ئىفېۋېرېن دۆلەتلىك ۋىرۇسقا قارشى ھەقسىز دورىلار مۇندەرىجىسىدىكى ئاساسلىق دورىلار بولۇپ، داۋالاش ئۈنۈمى مۇقىم، ۋىرۇسنى تىزگىنلىشى ياخشى، ئىزچىل تۈردە مۇھىم ئورۇننى ئىگىلەپ كەلمەكتە، نۆۋەتتە تەخمىنەن 60 %يۇقۇملانغۇچى ئىشلىتىۋاتىدۇ. دورىنىڭ پايدىسىمۇ، زىيىنىمۇ بار، بۈگۈن تەھرىر ئۇنىڭ دائىم كۆرۈلىدىغان ئەكس تەسىرىنى رەتلەپ چىقتى، تولۇقلىشىڭىزنى قارشى ئالىمىز:
一、皮疹
常见的皮疹包括红斑、瘙痒、弥漫性斑丘疹、干性脱屑等轻度皮疹， 一般会在3个月左右逐渐消失。轻度皮疹（1-2级）可自行处理，以下方法供参考：
1、防止阳光照射皮肤，避免使用烈性皂类洗澡。
2、治疗第一个月应注意忌口，比如海鲜、牛羊肉、鱼肉、鸡蛋、辣椒、芒果、榴莲等。
3、抗组胺药物，比如扑尔敏、地氯雷他定片等，能减轻瘙痒。
4、假如出现起疱、湿性脱屑、溃疡、严重瘙痒、粘膜受累、毒性上皮坏死溶解、多形性红斑、坏疽、脱落性皮炎等严重皮疹时，警惕发展为Stevens-Johnson综合征。
1.ئەسۋە دائىم كۆرۈلىدىغان ئەسۋە قىزىل داغ، قىچىشىش، يامراش خاراكتېرلىك داغلىق دۆڭچە ئەسۋە، قۇرغاق كېپەكلىشىش قاتارلىق يېنىك دەرىجىدىكى ئەسۋىلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، ئادەتتە ئۈچ ئاي ئەتراپىدا تەدرىجىي يوقايدۇ. يېنىك دەرىجىدىكى ئەسۋە ( 1-2 دەرىجە ) نى ئۆزى بىر تەرەپ قىلسا بولىدۇ، تۆۋەندىكى ئۇسۇللاردىن پايدىلىنىشقا بولىدۇ:1.تېرىگە كۈن نۇرىنىڭ چۈشۈشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش، كۈچلۈك سوپۇن تۈرىدىكى يۇيۇنۇشتىن ساقلىنىش كېرەك. 2.داۋالاشنىڭ بىرىنچى ئېيىدا دېڭىز مەھسۇلاتلىرى، كالا، قوي گۆشى، بېلىق گۆشى، تۇخۇم، مۇچ، مانگو، دۇريان قاتارلىق يېمەكلىكلەردىن پەرھىز تۇتۇش كېرەك. 3.ھىستامىنغا قارشى دورىلار، مەسىلەن، خلورراتادىن قاتارلىقلار قىچىشىشنى يېنىكلىتىدۇ. 4.ئەگەر قاپارتما چىقىش، ھۆل كېپەكلىشىش، يارا، ئېغىر قىچىشىش، شىللىق پەردە چارچاش، زەھەرلىك ئېپىتېلىيە نېكروزلىنىپ ئېرىش، كۆپ شەكىللىك قىزىل داغ، گانگرېنا، تۆكۈلۈش خاراكتېرلىك تېرە ياللۇغى قاتارلىق ئېغىر ئەسۋە كۆرۈلسە، تەرەققىي قىلىپ - يىغىندى كېسەللىك ئالامىتىگە ئايلىنىپ كېتىشىدىن ھوشيار بولۇش كېرەك.
二、精神系统症状
1.ئەسۋە دائىم كۆرۈلىدىغان ئەسۋە قىزىل داغ، قىچىشىش، يامراش خاراكتېرلىك داغلىق دۆڭچە ئەسۋە، قۇرغاق كېپەكلىشىش قاتارلىق يېنىك دەرىجىدىكى ئەسۋىلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، ئادەتتە ئۈچ ئاي ئەتراپىدا تەدرىجىي يوقايدۇ. يېنىك دەرىجىدىكى ئەسۋە ( 1-2 دەرىجە ) نى ئۆزى بىر تەرەپ قىلسا بولىدۇ، تۆۋەندىكى ئۇسۇللاردىن پايدىلىنىشقا بولىدۇ:1.تېرىگە كۈن نۇرىنىڭ چۈشۈشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش، كۈچلۈك سوپۇن تۈرىدىكى يۇيۇنۇشتىن ساقلىنىش كېرەك. 2.داۋالاشنىڭ بىرىنچى ئېيىدا دېڭىز مەھسۇلاتلىرى، كالا، قوي گۆشى، بېلىق گۆشى، تۇخۇم، مۇچ، مانگو، دۇريان قاتارلىق يېمەكلىكلەردىن پەرھىز تۇتۇش كېرەك. 3.ھىستامىنغا قارشى دورىلار، مەسىلەن، خلورراتادىن قاتارلىقلار قىچىشىشنى يېنىكلىتىدۇ. 4.ئەگەر قاپارتما چىقىش، ھۆل كېپەكلىشىش، يارا، ئېغىر قىچىشىش، شىللىق پەردە چارچاش، زەھەرلىك ئېپىتېلىيە نېكروزلىنىپ ئېرىش، كۆپ شەكىللىك قىزىل داغ، گانگرېنا، تۆكۈلۈش خاراكتېرلىك تېرە ياللۇغى قاتارلىق ئېغىر ئەسۋە كۆرۈلسە، تەرەققىي قىلىپ - يىغىندى كېسەللىك ئالامىتىگە ئايلىنىپ كېتىشىدىن ھوشيار بولۇش كېرەك.
