什么样的伤口会造成HIV传播感染？
قانداق يارا ئېغىزى ئەيدىزنىڭ تارقىلىشچان يۇقۇملىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ؟
قانداق يارا ئېغىزى ئەيدىزنىڭ تارقىلىشچان يۇقۇملىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ؟
“老师，今天去医院体检抽血，用棉签按完针眼，针眼还有点向外流血，流血的针眼碰到止血带绑过的位置，假如止血带上有别人的血液，这样会感染艾滋吗？关键是我还用力合上胳膊，这样针眼就和止血带绑过的皮肤接触更紧了，好慌！”
HIV不能在空气中存活，包括止血带，况且，现在的止血带都是一次性使用，别过分担心。
HIV是通过体液交换完成感染的，这里说的体液交换是指含有HIV体液（血液、精液、阴道液和乳汁等）通过被健康人的皮肤、粘膜的伤口进入体内，那么，什么样的行为造成的伤口有感染HIV的风险？今天一起学习：
مۇئەللىم، بۈگۈن دوختۇرخانىغا بېرىپ قان ئالدۇرۇپ، پالچۇك بىلەن يىڭنە كۆزىنى بېسىپ بولغاندىن كېيىن، قان ئالغان يەردىن يەنە سىرتقا قان چىقىپ كەتتى، قان توختىتىش لىنتىسى قان ئالغان يەرگە تىگىپ كەتتى، ئەگەر قان توختىتىش لىنتىسىدا باشقىلارنىڭ قېنى بولسا ئەيدىز كېسىلى يۇقۇملىنىپ قالامدۇ؟ مۇھىمى مەن يەنە كۈچەپ بىلىكىمنى يېپىۋالدىم، بۇنداق بولغاندا قان ئالغان يەر بىلەن قان توختىتىش بەلبېغى بىلەن تېخىمۇ چىڭ ئۇچراشتى، بەك ھودۇقۇپ كېتىىۋاتىمەن!ا
ئەيدىز ھاۋادا ھايات تۇرالمايدۇ ، قان توختىتىش بەلبېغىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ ، ئۇنىڭ ئۈستىگە ھازىرقى قان توختىتىش بەلبېغى بىر قېتىمدىلا ئىشلىتىلىدۇ ، ھەددىدىن زىيادە ئەنسىرىمەڭ . ئەيدىز بەدەن سۇيۇقلۇقىنى ئالماشتۇرۇش ئارقىلىق يۇقۇملانغان، بۇ يەردە دېيىلگەن بەدەن سۇيۇقلۇقى (قان، جىنسىي سۇيۇقلۇقى ۋە سۈت قاتارلىقلار) ساغلام كىشىلەرنىڭ تېرىسى، شىللىق پەردىسى يارا ئېغىزى ئارقىلىق بەدەنگە كىرىدۇ، ئۇنداقتا قانداق قىلمىش كەلتۈرۈپ چىقارغان يارا ئېغىزىدا ئەيدىز يۇقۇملىنىش خەۋپى بار؟ بۈگۈن بىرلىكتە ئۆگىنەيلى:
ئەيدىز ھاۋادا ھايات تۇرالمايدۇ ، قان توختىتىش بەلبېغىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ ، ئۇنىڭ ئۈستىگە ھازىرقى قان توختىتىش بەلبېغى بىر قېتىمدىلا ئىشلىتىلىدۇ ، ھەددىدىن زىيادە ئەنسىرىمەڭ . ئەيدىز بەدەن سۇيۇقلۇقىنى ئالماشتۇرۇش ئارقىلىق يۇقۇملانغان، بۇ يەردە دېيىلگەن بەدەن سۇيۇقلۇقى (قان، جىنسىي سۇيۇقلۇقى ۋە سۈت قاتارلىقلار) ساغلام كىشىلەرنىڭ تېرىسى، شىللىق پەردىسى يارا ئېغىزى ئارقىلىق بەدەنگە كىرىدۇ، ئۇنداقتا قانداق قىلمىش كەلتۈرۈپ چىقارغان يارا ئېغىزىدا ئەيدىز يۇقۇملىنىش خەۋپى بار؟ بۈگۈن بىرلىكتە ئۆگىنەيلى:
بىرىنچى، بارلىق يارا ئېغىزىنىڭ ھەممىسى ئەيدىز بىلەن يۇقۇملىنىپ كەتمەيدۇ
ئادەتتە ئېچىۋېتىلگەن زەخمىلەر يارىلانغان جاينىڭ ئىچكى توقۇلمىلىرى (مەسىلەن مۇسكۇل، سۆڭەك قاتارلىقلار) بىلەن سىرتنىڭ تۇتاشقان زەخمىسىنى كۆرسىتىدۇ، ئاددىي چۈشەنچە تېرىدىكى يېڭى، قان ئېقىۋاتقان يالىڭاچ يارا ئېغىزى، مەسىلەن سۈرۈلۈپ يارىلىنىش، يىرتىلىپ زەخمىلىنىش، كېسىش، سانجىلىپ يارىلىنىش، بوۋاسىر يارىسىدىن قان چىقىش، مەقئەت قان چىقىش، چىش تارتقۇزغاندىن كېيىن قان چىقىش قاتارلىقلار
