقىندا دۆلەت دورا نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش ئىدارىسى ئېلىمىزنىڭ تۇنجى ئەيدىز كېسىلىنى ئۆز - ئۆزىنى تەكشۈرۈش رېئاكتىپى بولغان HIV - 1 سۈيدۈك ئانتىتېلاسىنى تەكشۈرۈش رېئاكتىپىنى رويخەتكە ئېلىپ تەستىقلىدى. شۇنىڭغا ئىشىنىمىزكى، يېقىن كەلگۈسىدە تېخىمۇ كۆپ ئۆز - ئۆزىنى تەكشۈرۈش رېئاكتىۋى بازارغا سېلىنىدۇ، بۇ خىل رېئاكتىۋلار داۋالاش - ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتلىرىغا بېرىپ تەكشۈرۈشنى قوبۇل قىلىشنى خالىمايدىغان تەكشۈرۈلگۈچىلەرگە زور قولايلىق يارىتىپ بېرىپ، ئەيدىز كېسىلىنى تەكشۈرۈشنىڭ ۋاقىتچانلىقى ۋە ۋاقىتچانلىقىنى زور دەرىجىدە ئاشۇرىدۇ. ئەلۋەتتە، ئۆزىنى تەكشۈرۈش دەسلەپكى تەكشۈرۈشكە تەۋە، ئەگەر نەتىجىدە ئىنكاس بولسا، يەنە داۋالاش - سەھىيە ئورگانلىرىغا بېرىپ يەنىمۇ ئىلگىرلىگەن ھالدا تەكشۈرۈپ ئىسپاتلاشقا توغرا كېلىدۇ.
2. چۈشەندۈرۈش تەكشۈرۈش نەتىجىسى
HIV تەكشۈرۈش مەنپىي نەتىجىسىگە ئېرىشكەندىن كېيىن، ئەۋرىشكە ئېلىپ تەكشۈرۈش ۋاقتى ۋە تەكشۈرۈش ئۇسۇلىغا ئاساسەن كۆزنەك مەزگىلىدە تۇرۇش مۇمكىنچىلىكىنى ئويلىشىش كېرەك. ئاخىرقى قېتىملىق خەتەرلىك قىلمىشنىڭ يۈز بەرگەن ۋاقتىغا ئاساسەن، يەنە بىر قېتىم تەكشۈرۈش كېرەكمۇ-يوق، تەكشۈرۈش ئارىلىقى ئادەتتە 2-4 ھەپتە بولىدۇ. ئادەم HIV بىلەن يۇقۇملانغاندىن كېيىن ،كۆزنەك مەزگىلىدە يۇقۇمچانلىققا ئىگە بولىدۇ ،شۇڭا مۇداپىئەلىنىشكە دىققەت قىلىپ ،باشقىلارغا يۇقتۇرۇپ قويۇشتىن ساقلىنىش كېرەك.
3. بىكار قىلىش HIV يۇقۇملىنىش ۋەھىمىسى
نۇرغۇن كىشىلەر خەتەرلىك قىلمىش سادىر قىلغاندىن كېيىن، ئۇزاققىچە ساراسىمىگە چۈشۈپ قالدى. ئۇلارنىڭ كۆڭۈل بۆلىدىغىنى:ئەگەر تەكشۈرۈش نەتىجىسى ئىزچىل مەنپىي بولسا ،قانچىلىك ۋاقىتتا HIV يۇقۇملىنىشنى ساقىت قىلغىلى بولىدۇ؟ بۇ ۋاقىتتا يەككە تەن پەرقىنى ئويلىشىش كېرەك، مۇتلەق كۆپ ساندىكى كىشىلەر ( 99.99 %تىن يۇقىرى ) ئاخىرقى قېتىملىق خەتەرلىك ھەرىكەت يۈز بېرىپ ئۈچ ئايدىن كېيىن HIV يۇقۇملىنىشنى ساقىت قىلسا بولىدۇ. بەزىلەر ھەمىشە ئۆزىنىڭ ئالاھىدە ئىنتايىن ئاز ساندا ئىكەنلىكىدىن ئەنسىرەيدۇ، قانداق قىلىش كېرەك؟ داۋالاش - ساقلىق ساقلاش خادىملىرى ۋە خەلق ساقچىلىرىنىڭ HIV كەسپىي جەھەتتە ئاشكارىلىنىپ قالغاندىن كېيىنكى زىيارەت قىلىپ تەكشۈرۈش ۋاقتىدىن پايدىلىنىپ ،ئالتە ئاي ھەتتا بىر يىلغا ئۇزارتىپ ئاندىن چىقىرىۋېتىشكە بولىدۇ ( ئاساسىي كېسەللىك ياكى ئىممۇنىتېت ئىقتىدارى تۆۋەن بولۇش، ئانتىتېلا پەيدا قىلىش كېچىكىش قاتارلىق ئالاھىدە ئەھۋاللار مەۋجۇت بولسا، زىيارەت قىلىش ۋاقتىنى بىر يىلغا ئۇزارتىشقا بولىدۇ ). يۇقۇملىنىشنى تۈگىتىشتە ئىشلىتىلىدىغان تەكشۈرۈش ئۇسۇلى HIV ئانتىتېلاسىنى تەكشۈرۈش ئۇسۇلى بولۇشى كېرەك، چۈنكى HIV نوكلېئىك كىسلاتاسى ۋە ئانتىگېننى تەكشۈرۈش نەتىجىسى مەنپىي بولسا يۇقۇملىنىش ئېھتىماللىقىنى يوققا چىقارغىلى بولمايدۇ.