二、精神系统症状
有报道指服用依非韦伦会引起抑郁、焦虑等情况，建议在服用过程中加以注意。其实，HIV感染者在社会压力、自卑感和药物不良反应等多重压力下，的确会容易产生焦虑、担忧、恐惧、悲伤、抑郁等症状，服用依非韦伦也许是发生神经精神问题的一个诱因。以下方法或建议供参考：
1、有抑郁症史或家族史者应避免使用依非韦伦。
2、建议积极进行心理调适，与他人多交流，相互鼓励，相互心理支持，克服药物不良反应。
3、出现严重抑郁或自杀或精神异常，应咨询精神科医生；如果出现对自己或他人的暴力倾向，考虑更换药物。
4、在使用抑郁药物前，应告知精神科医生现在在服用的抗病毒药物类型，以避免出现药物相互作用而影响抗病毒治疗效果。
2.روھىي سىستېما كېسەللىك ئالامەتلىرى خەۋەر قىلىنىشىچە، ئىفىۋېلېننى ئىچكەندە خامۇشلۇق، تەشۋىشلىنىش قاتارلىق ئەھۋاللارنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىكەن، شۇڭا ئىستېمال قىلىش جەريانىدا دىققەت قىلىش كېرەك. ئەمەلىيەتتە، يۇقۇملانغۇچىلاردا ئىجتىمائىي بېسىم، ئۆزىنى كەمسىتىش تۇيغۇسى ۋە دورىنىڭ ناچار تەسىرى قاتارلىق كۆپ خىل بېسىم ئاستىدا، ھەقىقەتەن ئاسانلا تەشۋىشلىنىش، ئەندىشە قىلىش، قورقۇش، قايغۇرۇش، خامۇشلۇق قاتارلىق كېسەللىك ئالامەتلىرى كۆرۈلىدۇ، ئىفېۋېلۇننى ئىستېمال قىلىش بەلكىم نېرۋا - روھىي مەسىلىلەرنىڭ پەيدا بولۇشىدىكى بىر سەۋەب بولۇشى مۇمكىن. تۆۋەندىكى ئۇسۇل ياكى تەكلىپلەردىن پايدىلىنىشقا بولىدۇ:( 1 ) خامۇشلۇق كېسىلى تارىخى ياكى جەمەت تارىخى بارلار ئىفېۋېلېننى ئىشلىتىشتىن ساقلىنىشى كېرەك. 2.پىسخىكىسىنى ئاكتىپ تەڭشەپ، باشقىلار بىلەن كۆپرەك پىكىر ئالماشتۇرۇپ، ئۆزئارا ئىلھام بېرىپ، ئۆزئارا پىسخىكىلىق قوللاپ، دورىنىڭ ناچار تەسىرىنى تۈگىتىش كېرەك. 3.ئېغىر خامۇشلۇق ياكى ئۆزىنى ئۆلتۈرۈۋېلىش ياكى روھىي نورمالسىزلىق كۆرۈلسە، روھىي كېسەللىكلەر دوختۇرىدىن مەسلىھەت سوراش كېرەك؛ ئەگەر ئۆزىگە ياكى باشقىلارغا زوراۋانلىق قىلىش خاھىشى كۆرۈلسە، دورا ئالماشتۇرۇشنى ئويلىشىش كېرەك. 4.خامۇشلۇققا قارشى دورىلارنى ئىشلىتىشتىن بۇرۇن، روھىي كېسەللىكلەر دوختۇرىغا ھازىر ئىشلىتىۋاتقان ۋىرۇسقا قارشى دورىلارنىڭ تۈرىنى ئۇقتۇرۇپ، دورىلارنىڭ ئۆزئارا تەسىر كۆرسىتىشى سەۋەبىدىن ۋىرۇسقا قارشى داۋالاش ئۈنۈمىگە تەسىر يېتىشتىن ساقلىنىش كېرەك.
