ئەيدىز كېسىلى دۇنيا خاراكتېرلىك مەسىلە، ھازىرچە داۋالاپ ساقايتقىلى بولمايدۇ. ئەيدىز كېسىلى دۇنيا مىقياسىدا كەڭ تارقالغاچقا، نۇرغۇن كىشىلەردە ئەيدىزدىن قورقۇش پىسخىكىسى بار. ھەممىمىزگە مەلۇمكى، ئادەتتە ئەيدىز كېسىلىنىڭ ئالدىنى ئېلىشقا دىققەت قىلىش كېرەك، تۆۋەندە ئەيدىز كېسەللىرىنىڭ ئۆزىنى تەكشۈرۈش ئۇسۇلىنى تونۇشتۇرىمىز
بىرىنچى، خەتەرلىك قىلمىشلار
ئالدى بىلەن، ئەيدىز كېسىلى بىر خىل يۇقۇملۇق كېسەل، ئەگەر ئەيدىز كېسىلى بىلەن يۇقۇملانسا، مۇقەررەر ھالدا بەزى خەتەرلىك قىلمىشلار كۆرۈلىدۇ. ئەيدىز كېسىلى جىنسىي مۇناسىۋەت ئارقىلىق، قان ئارقىلىق ۋە ئانىدىن بالىغا يۇقىدۇ. شۇڭا، ئالدى بىلەن ئۆزىنىڭ تۆۋەندىكى خەتەرلىك ھەرىكەتلىرىنىڭ بار - يوقلۇقىنى تەكشۈرۈش كېرەك، مەسىلەن، پاكىز بولمىغان جىنسىي مۇناسىۋەت، ۋېناغا زەھەر ئوكۇل قىلىش، مۇنتىزىم بولمىغان قان بېرىش، باشقىلار بىلەن ساقال ئالغۇچ ۋە چىش چوتكىسىنى ئورتاق ئىشلىتىش قاتارلىقلار. ئەگەر بۇ خەتەرلىك ھەرىكەت، دوختۇرخانىغا بېرىپ تەكشۈرۈش كىرەك
ئىككىنچى، جىددىي خاراكتىرلىك ئالامەتلەر
ئەگەر بەزى خەتەرلىك ئۇچرىشىش ھەرىكىتى، مەسىلەن، ھەرىكەت قىلماسلىق، باشقىلار بىلەن شەخسىي بۇيۇملارنى ئورتاق ئىشلەتكەندىن كېيىن، جىددىي خاراكتېرلىك تارقىلىشچان زۇكامغا ئوخشاش كېسەللىك ئالامەتلىرى كۆرۈلسە، مەسىلەن، قىزىش، يۇتقۇنچاق ئاغرىش، ئوغرى تەرلەش، كۆڭلى ئېلىشىپ قۇسۇش، بوغۇم ئاغرىش ۋە ئىچى سۈرۈش قاتارلىقلار، ئۇنداقتا ئەيدىز كېسىلىنىڭ ئېھتىماللىقىدىن ھوشيار بولۇپ، ۋاقتىدا دوختۇرخانىغا بېرىپ تەكشۈرتۈشنى تەۋسىيە قىلىمىز
ئۈچىنچى، ئەيدىز كىسەللىرىنى تەكشۈرۈش سىناق قەغىزى
خەتەرلىك ئۇچرىشىش ھەرىكىتى يۈز بېرىپ، ئىككى ھەپتىدىن كېيىن، لېكىن ئالتە ھەپتىدىن ئېشىپ كەتمىسە، كېسەللىكلەرنى كونترول قىلىش مەركىزىگە بېرىپ ئەيدىز كېسىلىنى سىناق قەغىزى ئارقىلىق تەكشۈرسە بولىدۇ. بۇ خىل تەكشۈرۈشنىڭ توغرىلىق نىسبىتى %97 كە يېتىدۇ
تۆتىنچى، لىمفا تۈگۈنى ئىششىپ،چوڭىيىپ كېتىنش
ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملىنىشنىڭ جىددىي خاراكتېرلىك مەزگىلىدىن كېيىن، ئالامەتسىز مەزگىلگە كىرىدۇ، بۇ مەزگىل 6 يىلدىن 8 يىلغىچە داۋاملىشىدۇ، روشەن كېسەللىك ئالامەتلىرى كۆرۈلمەيدۇ، لېكىن لىمفا تۈگۈنى يوغىنايدۇ. ئەگەر ئىلگىرى يۇقىرى خەتەرلىك ئۇچرىشىش ھەرىكىتى، كېيىن لىمفا تۈگۈنى ئىششىش، داۋاملىشىش ۋاقتى بىر قەدەر ئۇزۇن، ئەھمىيەت بېرىپ، ۋاقتىدا دوختۇرخانىغا بېرىپ تەكشۈرۈش كىرەك
بەشىنچى، ئىغىرلىقى چۈشۈش
ئەيدىز كېسىلى بىلەن يۇقۇملانغاندىن كېيىن، ئاستا خاراكتېرلىك خوراش سەۋەبىدىن، يۇقۇملانغۇچىلاردا تەدرىجىي ھالدا بەدەن ئېغىرلىقى تۆۋەنلەش ئالامەتلىرى كۆرۈلىدۇ. شۇڭا، ئەگەر ئىلگىرى خەتەرلىك بىكار قىلىش ھەرىكىتى بولۇپ، كېيىن سەۋەبى ئېنىق بولمىغان بەدەن ئېغىرلىقىنىڭ تۆۋەنلىگەنلىكى، يېرىم يىلدىن بۇيان بەدەن ئېغىرلىقىنىڭ %10 تىن ئارتۇق تۆۋەنلىگەنلىكى بايقالسا، ئەيدىز كېسىلىنىڭ ئېھتىماللىقىدىن ھوشيار بولۇش كېرەك
ئالتىنچى، ئىممۇنىت كۈچى تۆۋەنلىگەنلىكنىڭ ئىپادىسى
ئەيدىز ۋىرۇسى ئادەم بەدىنىنىڭ ئىممۇنىتېت سىستېمىسىنى بۇزۇپ، ئادەم بەدىنىنىڭ ئىممۇنىتېت كۈچىنى كۆرۈنەرلىك تۆۋەنلىتىۋېتىدۇ، شۇڭا زۇكام، ئۆپكە ياللۇغى، تۇبېركۇليوز، قاپارتما قاتارلىق ھەر خىل كېسەللىك پەيدا قىلغۇچى باكتېرىيەلەر ئاسانلا يۇقۇملىنىدۇ. ئەگەر ئىلگىرى خەتەرلىك ئۇچرىشىش ھەرىكىتى، كېيىن قايتا - قايتا پەيدا بولغان ئىممۇنىتېت كۈچى تۆۋەنلەش ئىپادىسى، ھوشيار بولۇش كېرەك
يەتتىنچى، روھىي جەھەتتىكى ئالامەتلەر
ئەيدىز ۋىرۇسى مەركىزىي نېرۋا سىستېمىسىغا تەسىر قىلىپ، ئەستە تۇتۇش قابىلىيىتى چېكىنىش، مىجەزى ئۆزگىرىش، دېۋەڭلىك ۋە روھىي سۇسلىشىش قاتارلىق ئىپادىلەرنى پەيدا قىلىدۇ. شۇڭا، ئەگەر ئىلگىرى خەتەرلىك ئۇچرىشىش ھەرىكىتى بولغان، كېيىن بەزى روھىي جەھەتتە بىنورمال ئۆزگىرىش پەيدا بولغان، بولۇپمۇ ئوتتۇرا ياش ۋە ياشلاردا دېۋەڭلىك ئالامەتلىرى كۆرۈلگەن بولسا، ئەيدىز كېسىلىنىڭ ئېھتىماللىقىدىن ھوشيار بولۇش كېرەك
يۇقىرىقىدەك ئۆزىنى تەكشۈرۈشتىن باشقا، يەنە دوختۇرخانىغا بېرىپ ئورگانىزمنىڭ ئىممۇنىتېت ئىقتىدارى، ئەيدىز ۋىرۇسىنىڭ ئانتىتېلاسىنى تەكشۈرۈش قاتارلىق ئۇسۇللار ئارقىلىق ئەيدىز ۋىرۇسى قاتارلىقلارنى تەكشۈرگىلى بولىدۇ. ئەگەر بەزى خەتەرلىك ئۇچرىشىش ھەرىكەتلەر بولۇپ قالسا بۇنىڭغىمۇ ئالاھىدە ئەھمىيەت بېرىش كىرەك
بىرىنچى، خەتەرلىك قىلمىشلار
ئالدى بىلەن، ئەيدىز كېسىلى بىر خىل يۇقۇملۇق كېسەل، ئەگەر ئەيدىز كېسىلى بىلەن يۇقۇملانسا، مۇقەررەر ھالدا بەزى خەتەرلىك قىلمىشلار كۆرۈلىدۇ. ئەيدىز كېسىلى جىنسىي مۇناسىۋەت ئارقىلىق، قان ئارقىلىق ۋە ئانىدىن بالىغا يۇقىدۇ. شۇڭا، ئالدى بىلەن ئۆزىنىڭ تۆۋەندىكى خەتەرلىك ھەرىكەتلىرىنىڭ بار - يوقلۇقىنى تەكشۈرۈش كېرەك، مەسىلەن، پاكىز بولمىغان جىنسىي مۇناسىۋەت، ۋېناغا زەھەر ئوكۇل قىلىش، مۇنتىزىم بولمىغان قان بېرىش، باشقىلار بىلەن ساقال ئالغۇچ ۋە چىش چوتكىسىنى ئورتاق ئىشلىتىش قاتارلىقلار. ئەگەر بۇ خەتەرلىك ھەرىكەت، دوختۇرخانىغا بېرىپ تەكشۈرۈش كىرەك
ئىككىنچى، جىددىي خاراكتىرلىك ئالامەتلەر
ئەگەر بەزى خەتەرلىك ئۇچرىشىش ھەرىكىتى، مەسىلەن، ھەرىكەت قىلماسلىق، باشقىلار بىلەن شەخسىي بۇيۇملارنى ئورتاق ئىشلەتكەندىن كېيىن، جىددىي خاراكتېرلىك تارقىلىشچان زۇكامغا ئوخشاش كېسەللىك ئالامەتلىرى كۆرۈلسە، مەسىلەن، قىزىش، يۇتقۇنچاق ئاغرىش، ئوغرى تەرلەش، كۆڭلى ئېلىشىپ قۇسۇش، بوغۇم ئاغرىش ۋە ئىچى سۈرۈش قاتارلىقلار، ئۇنداقتا ئەيدىز كېسىلىنىڭ ئېھتىماللىقىدىن ھوشيار بولۇپ، ۋاقتىدا دوختۇرخانىغا بېرىپ تەكشۈرتۈشنى تەۋسىيە قىلىمىز
ئۈچىنچى، ئەيدىز كىسەللىرىنى تەكشۈرۈش سىناق قەغىزى
خەتەرلىك ئۇچرىشىش ھەرىكىتى يۈز بېرىپ، ئىككى ھەپتىدىن كېيىن، لېكىن ئالتە ھەپتىدىن ئېشىپ كەتمىسە، كېسەللىكلەرنى كونترول قىلىش مەركىزىگە بېرىپ ئەيدىز كېسىلىنى سىناق قەغىزى ئارقىلىق تەكشۈرسە بولىدۇ. بۇ خىل تەكشۈرۈشنىڭ توغرىلىق نىسبىتى %97 كە يېتىدۇ
تۆتىنچى، لىمفا تۈگۈنى ئىششىپ،چوڭىيىپ كېتىنش
ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملىنىشنىڭ جىددىي خاراكتېرلىك مەزگىلىدىن كېيىن، ئالامەتسىز مەزگىلگە كىرىدۇ، بۇ مەزگىل 6 يىلدىن 8 يىلغىچە داۋاملىشىدۇ، روشەن كېسەللىك ئالامەتلىرى كۆرۈلمەيدۇ، لېكىن لىمفا تۈگۈنى يوغىنايدۇ. ئەگەر ئىلگىرى يۇقىرى خەتەرلىك ئۇچرىشىش ھەرىكىتى، كېيىن لىمفا تۈگۈنى ئىششىش، داۋاملىشىش ۋاقتى بىر قەدەر ئۇزۇن، ئەھمىيەت بېرىپ، ۋاقتىدا دوختۇرخانىغا بېرىپ تەكشۈرۈش كىرەك
بەشىنچى، ئىغىرلىقى چۈشۈش
ئەيدىز كېسىلى بىلەن يۇقۇملانغاندىن كېيىن، ئاستا خاراكتېرلىك خوراش سەۋەبىدىن، يۇقۇملانغۇچىلاردا تەدرىجىي ھالدا بەدەن ئېغىرلىقى تۆۋەنلەش ئالامەتلىرى كۆرۈلىدۇ. شۇڭا، ئەگەر ئىلگىرى خەتەرلىك بىكار قىلىش ھەرىكىتى بولۇپ، كېيىن سەۋەبى ئېنىق بولمىغان بەدەن ئېغىرلىقىنىڭ تۆۋەنلىگەنلىكى، يېرىم يىلدىن بۇيان بەدەن ئېغىرلىقىنىڭ %10 تىن ئارتۇق تۆۋەنلىگەنلىكى بايقالسا، ئەيدىز كېسىلىنىڭ ئېھتىماللىقىدىن ھوشيار بولۇش كېرەك
ئالتىنچى، ئىممۇنىت كۈچى تۆۋەنلىگەنلىكنىڭ ئىپادىسى
ئەيدىز ۋىرۇسى ئادەم بەدىنىنىڭ ئىممۇنىتېت سىستېمىسىنى بۇزۇپ، ئادەم بەدىنىنىڭ ئىممۇنىتېت كۈچىنى كۆرۈنەرلىك تۆۋەنلىتىۋېتىدۇ، شۇڭا زۇكام، ئۆپكە ياللۇغى، تۇبېركۇليوز، قاپارتما قاتارلىق ھەر خىل كېسەللىك پەيدا قىلغۇچى باكتېرىيەلەر ئاسانلا يۇقۇملىنىدۇ. ئەگەر ئىلگىرى خەتەرلىك ئۇچرىشىش ھەرىكىتى، كېيىن قايتا - قايتا پەيدا بولغان ئىممۇنىتېت كۈچى تۆۋەنلەش ئىپادىسى، ھوشيار بولۇش كېرەك
يەتتىنچى، روھىي جەھەتتىكى ئالامەتلەر
ئەيدىز ۋىرۇسى مەركىزىي نېرۋا سىستېمىسىغا تەسىر قىلىپ، ئەستە تۇتۇش قابىلىيىتى چېكىنىش، مىجەزى ئۆزگىرىش، دېۋەڭلىك ۋە روھىي سۇسلىشىش قاتارلىق ئىپادىلەرنى پەيدا قىلىدۇ. شۇڭا، ئەگەر ئىلگىرى خەتەرلىك ئۇچرىشىش ھەرىكىتى بولغان، كېيىن بەزى روھىي جەھەتتە بىنورمال ئۆزگىرىش پەيدا بولغان، بولۇپمۇ ئوتتۇرا ياش ۋە ياشلاردا دېۋەڭلىك ئالامەتلىرى كۆرۈلگەن بولسا، ئەيدىز كېسىلىنىڭ ئېھتىماللىقىدىن ھوشيار بولۇش كېرەك
يۇقىرىقىدەك ئۆزىنى تەكشۈرۈشتىن باشقا، يەنە دوختۇرخانىغا بېرىپ ئورگانىزمنىڭ ئىممۇنىتېت ئىقتىدارى، ئەيدىز ۋىرۇسىنىڭ ئانتىتېلاسىنى تەكشۈرۈش قاتارلىق ئۇسۇللار ئارقىلىق ئەيدىز ۋىرۇسى قاتارلىقلارنى تەكشۈرگىلى بولىدۇ. ئەگەر بەزى خەتەرلىك ئۇچرىشىش ھەرىكەتلەر بولۇپ قالسا بۇنىڭغىمۇ ئالاھىدە ئەھمىيەت بېرىش كىرەك