还有比检测更好的选择吗?
还有比检测更好的选择吗?
有人发生高危行为以后,心理压力极大,反复寻求检测。虽然早检测、早诊断有利于后续的早治疗,但不感染才是最好的结局。事实上,如果确信自己暴露了HIV,与其被动等待阳性结果,不如主动出击——寻求暴露后预防。
我国针对HIV职业暴露后预防已经建立了一套较为完善的体系(见中国疾控艾防中心公众号“艾滋病病毒职业暴露的预防及处理”),但尚未发布非职业暴露后预防指南。根据美国疾控中心的HIV非职业暴露后预防指南,首次预防用药的时间应在暴露后72小时之内(越早越好),超过72小时的不推荐进行预防用药;暴露后预防用药采用三联药物,疗程为28天。如果不慎发生了HIV非职业暴露,建议抓紧时机,尽快就诊;医生建议服药的应尽早开始服药,力争不感染。
يەنە تەكشۈرۈشتىنمۇ ياخشى تاللاش بارمۇ؟
يەنە تەكشۈرۈشتىنمۇ ياخشى تاللاش بارمۇ؟
بەزىلەردە خەتەرلىك قىلمىش يۈز بەرگەندىن كېيىن، روھىي بېسىم ئىنتايىن ئېغىر بولۇپ، قايتا - قايتا تەكشۈرۈش ئېلىپ بارىدۇ. گەرچە بالدۇر تەكشۈرۈش، بالدۇر دىئاگنوز قويۇش كېيىنكى بالدۇر داۋالاشقا پايدىلىق بولسىمۇ، لېكىن يۇقۇملانماسلىق ئەڭ ياخشى نەتىجە ھېسابلىنىدۇ. ئەمەلىيەتتە ،ئەگەر ئۆزىنىڭ HIV ئاشكارىلىنىپ قالغانلىقىغا ئىشەنسە ،پاسسىپ ھالدا مۇسبەت نەتىجىنى كۈتۈپ تۇرغاندىن كۆرە ،تەشەببۇسكارلىق بىلەن ھۇجۇمغا ئۆتۈپ ،ئاشكارىلانغاندىن كېيىنكى ئالدىنى ئېلىش ئۈستىدە ئىزدەنگەن ياخشى.
دۆلىتىمىز HIV كەسپىي ئاشكارىلانغاندىن كېيىنكى ئالدىنى ئېلىشقا قارىتا بىر يۈرۈش بىر قەدەر مۇكەممەل سىستېما ئورناتتى ( جۇڭگو كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش ـ تىزگىنلەش ئەي ئالدىنى ئېلىش مەركىزىنىڭ جامائەت نومۇرى «ئەيدىز ۋىرۇسى كەسپىي ئاشكارىلانغاندىن كېيىنكى ئالدىنى ئېلىش ۋە بىر تەرەپ قىلىش» قا قارالسۇن ) لېكىن كەسپىي ئاشكارىلانمىغاندىن كېيىنكى ئالدىنى ئېلىش كۆرسەتمىسىنى تېخى ئېلان قىلمىدى. ئامېرىكا كېسەللىكلەرنى كونترول قىلىش مەركىزىنىڭ HIV غەيرىي كەسپىي ئاشكارىلانغاندىن كېيىنكى ئالدىنى ئېلىش كۆرسەتمىسىگە ئاساسەن ،تۇنجى قېتىم ئالدىنى ئېلىش دورىسى ئىشلىتىش ۋاقتى ئاشكارىلانغاندىن كېيىنكى 72 سائەت ئىچىدە ( قانچە بالدۇر بولسا شۇنچە ياخشى ) بولۇشى كېرەك ،72 سائەتتىن ئېشىپ كەتسە ئالدىنى ئېلىش دورىسى ئىشلىتىش تەۋسىيە قىلىنمايدۇ؛ ئاشكارىلانغاندىن كېيىن ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن ئۈچ بىرلەشمە دورا ئىشلىتىلىدۇ، داۋالاش كۇرسى 28 كۈن بولىدۇ. ئەگەر ئېھتىياتسىزلىقتىن HIV غەيرى كەسپى ئاشكارىلىنىپ قالسا ،پۇرسەتنى چىڭ تۇتۇپ ،تېزدىن دوختۇرغا كۆرۈنۈش تەكلىپىنى بېرىمەن.دوختۇر دورا ئىچىشنى بالدۇرراق باشلاپ ،يۇقۇملىنىپ قالماسلىققا تىرىشىش تەكلىپىنى بەردى.