三、高血脂
2.روھىي سىستېما كېسەللىك ئالامەتلىرى خەۋەر قىلىنىشىچە، ئىفىۋېلېننى ئىچكەندە خامۇشلۇق، تەشۋىشلىنىش قاتارلىق ئەھۋاللارنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىكەن، شۇڭا ئىستېمال قىلىش جەريانىدا دىققەت قىلىش كېرەك. ئەمەلىيەتتە، يۇقۇملانغۇچىلاردا ئىجتىمائىي بېسىم، ئۆزىنى كەمسىتىش تۇيغۇسى ۋە دورىنىڭ ناچار تەسىرى قاتارلىق كۆپ خىل بېسىم ئاستىدا، ھەقىقەتەن ئاسانلا تەشۋىشلىنىش، ئەندىشە قىلىش، قورقۇش، قايغۇرۇش، خامۇشلۇق قاتارلىق كېسەللىك ئالامەتلىرى كۆرۈلىدۇ، ئىفېۋېلۇننى ئىستېمال قىلىش بەلكىم نېرۋا - روھىي مەسىلىلەرنىڭ پەيدا بولۇشىدىكى بىر سەۋەب بولۇشى مۇمكىن. تۆۋەندىكى ئۇسۇل ياكى تەكلىپلەردىن پايدىلىنىشقا بولىدۇ:( 1 ) خامۇشلۇق كېسىلى تارىخى ياكى جەمەت تارىخى بارلار ئىفېۋېلېننى ئىشلىتىشتىن ساقلىنىشى كېرەك. 2.پىسخىكىسىنى ئاكتىپ تەڭشەپ، باشقىلار بىلەن كۆپرەك پىكىر ئالماشتۇرۇپ، ئۆزئارا ئىلھام بېرىپ، ئۆزئارا پىسخىكىلىق قوللاپ، دورىنىڭ ناچار تەسىرىنى تۈگىتىش كېرەك. 3.ئېغىر خامۇشلۇق ياكى ئۆزىنى ئۆلتۈرۈۋېلىش ياكى روھىي نورمالسىزلىق كۆرۈلسە، روھىي كېسەللىكلەر دوختۇرىدىن مەسلىھەت سوراش كېرەك؛ ئەگەر ئۆزىگە ياكى باشقىلارغا زوراۋانلىق قىلىش خاھىشى كۆرۈلسە، دورا ئالماشتۇرۇشنى ئويلىشىش كېرەك. 4.خامۇشلۇققا قارشى دورىلارنى ئىشلىتىشتىن بۇرۇن، روھىي كېسەللىكلەر دوختۇرىغا ھازىر ئىشلىتىۋاتقان ۋىرۇسقا قارشى دورىلارنىڭ تۈرىنى ئۇقتۇرۇپ، دورىلارنىڭ ئۆزئارا تەسىر كۆرسىتىشى سەۋەبىدىن ۋىرۇسقا قارشى داۋالاش ئۈنۈمىگە تەسىر يېتىشتىن ساقلىنىش كېرەك.
三、高血脂
服用抗病毒药物均应关注血脂问题，如果有吸烟、高血压、糖尿病、年龄大于45岁、肥胖等素，会进一步增加心脏病的风险。要定期复诊，定期监测甘油三酯、胆固醇。以下建议供参考：
1、均衡饮食，少吃高脂食物，多吃蔬菜水果。
2、积极参加体育锻炼，控制体重。
3、作息规律，戒烟戒酒。
4、调整治疗方案：经调整生活饮食习惯后，血脂仍得不到控制者，可在医生的指导下将引起血脂异常的抗病毒药物替换成其他抗病毒药物，比如必妥维。
5、监测血脂：根据个体情况使用降脂药。需要提醒的是，有些HIV抗病毒药物可能会加强他汀的药物毒性反应，在就医时必须告知正在服用的药物组合，保证降脂治疗的安全性。
3.قاندا ماي كۆپىيىپ كېتىش:ۋىرۇسقا قارشى دورىلارنى ئىچكەندە قاندىكى ماي مەسىلىسىگە دىققەت قىلىش كېرەك، ئەگەر تاماكا چېكىش، يۇقىرى قان بېسىم، دىئابېت كېسىلى، يېشى 45 ياشتىن چوڭ بولۇش، سېمىزلىك قاتارلىق ئامىللار بولسا، يۈرەك كېسىلىنىڭ خەتىرىنى يەنىمۇ ئاشۇرۇۋېتىدۇ. قەرەللىك قايتا تەكشۈرتۈپ، ترى گلىتسېرىد، خولېستېرىننى قەرەللىك ئۆلچەپ تۇرۇش كېرەك. تۆۋەندىكى تەكلىپلەردىن پايدىلىنىشقا بولىدۇ:1.يېمەك-ئىچمەكنى تەڭپۇڭلاشتۇرۇش، يۇقىرى مايلىق يېمەكلىكلەرنى ئاز يېيىش، كۆكتات، مېۋە-چېۋىلەرنى كۆپ يېيىش كېرەك. 2.تەنتەربىيە چېنىقىشىغا ئاكتىپ قاتنىشىپ، بەدەن ئېغىرلىقىنى كونترول قىلىش كېرەك. 3.دەم ئېلىش قانۇنىيەتلىك بولۇش، تاماكا، ھاراق تاشلاش. 4.داۋالاش لايىھەسىنى تەڭشەش:تۇرمۇش، يېمەك - ئىچمەك ئادىتىنى تەڭشىگەندىن كېيىن، قاندىكى ماي يەنىلا كونترول قىلىنمىسا، دوختۇرنىڭ كۆرسەتمىسى بويىچە قاندىكى ماي نورمالسىزلىقىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان ۋىرۇسقا قارشى دورىلارنى باشقا ۋىرۇسقا قارشى دورىلارغا ئالماشتۇرۇش كېرەك، مەسىلەن، بىتوۋېي. 5.قاندىكى ماينى ئۆلچەپ تەكشۈرۈش:يەككە تەن ئەھۋالىغا ئاساسەن قاندىكى ماينى تۆۋەنلەتكۈچى دورىلارنى ئىشلىتىش كېرەك. ئەسكەرتىپ قويۇشقا تېگىشلىكى شۇكى، بەزى ۋىرۇسقا قارشى دورىلار تاتىڭ دورىسىنىڭ زەھەرلىك تەسىرىنى كۈچەيتىۋېتىشى مۇمكىن، دوختۇرغا كۆرۈنگەندە چوقۇم ئىچىۋاتقان دورىلارنىڭ بىرىكمىسىنى ئۇقتۇرۇپ، قاندىكى ماينى تۆۋەنلىتىپ داۋالاشنىڭ بىخەتەرلىكىگە كاپالەتلىك قىلىش كېرەك.