بىراق قان ئېقىپ كەتمەيدىغان، تاتۇق تۇتقان يارا ئېغىزلىرىدا ئەيدىز ۋىرۇسى كونا يارا، تاتۇق، بارماق تىكەن، ئۆلۈپ كەتكەن يارا ئېغىزىنى بۆسۈپ ئۆتۈشكە ئامالسىز، مەسىلەن كونا يارا ئېغىزى، تاتۇق، بارماقلىرىنى ئۆرۈۋېتىش، تېرە ئۆلۈش قاتارلىقلاردا يۇقۇملىنىش ئېھتىماللىقى ئاساسەن "نۆل" بولىدۇ
ئۇنىڭدىن باشقا ئەيدىز ھاۋادا ئاشكارىلىنىپ قالسا، ۋىرۇس كۆزنى يۇمۇپ ئاچقۇچە ئاكتىپلىقىنى يوقىتىپ، قان توختىتىش لېنتىسى، لۆڭگە، كىيىم قاتارلىق نەرسىلەردە "كېچىنى ئۆتكۈزۈش" مۇمكىن ئەمەس
يارا ئېغىزى مەسىلىسىگە قارىتا، تېرە شىللىق پەردىسى توقۇلمىسىدا قان ئېقىۋاتقان ئېچىۋېتىلگەن يارا ئېغىزى ئەيدىزنىڭ تارقىلىشىغا نىسبەتەن خەتەرلىك دەپ ئاددىي يىغىنچاقلىساق بولىدۇ
ئىككىنچى، تۆۋەندىكى ئەھۋاللارغا دىققەت قىلىش كېرەك
ئادەم بەدىنىدىكى تېرە قۇرۇلمىسى سىرتقى پوستلاق قەۋىتى، ھەقىقىي پوستلاق قەۋىتى ۋە تېرە ئاستى توقۇلمىسىدىن ئىبارەت ئۈچ قەۋەتكە ئايرىلىدۇ. ئەگەر سىرتقى پوستلاق قەۋىتى زەخمىلەنسە، قان چىقمايدىغانلار خەتەر يوق، بوۋاسىر يارا ئېغىزىمۇ مۇشۇنداق ئەھۋالغا تەۋە. تۆۋەندىكى ئۈچ خىل ئەھۋالدا زۆرۈر بولغاندا كەسپىي دوختۇرلاردىن مەسلىھەت سوراپ ئەيدىزئاشكارىلانغاندىن كېيىن ئالدىنى ئېلىش كېرەك
بىرىنجى، ئەگەر ھەقىقىي پوستلاق قەۋىتى (تېرە شىللىق پەردىسى) بۇزۇلسا، تۈك ئىنچىكە قان تومۇرلاردىن قان چىقىدۇ، مەسىلەن سۈرۈلۈپ يارىلىنىش، خەتەرلىك سۇيۇقلۇق بىلەن ئۇچراشسا، يۇقۇملىنىش خەۋپى بار
ئىككىنجى، تېرە ئاستىدىكى توقۇلمىلار زىيانغا ئۇچرىسا، قان ئېقىپ قالغان يارا ئېغىزىنىڭ خەتەرلىك سۇيۇقلۇق بىلەن ئۇچراشقانلىقىنى كۆرگىلى بولىدۇ، يۇقۇملىنىش خەتىرى بىر قەدەر يۇقىرى بولىدۇ
ئۈچىنچى، شىللىق پەردىنىڭ قىسمى بۇزۇلۇپ كەتتى، مەسىلەن ئېغىز بوشلۇقى، بۇرۇن بوشلۇقى، سۈيدۈك يولى قاتارلىق شىللىق پەردە توقۇلمىلىرىدا سىرتقى پوستلاق قەۋىتى كەمچىل بولغاچقا، قان ئېقىش ياكى قان ئاقماسلىق، خەتەرلىك بەدەن سۇيۇقلۇقى بىلەن ئۇچراشقاندا يۇقۇملىنىش خەۋپى بار
ئومۇمىي بايان
رېئال تۇرمۇشتا بەدەن سىرتىدىن كەلگەن يۇقۇملىنىش مىسالى توغرىسىدا خەۋەر يوق. شۇڭا بىز قانچىلىك مىقداردا قان لازىم بولغاندىلا ئەيدىز بىلەن يۇقۇملىنىدىغانلىقىنى ئېنىق ھېسابلىيالمايمىز، مەسىلەن، قانچىلىك تامچە قان ياكى قانچىلىك قان بولسا، قانچىلىك يارا بار، قانچىلىك چوڭلۇقتا يارا بار، قانچىلىك چوڭقۇر يارا بولسا ئەيدىز يۇقۇملىنىپ قېلىش ئېنىق ھۆكۈم قىلالمايمىز. نۆۋەتتە ئېلىمىزدە ئەيدىز تارقىتىش جىنسىي تارقىتىشنى ئاساس قىلغان بولۇپ، بىخەتەرلىك قېپى توغرا ئىشلەتكەندە ئەيدىز يۇقۇملىنىشنىڭ ئۈنۈملۈك ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ
