感染者做到这几点，可实现寿命接近普通人يۇقۇملانغۇچىلار بۇ بىر قانچە نۇقتىنى ئىشقا ئاشۇرسا، ئۆمرى ئادەتتىكى ئادەملەگە يېق

近些年来，治疗的进展很快，事实证明，随着抗病毒药物和治疗方案的不断优化，感染现已发展成一种慢性疾病，通过系统有效的抗病毒治疗，可能获得与普通人基本无异的生存时间。长期存活是我们的共同目标，其实说容易也容易，只要做到下面这5点，而且都不难！يېقىنقى يىللاردىن بۇيان، داۋالاشنىڭ تەرەققىياتى ناھايىتى تېز بولدى، ئەمەلىيەت شۇنى ئىسپاتلىدىكى، ۋىرۇسقا قارشى دورىلار ۋە داۋالاش لايىھەسىنىڭ ئۈزلۈكسىز ئەلالىشىشىغا ئەگىشىپ، يۇقۇملىنىش ھازىر تەرەققىي قىلىپ بىر خىل ئاستا خاراكتېرلىك كېسەلگە ئايلاندى، ۋىرۇسقا قارشى سىستېمىلىق، ئۈنۈملۈك داۋالاش ئارقىلىق، ئادەتتىكى كىشىلەردىن ئاساسىي جەھەتتىن پەرقلەنمەيدىغان ياشاش ۋاقتىغا ئېرىشكىلى بولىدۇ. ئۇزاق مۇددەت ياشاش بىزنىڭ ئورتاق نىشانىمىز، ئەمەلىيەتتە بۇ ئاسان ھەم ئاسان، پەقەت تۆۋەندىكى بەش نۇقتىنى ئىشقا ئاشۇرساقلا، ئۇنىڭ ئۈستىگە تەس ئەمەس!
一、发现即治疗早期治疗可以防止病毒整合形成储藏库，越可能接近功能性治愈（停药2年以上，血液里检测不到病毒载量）。早期诊断、正规治疗还有以下好处：利于免疫功能重建、减少机会性感染的风险、降低死亡率、减少副作用或耐药性发生、减少传染性（坚持抗病毒治疗，病载持续6个月低于200/，不会通过性行为传播）、减轻经济负担。从2003年开始，我国实施艾滋病“四免一关怀”政策，实现了所有的感染者及病人免费治疗。只要查出感染，可向当地的疾控中心或者医院提出用药申请。
1.بايقاش، يەنى داۋالاش:دەسلەپكى مەزگىلدە داۋالىغاندا ۋىرۇسنىڭ بىرىكىپ زاپاس ئامبار بولۇپ شەكىللىنىشىنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ، فۇنكسىيىلىك ساقىيىشىغا قانچە يېقىنلاشقانسېرى ( دورىنى ئىككى يىلدىن ئارتۇق توختاتقاندا، قاندىكى ۋىرۇسنىڭ مىقدارىنى تەكشۈرگىلى بولمايدۇ ). بالدۇر دىئاگنوز قويۇش، مۇنتىزىم داۋالاشنىڭ يەنە تۆۋەندىكىدەك پايدىلىق تەرەپلىرى بار:ئىممۇنىتېت ئىقتىدارىنى قايتا قۇرۇشقا پايدىلىق، پۇرسەتلىك يۇقۇملىنىش خەۋپىنى ئازايتىدۇ، ئۆلۈش نىسبىتىنى تۆۋەنلىتىدۇ، ئەكس تەسىرى ياكى دورىغا چىدامچانلىقنىڭ پەيدا بولۇشىنى ئازايتىدۇ، يۇقۇمچانلىقنى ئازايتىدۇ ( ۋىرۇسقا قارشى داۋالاشنى قەتئىي داۋاملاشتۇرىدۇ، كېسەللىك ئالتە ئاي داۋاملىشىپ 200/دىن تۆۋەن بولىدۇ، جىنسىي مۇناسىۋەت ئارقىلىق تارقالمايدۇ )، ئىقتىسادىي يۈكنى يېنىكلىتىدۇ. 2003 - يىلىدىن باشلاپ، ئېلىمىز ئەيدىز كېسىلىدە «تۆتنى كەچۈرۈم قىلىش، بىرگە غەمخورلۇق قىلىش» سىياسىتىنى يولغا قويۇپ، بارلىق يۇقۇملانغۇچىلار ۋە بىمارلارنى ھەقسىز داۋالاشنى ئىشقا ئاشۇردى. يۇقۇملانغانلىقى ئېنىقلانسىلا، شۇ جايدىكى كېسەللىكلەرنى كونترول قىلىش مەركىزى ياكى دوختۇرخانىغا دورا ئىشلىتىش ئىلتىماسى سۇنسا بولىدۇ.
二、坚持治疗、规范服药在抗病毒治疗过程中，特别需要患者“持之以恒”地配合，切不可在症状有所改善，或病情稳定后就擅自停药。适合的治疗方案需要本人配合服药，而良好的服药依从性是治疗有效的关键。每天按时、按量、按要求服药，服药依从性大于95%才能保证治疗的成功。
2.داۋالاشنى قەتئىي داۋاملاشتۇرۇش، ئۆلچەملىك دورا ئىچىش ۋىرۇسقا قارشى داۋالاش جەريانىدا، بولۇپمۇ بىمارلارنىڭ «ئۇزاققىچە چىڭ تۇرۇپ» ماسلىشىشىغا توغرا كېلىدۇ، كېسەللىك ئالامەتلىرى ياخشىلانغان ياكى كېسەللىك ئەھۋالى تۇراقلاشقاندىن كېيىن، دورىنى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن توختىتىپ قويۇشقا ھەرگىز بولمايدۇ. مۇۋاپىق داۋالاش لايىھەسى شۇ كىشىنىڭ دورا ئىچىشىگە ماسلىشىشى كېرەك، ياخشى بولغان دورا ئىچىش بېقىنىشچانلىقى داۋالاشنىڭ ئۈنۈملۈك بولۇشىنىڭ ئاچقۇچى. ھەر كۈنى ۋاقتىدا، مىقدارى، تەلىپى بويىچە دورا ئىچىش كېرەك، دورا ئىچىش بېقىنىشچانلىقى %95 تىن يۇقىرى بولغاندىلا، ئاندىن داۋالاشنىڭ مۇۋەپپەقىيەتلىك بولۇشىغا كاپالەتلىك قىلغىلى بولىدۇ.
三、定期随访在服药期间要遵医嘱定期随访，进行例行身体检查。随访检查能及时的发现抗病毒药物的副作用对身体器官产生的损伤以及观察身体健康状况，必要时进行药物调整。首次治疗的第一年体检次数比较频繁，分别为15天、1个月、2个月、3个月、6个月、9个月、12个月共7次，具体检查项目和周期遵照医嘱，主诊医生会根据个体情况增加或者减少检测项目和频次。一般在服药第二年后，各方面情况稳定时，随访复查时间可延长至每3~6个月一次。
3.قەرەللىك زىيارەت قىلىش دورا ئىچىۋاتقان مەزگىلدە دوختۇرنىڭ كۆرسەتمىسى بويىچە قەرەللىك زىيارەت قىلىپ، سالامەتلىك تەكشۈرتۈش كېرەك. زىيارەت قىلىپ تەكشۈرۈش ئارقىلىق ۋىرۇسقا قارشى دورىلارنىڭ ئەكس تەسىرىنىڭ بەدەندىكى ئەزالارغا بولغان زىيىنىنى ۋاقتىدا بايقىغىلى ھەمدە بەدەننىڭ سالامەتلىك ئەھۋالىنى كۆزەتكىلى بولىدۇ، زۆرۈر تېپىلغاندا دورىنى تەڭشىگىلى بولىدۇ. تۇنجى قېتىملىق داۋالاشنىڭ بىرىنچى يىلىدىكى سالامەتلىك تەكشۈرۈش قېتىم سانى بىر قەدەر كۆپ بولۇپ، ئايرىم - ئايرىم ھالدا 15 كۈن، بىر ئاي، ئىككى ئاي، ئۈچ ئاي، ئالتە ئاي، توققۇز ئاي،12 ئايدا جەمئىي يەتتە قېتىم بولىدۇ، كونكرېت تەكشۈرۈش تۈرى ۋە دەۋرىيلىكى دوختۇرنىڭ كۆرسەتمىسى بويىچە بولىدۇ، ئاساسلىق دىياگنوز قويغۇچى دوختۇر شەخسنىڭ ئەھۋالىغا ئاساسەن تەكشۈرۈش تۈرى ۋە قېتىم سانىنى كۆپەيتىدۇ ياكى ئازايتىدۇ. ئادەتتە دورا ئىچىپ ئىككىنچى يىلدىن كېيىن، ھەر قايسى تەرەپلەرنىڭ ئەھۋالى تۇراقلاشقاندا، قايتا تەكشۈرۈش ۋاقتىنى ھەر 3 ~ 6 ئايدا بىر قېتىم ئۇزارتىشقا بولىدۇ.
四、规律作息首先，养成早睡早起的习惯，保证睡眠充足，适当参加体育运动，对增长寿命有帮助。其次，合理膳食，根据饮食能力和需求,进行摄入食量,不能摄入太多,这样就容易导致消化不良的情况，但是也不能缺乏营养，以优质蛋白为佳，例如：猪瘦肉、鸡肉、鸡蛋、牛奶、鱼等，但不宜过量食用。食物多样，蔬菜、肉类、水果、菌类、坚果等适当搭配。每餐应该有米饭、馒头等主食。多吃玉米、红薯、紫薯等粗粮。多吃水果，水果中含有丰富的维生素、纤维素和矿物质，有益于健康和预防疾病，尝试每天吃5份或更多份的水果（1份相当于1个苹果的量），但是，使用含有依非韦伦治疗方案者应避免进食西柚，防止增加肝损害。第三，日常的护理也很重要，夏季要尽量避免空调直吹，冬天要穿衣保暖。住所要干爽明亮，每日要定时开窗通风。
4.قانۇنىيەتلىك دەم ئېلىش:ئالدى بىلەن بالدۇر ئۇخلاپ، بالدۇر تۇرۇش ئادىتىنى يېتىلدۈرۈش، ئۇيقۇنىڭ يېتەرلىك بولۇشىغا كاپالەتلىك قىلىش، مۇۋاپىق تەنتەربىيە پائالىيەتلىرىگە قاتنىشىش ئۆمۈرنى ئۇزارتىشقا پايدىلىق. ئىككىنچىدىن، مۇۋاپىق غىزالىنىش، يېمەك - ئىچمەك ئىقتىدارى ۋە ئېھتىياجىغا ئاساسەن، تاماق مىقدارىنى قوبۇل قىلىش، بەك كۆپ قوبۇل قىلماسلىق كېرەك، بۇنداق قىلغاندا ئاسانلا ھەزىم قىلىش ياخشى بولماسلىق ئەھۋالىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، لېكىن ئوزۇقلۇق يېتىشمەسلىككىمۇ بولمايدۇ، ئەلا سۈپەتلىك ئاقسىل ئەڭ ياخشى، مەسىلەن:ئورۇق چوشقا گۆشى، توخۇ گۆشى، تۇخۇم، كالا سۈتى، بېلىق قاتارلىقلار، لېكىن كۆپ ئىستېمال قىلىشقا بولمايدۇ. يېمەكلىك كۆپ خىل بولۇش، كۆكتات، گۆش، مېۋە - چېۋە، زەمبۇرۇغ، قاتتىق پوستلۇق مېۋە قاتارلىقلارنى مۇۋاپىق ماسلاشتۇرۇش كېرەك. ھەر ۋاقلىق تاماقتا گۈرۈچ تامىقى، موما قاتارلىق ئاساسلىق يېمەكلىكلەر بولۇشى كېرەك. كۆممىقوناق، تاتلىقياڭيۇ، سۆسۈن ياڭيۇ قاتارلىق قارا ئاشلىقلارنى كۆپرەك يەپ بېرىش كېرەك. مېۋىنى كۆپ يېيىش، مېۋە تەركىبىدە ۋىتامىن، سېللۇلوزا ۋە مېنېرال ماددىلار مول بولۇپ، سالامەتلىككە ۋە كېسەللىكنىڭ ئالدىنى ئېلىشقا پايدىلىق، ھەر كۈنى بەش كىشىلىك ياكى ئۇنىڭدىن كۆپ مېۋە ( بىر كىشىلىك مېۋە بىر تال ئالمىنىڭ مىقدارىغا تەڭ ) يېيىشنى سىناپ بېقىش كېرەك، لېكىن تەركىبىدە ئىفېۋېرون بولغان داۋالاش رېتسىپىنى ئىشلەتكۈچىلەر چوڭ ئاپېلسىن يېيىشتىن ساقلىنىپ، جىگەرنىڭ زەخىملىنىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىشى كېرەك. ئۈچىنچى، كۈندىلىك پەرۋىشمۇ ئىنتايىن مۇھىم، ياز پەسلىدە ھاۋا تەڭشىگۈچنىڭ بىۋاسىتە پۈۋلىشىدىن ئىمكانقەدەر ساقلىنىش، قىش پەسلىدە كىيىم كىيىپ ئىسسىق ساقلاش كېرەك. تۇرالغۇ قۇرغاق، يورۇق بولۇشى، ھەر كۈنى قەرەللىك ھالدا دېرىزىلەرنى ئېچىپ ھاۋا ئالماشتۇرۇش كېرەك.
五、鼓励戒烟戒酒1、吸烟对感染者还有两个特殊的危险：一是抑制4+淋巴细胞，从而增加机会性感染的风险，尤其是肺部感染；二是吸烟会增加某些疾病的发生，包括心脏病、中风、骨质疏松以及各种非特异性癌症，如食道癌、鼻咽癌、口腔癌、喉癌、膀胱癌等；2、大量饮酒可引起肝脏炎症和肝功能损害，而且过量饮酒会忘记服药，或者导致将药物吐出，降低抗病毒药物的药效，甚至可能与药物结合发产生毒性反应，缩减预期寿命。综上，长效治疗、功能治愈都是目前最理想的治疗目标，至于治愈或彻底清除病毒库，还要有更多的基础研究支撑，还有很长的路要走，我们拭目以待。
5.تاماكا تاشلاش، ھاراق تاشلاشقا ئىلھام بېرىش 1.تاماكا چېكىشنىڭ يۇقۇملانغۇچىلارغا نىسبەتەن يەنە ئىككى خىل ئالاھىدە خەتىرى بار:بىرىنچىسى،4 + لىمفا ھۈجەيرىسىنى تورمۇزلاپ، پۇرسەت خاراكتېرلىك يۇقۇملىنىش خەۋپىنى ئاشۇرۇۋېتىدۇ، بولۇپمۇ ئۆپكىنىڭ يۇقۇملىنىشىنى ئاشۇرۇۋېتىدۇ؛ ئىككىنچىسى، تاماكا چېكىش يۈرەك كېسىلى، سەكتە، سۆڭەك شالاڭلىشىش ۋە ھەر خىل خاسلىقى بولمىغان راك كېسەللىكلىرىنى، مەسىلەن، قىزىلئۆڭگەچ راكى، بۇرۇن - يۇتقۇنچاق راكى، ئېغىز بوشلۇقى راكى، كېكىردەك راكى، دوۋساق راكى قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ؛ 2.كۆپ مىقداردا ھاراق ئىچىش جىگەر ياللۇغى ۋە جىگەر ئىقتىدارىنى زىيانغا ئۇچرىتىدۇ، ئۇنىڭ ئۈستىگە كۆپ مىقداردا ھاراق ئىچكەندە دورا ئىچىشنى ئۇنتۇپ قالىدۇ ياكى دورىنى قۇسۇپ چىقىرىپ، ۋىرۇسقا قارشى دورىلارنىڭ ئۈنۈمىنى تۆۋەنلىتىۋېتىدۇ، ھەتتا دورا بىلەن بىرلىشىپ زەھەرلىك رېئاكسىيە پەيدا قىلىپ، كۆزلىگەن ئۆمرىنى قىسقارتىشى مۇمكىن. يىغىپ ئېيتقاندا، ئۇزاق ئۈنۈملۈك داۋالاش، ئىقتىدارىنى داۋالاپ ساقايتىش نۆۋەتتىكى ئەڭ كۆڭۈلدىكىدەك داۋالاش نىشانى، داۋالاپ ساقايتىش ياكى ۋىرۇس ئامبىرىنى ئۈزۈل - كېسىل تازىلاشقا كەلسەك، يەنە تېخىمۇ كۆپ ئاساسىي تەتقىقات ياردىمى بولۇشى كېرەك، يەنە ناھايىتى ئۇزۇن يولنى بېسىشقا توغرا كېلىدۇ، بىز بۇنى تۆت كۆزىمىز بىلەن كۈتىمىز.
【小结】“艾滋病是绝症”、“艾滋病无药可救”……经常听到类似的谣言，大家可能对艾滋病仍有些误解，其实，感染者如果能及早规范用药，定期进行身体检查，保证良好的依从性，现有的抗病毒治疗药物可以有效控制体内的复制，重建免疫功能，预期寿命与普通人相当。另外，这里面有一个概念混淆，就是艾滋病与感染者。日常生活中一般接触到的是感染者（又叫携带者），只是身体携带，但整体情况是好的，只要坚持治疗，保持病毒载量检测不到，就像高血压、糖尿病患者一样，实现长期生存。但是，假如发现感染却未开展有效治疗，导致免疫功能缺失，并发各种机会性感染，发展成艾滋病（）。当然，即使进入到阶段，也要积极治疗，通过对症治疗，身体能很快康复。
[ قىسقىچە خۇلاسە ] «ئەيدىز كېسىلى ساقايماس كېسەل»، «ئەيدىز كېسىلىنى قۇتقۇزغىلى بولمايدۇ» ...... مۇشۇنىڭغا ئوخشاش پىتنە - ئىغۋالارنى دائىم ئاڭلاپ تۇرساق، كۆپچىلىك ئەيدىز كېسەللىكىگە قارىتا يەنىلا خاتا چۈشەنچىدە بولۇشى مۇمكىن، ئەمەلىيەتتە، يۇقۇملانغۇچىلار ئەگەر دورىنى بالدۇرراق ئۆلچەملىك ئىشلىتىپ، سالامەتلىكىنى قەرەللىك تەكشۈرتۈپ، ياخشى بويسۇنۇشچانلىققا كاپالەتلىك قىلسا، ھازىر بار بولغان ۋىرۇسقا قارشى داۋالاش دورىلىرى بەدەندىكى نۇسخىلىنىشنى ئۈنۈملۈك كونترول قىلىپ، ئىممۇنىتېت ئىقتىدارىنى قايتا قۇرۇپ چىقالايدۇ، مۆلچەردىكى ئۆمرى ئادەتتىكى كىشىلەرنىڭكىگە تەڭ بولىدۇ. ئۇنىڭدىن باشقا، بۇ يەردە ئەيدىز كېسىلى بىلەن يۇقۇملانغۇچىلار ئارىلىشىپ كەتكەن بىر ئۇقۇم بار. كۈندىلىك تۇرمۇشتا ئادەتتە يۇقۇملانغۇچىلار ( ئېلىپ يۈرگۈچى دەپمۇ ئاتىلىدۇ ) بىلەن ئۇچرىشىدۇ، پەقەت يېنىدا ئېلىپ يۈرىدۇ، لېكىن ئومۇمىي ئەھۋالى ياخشى، پەقەت داۋالاشنى قەتئىي داۋاملاشتۇرۇپ، ۋىرۇس مىقدارىنى تەكشۈرۈپ تاپالمىغاندا، خۇددى يۇقىرى قان بېسىم، دىئابېت كېسىلى بىمارلىرىغا ئوخشاش ئۇزاق مۇددەت ياشاشنى ئىشقا ئاشۇرغىلى بولىدۇ. لېكىن، ئەگەر يۇقۇملىنىش بايقىلىپ ئۈنۈملۈك داۋالانمىسا، ئىممۇنىتېت ئىقتىدارى ئاجىزلاپ، ھەر خىل پۇرسەتلىك يۇقۇملىنىش قوشۇلۇپ كېلىپ، تەرەققىي قىلىپ ئەيدىز كېسىلىگە ئايلىنىدۇ ( ). ئەلۋەتتە، باسقۇچقا كىرگەن تەقدىردىمۇ، ئاكتىپ داۋالاش كېرەك، كېسەلگە قاراپ داۋالاش ئارقىلىق، بەدەن ناھايىتى تېزلا ئەسلىگە كېلىدۇ.