四、男性乳腺发育
3.قاندا ماي كۆپىيىپ كېتىش:ۋىرۇسقا قارشى دورىلارنى ئىچكەندە قاندىكى ماي مەسىلىسىگە دىققەت قىلىش كېرەك، ئەگەر تاماكا چېكىش، يۇقىرى قان بېسىم، دىئابېت كېسىلى، يېشى 45 ياشتىن چوڭ بولۇش، سېمىزلىك قاتارلىق ئامىللار بولسا، يۈرەك كېسىلىنىڭ خەتىرىنى يەنىمۇ ئاشۇرۇۋېتىدۇ. قەرەللىك قايتا تەكشۈرتۈپ، ترى گلىتسېرىد، خولېستېرىننى قەرەللىك ئۆلچەپ تۇرۇش كېرەك. تۆۋەندىكى تەكلىپلەردىن پايدىلىنىشقا بولىدۇ:1.يېمەك-ئىچمەكنى تەڭپۇڭلاشتۇرۇش، يۇقىرى مايلىق يېمەكلىكلەرنى ئاز يېيىش، كۆكتات، مېۋە-چېۋىلەرنى كۆپ يېيىش كېرەك. 2.تەنتەربىيە چېنىقىشىغا ئاكتىپ قاتنىشىپ، بەدەن ئېغىرلىقىنى كونترول قىلىش كېرەك. 3.دەم ئېلىش قانۇنىيەتلىك بولۇش، تاماكا، ھاراق تاشلاش. 4.داۋالاش لايىھەسىنى تەڭشەش:تۇرمۇش، يېمەك - ئىچمەك ئادىتىنى تەڭشىگەندىن كېيىن، قاندىكى ماي يەنىلا كونترول قىلىنمىسا، دوختۇرنىڭ كۆرسەتمىسى بويىچە قاندىكى ماي نورمالسىزلىقىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان ۋىرۇسقا قارشى دورىلارنى باشقا ۋىرۇسقا قارشى دورىلارغا ئالماشتۇرۇش كېرەك، مەسىلەن، بىتوۋېي. 5.قاندىكى ماينى ئۆلچەپ تەكشۈرۈش:يەككە تەن ئەھۋالىغا ئاساسەن قاندىكى ماينى تۆۋەنلەتكۈچى دورىلارنى ئىشلىتىش كېرەك. ئەسكەرتىپ قويۇشقا تېگىشلىكى شۇكى، بەزى ۋىرۇسقا قارشى دورىلار تاتىڭ دورىسىنىڭ زەھەرلىك تەسىرىنى كۈچەيتىۋېتىشى مۇمكىن، دوختۇرغا كۆرۈنگەندە چوقۇم ئىچىۋاتقان دورىلارنىڭ بىرىكمىسىنى ئۇقتۇرۇپ، قاندىكى ماينى تۆۋەنلىتىپ داۋالاشنىڭ بىخەتەرلىكىگە كاپالەتلىك قىلىش كېرەك.
四、男性乳腺发育
从生理结构上讲，男性和女性都拥有乳腺组织。男性乳房发育症又称男性乳腺增生症,是指男性乳房组织异常发育、乳腺结缔组织异常增殖的一种临床病症,通常表现为乳房无痛性进行性增大，通常为良性。有文献报道，依非韦伦可能引起男性乳腺发育，概率约为7-8%，多发生在服药后4周-18个月左右。为此，如果发现胸部存在变大的情况，而且正在使用依非韦伦，要留意定期自检，如有异常应及时就医，排除脂肪转移。经验和建议：
1、保持心情愉悦，多休息，避免辛辣刺激饮食。
2、适当增加体育锻炼，控制体重，可以减少本病的发生。
3、中药调理：在中医师指导下服用逍遥丸、乳癖消等。
4、调整治疗方案：如果经以上治疗无效的，可考虑调整治疗方案。
4.ئەرلەرنىڭ سۈت بېزىنىڭ يېتىلىشى فىزىيولوگىيەلىك قۇرۇلما جەھەتتىن ئېيتقاندا، ئەرلەر بىلەن ئاياللارنىڭ ھەممىسىدە سۈت بېزى توقۇلمىلىرى بولىدۇ. ئەرلەردىكى ئەمچەك يېتىلىش كېسىلى ئەرلەردىكى سۈت بېزى ئۆسۈش كېسىلى دەپمۇ ئاتىلىدۇ، ئۇ ئەرلەردىكى ئەمچەك توقۇلمىلىرىنىڭ بىنورمال يېتىلىشى، سۈت بېزى بىرىكتۈرگۈچى توقۇلمىلىرىنىڭ بىنورمال كۆپىيىشىدىكى بىر خىل كىلىنىكىلىق كېسەللىك بولۇپ، ئادەتتە ئەمچەكنىڭ ئاغرىقسىز تەرەققىي قىلىشچان چوڭىيىشى بولۇپ ئىپادىلىنىدۇ، ئادەتتە ياخشى سۈپەتلىك بولىدۇ. بەزى ماتېرىياللاردا خەۋەر قىلىنىشىچە، ئىفېۋېرون ئەرلەرنىڭ سۈت بېزىنىڭ يېتىلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن ئىكەن، بۇ ئېھتىماللىق تەخمىنەن %7 − %8 بولۇپ، كۆپىنچە دورا ئىچكەندىن كېيىنكى تۆت ھەپتىدىن 18 ئايغىچە بولغان ئارىلىقتا يۈز بېرىدىكەن. شۇڭا، ئەگەر كۆكرەك قىسمىدا يوغىناش ئەھۋالى بايقالسا، ئۇنىڭ ئۈستىگە ئىفېۋېلېن ئىشلىتىلىۋاتقان بولسا، قەرەللىك ھالدا ئۆزىنى تەكشۈرۈپ تۇرۇشقا دىققەت قىلىش، ئەگەر نورمالسىزلىق كۆرۈلسە ۋاقتىدا دوختۇرغا كۆرۈنۈپ، ماينىڭ يۆتكىلىشىنى تۈگىتىش كېرەك. تەجرىبە ۋە تەكلىپلەر:1.كەيپىياتنى خۇشال تۇتۇش، كۆپرەك ئارام ئېلىش، ئاچچىق، غىدىقلايدىغان يېمەكلىكلەردىن ساقلىنىش كېرەك. 2.بەدەن چېنىقتۇرۇشنى مۇۋاپىق كۆپەيتىپ، بەدەن ئېغىرلىقىنى كونترول قىلغاندا، بۇ كېسەلنىڭ يۈز بېرىشىنى ئازايتقىلى بولىدۇ. 3.جۇڭيى دورىلىرىنى تەڭشەش:جۇڭيى دوختۇرىنىڭ يېتەكچىلىكىدە شياۋياۋ كۇمىلىچى، سۈت خۇشياۋ قاتارلىقلارنى ئىستېمال قىلىش كېرەك. 4.داۋالاش لايىھەسىنى تەڭشەش:ئەگەر يۇقىرىقى داۋالاش ئۈنۈم بەرمىسە، داۋالاش لايىھەسىنى تەڭشەشنى ئويلىشىشقا بولىدۇ.
五、转氨酶升高
4.ئەرلەرنىڭ سۈت بېزىنىڭ يېتىلىشى فىزىيولوگىيەلىك قۇرۇلما جەھەتتىن ئېيتقاندا، ئەرلەر بىلەن ئاياللارنىڭ ھەممىسىدە سۈت بېزى توقۇلمىلىرى بولىدۇ. ئەرلەردىكى ئەمچەك يېتىلىش كېسىلى ئەرلەردىكى سۈت بېزى ئۆسۈش كېسىلى دەپمۇ ئاتىلىدۇ، ئۇ ئەرلەردىكى ئەمچەك توقۇلمىلىرىنىڭ بىنورمال يېتىلىشى، سۈت بېزى بىرىكتۈرگۈچى توقۇلمىلىرىنىڭ بىنورمال كۆپىيىشىدىكى بىر خىل كىلىنىكىلىق كېسەللىك بولۇپ، ئادەتتە ئەمچەكنىڭ ئاغرىقسىز تەرەققىي قىلىشچان چوڭىيىشى بولۇپ ئىپادىلىنىدۇ، ئادەتتە ياخشى سۈپەتلىك بولىدۇ. بەزى ماتېرىياللاردا خەۋەر قىلىنىشىچە، ئىفېۋېرون ئەرلەرنىڭ سۈت بېزىنىڭ يېتىلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن ئىكەن، بۇ ئېھتىماللىق تەخمىنەن %7 − %8 بولۇپ، كۆپىنچە دورا ئىچكەندىن كېيىنكى تۆت ھەپتىدىن 18 ئايغىچە بولغان ئارىلىقتا يۈز بېرىدىكەن. شۇڭا، ئەگەر كۆكرەك قىسمىدا يوغىناش ئەھۋالى بايقالسا، ئۇنىڭ ئۈستىگە ئىفېۋېلېن ئىشلىتىلىۋاتقان بولسا، قەرەللىك ھالدا ئۆزىنى تەكشۈرۈپ تۇرۇشقا دىققەت قىلىش، ئەگەر نورمالسىزلىق كۆرۈلسە ۋاقتىدا دوختۇرغا كۆرۈنۈپ، ماينىڭ يۆتكىلىشىنى تۈگىتىش كېرەك. تەجرىبە ۋە تەكلىپلەر:1.كەيپىياتنى خۇشال تۇتۇش، كۆپرەك ئارام ئېلىش، ئاچچىق، غىدىقلايدىغان يېمەكلىكلەردىن ساقلىنىش كېرەك. 2.بەدەن چېنىقتۇرۇشنى مۇۋاپىق كۆپەيتىپ، بەدەن ئېغىرلىقىنى كونترول قىلغاندا، بۇ كېسەلنىڭ يۈز بېرىشىنى ئازايتقىلى بولىدۇ. 3.جۇڭيى دورىلىرىنى تەڭشەش:جۇڭيى دوختۇرىنىڭ يېتەكچىلىكىدە شياۋياۋ كۇمىلىچى، سۈت خۇشياۋ قاتارلىقلارنى ئىستېمال قىلىش كېرەك. 4.داۋالاش لايىھەسىنى تەڭشەش:ئەگەر يۇقىرىقى داۋالاش ئۈنۈم بەرمىسە، داۋالاش لايىھەسىنى تەڭشەشنى ئويلىشىشقا بولىدۇ.
五、转氨酶升高
使用依非韦伦约有3%的人可能会出现谷丙转氨酶（ALT）和谷草转氨酶（AST）升高，伴有食欲下降、恶心呕吐、厌油、乏力等。经验和建议：
1、休息。绝大多数情况下，肝功能会自动缓解。
2、停药。临如果转氨酶升高至正常值的5倍以上（200U/L），或者转氨酶升高至正常值的3倍以上（120U/L）同时合并临床症状，可诊断为药物性肝炎（肝中毒），在专家指导下立刻停用影响肝功能的药物，并适时调整治疗方案。
3、戒酒。酒精会对肝脏造成直接损害，平时爱喝酒的人，出现酒精肝、脂肪肝、肝硬化的概率明显增高。
4、坚持使用安全套，避免感染乙肝、丙肝等，因为多重病毒感染会加速肝损伤，加快病情发展。
5.ترانسئامىنازا ئۆرلەپ كېتىش ئىفېۋېرېننى ئىشلەتكەندە تەخمىنەن %3 ئادەمدە گلۇتامىك پروپىل ترانسئامىنازا ( ) ۋە گلۇتامىك ئوكسالىك ترانسئامىنازانىڭ ئۆرلەپ كېتىشى، ئىشتىھاسى تۇتۇلۇش، كۆڭلى ئېلىشىپ قۇسۇش، مايدىن بىزار بولۇش، ماغدۇرسىزلىنىش قاتارلىق ئالامەتلەر كۆرۈلۈشى مۇمكىن. تەجرىبە ۋە تەكلىپلەر:( 1 ) دەم ئېلىش. كۆپىنچە ئەھۋالدا، جىگەر ئىقتىدارى ئۆزلۈكىدىن پەسىيىدۇ. 2.دورىنى توختىتىش. ئەگەر ترانسئامىنازا ئۆرلەپ نورمال قىممەتنىڭ بەش ھەسسىسىدىن ئېشىپ كەتسە ( 200/) ياكى ترانسئامىنازا ئۆرلەپ نورمال قىممەتنىڭ ئۈچ ھەسسىسىدىن ئېشىپ كەتسە ( 120/) شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا كىلىنىكىلىق كېسەللىك ئالامەتلىرى قوشۇلۇپ كەلسە، دورا مەنبەلىك جىگەر ياللۇغى ( جىگەردىن زەھەرلىنىش ) دەپ دىياگنوز قويۇشقا بولىدۇ، مۇتەخەسسىسلەرنىڭ يېتەكچىلىكىدە جىگەر ئىقتىدارىغا تەسىر يەتكۈزىدىغان دورىلارنى ئىشلىتىشنى دەرھال توختىتىش ھەمدە داۋالاش لايىھەسىنى ۋاقتىدا تەڭشەش كېرەك. 3.ھاراق تاشلاش. ئىسپىرت جىگەرگە بىۋاسىتە زىيان يەتكۈزىدۇ، ئادەتتە ھاراق ئىچىشنى ياخشى كۆرىدىغان كىشىلەردە ئىسپىرتتىن بولغان جىگەر، جىگەرنى ماي قاپلاش، جىگەر قېتىشىش نىسبىتى كۆرۈنەرلىك يۇقىرى بولىدۇ. 4.گاندون ئىشلىتىشنى قەتئىي داۋاملاشتۇرۇپ، B تىپلىق جىگەر ياللۇغى، C تىپلىق جىگەر ياللۇغى قاتارلىقلار بىلەن يۇقۇملىنىشتىن ساقلىنىش كېرەك، چۈنكى كۆپ خىل ۋىرۇستىن يۇقۇملىنىش جىگەرنىڭ زەخىملىنىشىنى تېزلىتىپ، كېسەللىك ئەھۋالىنىڭ تەرەققىياتىنى تېزلىتىۋېتىدۇ.
温馨提示，不要一出现肝功能异常就怪依非韦伦，很多原因都会导致转氨酶升高，比如熬夜、喝酒、剧烈运动、乙肝、丙肝及脂肪肝等，要注意排查。特别是乙肝，经常和HIV一起出现
سەمىمىي ئەسكەرتمە، جىگەر ئىقتىدارىدا بىنورماللىق كۆرۈلسىلا غەيرىي ۋېروندىن ئاغرىنماسلىق كېرەك، نۇرغۇن سەۋەبلەر ترانسئامىنازانىڭ ئۆرلەپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، مەسىلەن، تۈنەش، ھاراق ئىچىش، قاتتىق ھەرىكەت قىلىش، B تىپلىق جىگەر ياللۇغى، C تىپلىق جىگەر ياللۇغى ۋە جىگەرنى ماي قاپلاش قاتارلىقلار، شۇڭا تەكشۈرۈشكە دىققەت قىلىش كېرەك. بولۇپمۇ ب تىپلىق جىگەر ياللۇغى دائىم بىللە پەيدا بولىدۇ.
【小结】
5.ترانسئامىنازا ئۆرلەپ كېتىش ئىفېۋېرېننى ئىشلەتكەندە تەخمىنەن %3 ئادەمدە گلۇتامىك پروپىل ترانسئامىنازا ( ) ۋە گلۇتامىك ئوكسالىك ترانسئامىنازانىڭ ئۆرلەپ كېتىشى، ئىشتىھاسى تۇتۇلۇش، كۆڭلى ئېلىشىپ قۇسۇش، مايدىن بىزار بولۇش، ماغدۇرسىزلىنىش قاتارلىق ئالامەتلەر كۆرۈلۈشى مۇمكىن. تەجرىبە ۋە تەكلىپلەر:( 1 ) دەم ئېلىش. كۆپىنچە ئەھۋالدا، جىگەر ئىقتىدارى ئۆزلۈكىدىن پەسىيىدۇ. 2.دورىنى توختىتىش. ئەگەر ترانسئامىنازا ئۆرلەپ نورمال قىممەتنىڭ بەش ھەسسىسىدىن ئېشىپ كەتسە ( 200/) ياكى ترانسئامىنازا ئۆرلەپ نورمال قىممەتنىڭ ئۈچ ھەسسىسىدىن ئېشىپ كەتسە ( 120/) شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا كىلىنىكىلىق كېسەللىك ئالامەتلىرى قوشۇلۇپ كەلسە، دورا مەنبەلىك جىگەر ياللۇغى ( جىگەردىن زەھەرلىنىش ) دەپ دىياگنوز قويۇشقا بولىدۇ، مۇتەخەسسىسلەرنىڭ يېتەكچىلىكىدە جىگەر ئىقتىدارىغا تەسىر يەتكۈزىدىغان دورىلارنى ئىشلىتىشنى دەرھال توختىتىش ھەمدە داۋالاش لايىھەسىنى ۋاقتىدا تەڭشەش كېرەك. 3.ھاراق تاشلاش. ئىسپىرت جىگەرگە بىۋاسىتە زىيان يەتكۈزىدۇ، ئادەتتە ھاراق ئىچىشنى ياخشى كۆرىدىغان كىشىلەردە ئىسپىرتتىن بولغان جىگەر، جىگەرنى ماي قاپلاش، جىگەر قېتىشىش نىسبىتى كۆرۈنەرلىك يۇقىرى بولىدۇ. 4.گاندون ئىشلىتىشنى قەتئىي داۋاملاشتۇرۇپ، B تىپلىق جىگەر ياللۇغى، C تىپلىق جىگەر ياللۇغى قاتارلىقلار بىلەن يۇقۇملىنىشتىن ساقلىنىش كېرەك، چۈنكى كۆپ خىل ۋىرۇستىن يۇقۇملىنىش جىگەرنىڭ زەخىملىنىشىنى تېزلىتىپ، كېسەللىك ئەھۋالىنىڭ تەرەققىياتىنى تېزلىتىۋېتىدۇ.
温馨提示，不要一出现肝功能异常就怪依非韦伦，很多原因都会导致转氨酶升高，比如熬夜、喝酒、剧烈运动、乙肝、丙肝及脂肪肝等，要注意排查。特别是乙肝，经常和HIV一起出现
سەمىمىي ئەسكەرتمە، جىگەر ئىقتىدارىدا بىنورماللىق كۆرۈلسىلا غەيرىي ۋېروندىن ئاغرىنماسلىق كېرەك، نۇرغۇن سەۋەبلەر ترانسئامىنازانىڭ ئۆرلەپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، مەسىلەن، تۈنەش، ھاراق ئىچىش، قاتتىق ھەرىكەت قىلىش، B تىپلىق جىگەر ياللۇغى، C تىپلىق جىگەر ياللۇغى ۋە جىگەرنى ماي قاپلاش قاتارلىقلار، شۇڭا تەكشۈرۈشكە دىققەت قىلىش كېرەك. بولۇپمۇ ب تىپلىق جىگەر ياللۇغى دائىم بىللە پەيدا بولىدۇ.
【小结】
世上没有十全十美的药，每种药物都会有一定的副作用。很多人一听到药物副作用就被吓倒了，特别是刚刚开始治疗的“抗艾小白”。要知道，大量的临床数据显示，依非韦伦对人体各生理屏障的穿透效果较好，吸收性较好，无食物禁忌，一天只需服用一次，优势明显。即使有副作用，也一般较轻，可继续服药。当然了，如果经济情况允许，想追求更高生活品质，可选择含有整合酶抑制剂方案，能显著减少头晕、睡眠障碍、抑郁等中枢神经系统不良反应。
未来的路还很长，沉淀沉淀自己，继续行走在平凡之路，加油！
重要声明：本文所介绍药物仅供参考，用药请结合临床或以医生处方为准。
دۇنيادا مۇكەممەل دورا يوق، ھەر بىر خىل دورىنىڭ بەلگىلىك ئەكس تەسىرى بولىدۇ. نۇرغۇن كىشىلەر دورىنىڭ ئەكس تەسىرىنى ئاڭلاپلا قورقۇپ كېتىدۇ، بولۇپمۇ ئەمدىلا داۋالاشنى باشلىغان «ئەيشياۋبەيگە قارشى». شۇنى بىلىش كېرەككى، زور مىقداردىكى كىلىنىكىلىق سانلىق مەلۇماتلاردا كۆرسىتىلىشىچە، ئىفېۋېروننىڭ ئادەم بەدىنىدىكى ھەرقايسى فىزىيولوگىيەلىك توسۇقلارنى تېشىپ ئۆتۈش ئۈنۈمى بىر قەدەر ياخشى، سۈمۈرۈشچانلىقى بىر قەدەر ياخشى، يېمەكلىك پەرھىزى يوق، بىر كۈندە پەقەت بىر قېتىملا ئىچسە، ئەۋزەللىكى روشەن بولىدۇ. ئەكس تەسىرى بولغان تەقدىردىمۇ، ئادەتتە يېنىكرەك بولىدۇ، داۋاملىق دورا ئىچسە بولىدۇ. ئەلۋەتتە، ئەگەر ئىقتىسادىي ئەھۋال يار بەرسە، تېخىمۇ يۇقىرى تۇرمۇش سۈپىتىنى قوغلاشماقچى بولسا، تەركىبىدە بىرىكتۈرگۈچى فېرمېنتنى تورمۇزلىغۇچى دورا لايىھەسىنى تاللىسا، باش قېيىش، ئۇيقۇسى توسقۇنلۇققا ئۇچراش، خامۇشلۇق قاتارلىق مەركىزىي نېرۋا سىستېمىسىنىڭ ناچار تەسىرىنى كۆرۈنەرلىك ئازايتقىلى بولىدۇ. كەلگۈسى يول تېخى ئۇزۇن، ئۆزىڭىزنى بېسىۋېلىپ، داۋاملىق ئاددىي يولدا مېڭىڭ، غەيرەت قىلىڭ! مۇھىم بايانات:بۇ ماقالىدە تونۇشتۇرۇلغان دورىلاردىن پايدىلىنىشقىلا بولىدۇ، دورا ئىشلىتىشتە كلىنىكىغا بىرلەشتۈرۈش ياكى دوختۇرنىڭ رېتسىپىنى ئۆلچەم قىلىش كېرەك.
دۇنيادا مۇكەممەل دورا يوق، ھەر بىر خىل دورىنىڭ بەلگىلىك ئەكس تەسىرى بولىدۇ. نۇرغۇن كىشىلەر دورىنىڭ ئەكس تەسىرىنى ئاڭلاپلا قورقۇپ كېتىدۇ، بولۇپمۇ ئەمدىلا داۋالاشنى باشلىغان «ئەيشياۋبەيگە قارشى». شۇنى بىلىش كېرەككى، زور مىقداردىكى كىلىنىكىلىق سانلىق مەلۇماتلاردا كۆرسىتىلىشىچە، ئىفېۋېروننىڭ ئادەم بەدىنىدىكى ھەرقايسى فىزىيولوگىيەلىك توسۇقلارنى تېشىپ ئۆتۈش ئۈنۈمى بىر قەدەر ياخشى، سۈمۈرۈشچانلىقى بىر قەدەر ياخشى، يېمەكلىك پەرھىزى يوق، بىر كۈندە پەقەت بىر قېتىملا ئىچسە، ئەۋزەللىكى روشەن بولىدۇ. ئەكس تەسىرى بولغان تەقدىردىمۇ، ئادەتتە يېنىكرەك بولىدۇ، داۋاملىق دورا ئىچسە بولىدۇ. ئەلۋەتتە، ئەگەر ئىقتىسادىي ئەھۋال يار بەرسە، تېخىمۇ يۇقىرى تۇرمۇش سۈپىتىنى قوغلاشماقچى بولسا، تەركىبىدە بىرىكتۈرگۈچى فېرمېنتنى تورمۇزلىغۇچى دورا لايىھەسىنى تاللىسا، باش قېيىش، ئۇيقۇسى توسقۇنلۇققا ئۇچراش، خامۇشلۇق قاتارلىق مەركىزىي نېرۋا سىستېمىسىنىڭ ناچار تەسىرىنى كۆرۈنەرلىك ئازايتقىلى بولىدۇ. كەلگۈسى يول تېخى ئۇزۇن، ئۆزىڭىزنى بېسىۋېلىپ، داۋاملىق ئاددىي يولدا مېڭىڭ، غەيرەت قىلىڭ! مۇھىم بايانات:بۇ ماقالىدە تونۇشتۇرۇلغان دورىلاردىن پايدىلىنىشقىلا بولىدۇ، دورا ئىشلىتىشتە كلىنىكىغا بىرلەشتۈرۈش ياكى دوختۇرنىڭ رېتسىپىنى ئۆلچەم قىلىش كېرەك.
