——呵护健康,莫让性病害了家
什么是性病?性病(venereal disease)性病是以性接触为主要传播途径的传染病,其流行广泛,在我国传染病发病报告数中位居前列,已成为重要的公共卫生问题和社会问题。目前我国重点防治的性病有梅毒、淋病,生殖道沙眼衣原体感染、尖锐湿疣和生殖器疱疹。
性病传播途径
性病的传播途径以性接触为主,还可以通过母婴、血液传播,例如梅毒可通过胎盘感染胎儿,通过血液感染他人。在少数情况下,性病也有可能通过密切的生活接触传播。
性病是可以预防的,避免多性伴,正确使用安全套,杜绝不安全性行为是主要预防措施。遵守性道德,保持单一性伴侣,避免婚前和婚外行为是预防控制性病的治本之策。打击卖淫嫖娼等违法行为,杜绝不安全性行为是从源头预防控制性病的重要措施。许多性病没有明显症状,大多数性病可以彻底治愈。到正规医疗机构主动就医,及时发现,尽早规范治疗,可以获得最佳的治疗效果,并得到隐私保护,预防控制性病是全社会的共同责任。
كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش، كونترول قىلىش، پەننى ئومۇملاشتۇرۇش: جىنسىي كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش- داۋالاش بىلىملىرى
ساغلاملىقنى ئاسراش، جىنسىي كېسەللىكلەرنىڭ ئۆيگە زىيان يەتكۈزىشىنىڭ ئالدىنى ئىلىش كېرەك
جىنسىي كېسەللىك دېگەن نېمە
جىنسىي كېسەللىك جىنسىي كېسەللىك جىنسىي ئۇچرىشىشنى ئاساسلىق تارقىلىش يولى قىلغان يۇقۇملۇق كېسەل بولۇپ، ئۇنىڭ تارقىلىشى كەڭ، ئېلىمىزدە يۇقۇملۇق كېسەللىك قوزغىلىش دوكلاتى سانىدا ئالدىنقى قاتاردا تۇرىدۇ، بۇ مۇھىم ئاممىۋى سەھىيە مەسىلىسى ۋە ئىجتىمائىي مەسىلىگە ئايلاندى. نۆۋەتتە ئېلىمىزدە نۇقتىلىق ئالدىنى ئالىدىغان جىنسىي كېسەللىكلەردىن سىفلىس ۋىرۇسى، ھۆل كېسەللىكلەر بار، كۆپىيىش يولى قۇم كۆزلۈك كىيىمنىڭ تەنچىسىدىن يۇقۇملىنىش، ئۆتكۈر ھۆل فاكوخېرۇس ۋە جىنسىي ئەزا قوقاق بار
جىنسىي كېسەلنىڭ تارقىلىش يولى
جىنسىي كېسەللىكنىڭ تارقىلىش يوللىرى جىنسىي ئۇچرىشىشنى ئاساس قىلىدۇ، يەنە ئانىلار بىلەن بوۋاقلار، قان ئارقىلىق تارقىلىدۇ، مەسىلەن، سىفلىس ھامىلىگە يۇقۇملىنىپ، قان ئارقىلىق باشقىلارنى يۇقۇملاندۇرىدۇ. ئاز ساندىكى ئەھۋاللاردا جىنسىي كېسەللىكلەرمۇ زىچ تۇرمۇش ئارقىلىق تارقىلىشى مۇمكىن
سىفلىسنىڭ زىيىنى چوڭ، يۇقۇملىنىشچانلىقى كۈچلۈك جىنسىي كېسەل بولۇپ، جىنسىي ئۇچرىشىش، قان ۋە ئانىدىن بوۋاقتىن ئىبارەت ئۈچ خىل يول ئارقىلىق تارقىلىدۇ. بۇ نېرۋا، يۈرەك قان تومۇرلىرى قاتارلىق كۆپ سىستېمىلىق زىياننى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ ھەتتا ھاياتىغا خەۋپ يەتكۈزىدۇ. ھۆل بولۇش كېسىلى شارچە باكتېرىيە كەلتۈرۈپ چىقارغان بولۇپ، سۈيدۈك ئاجرىتىپ چىقىرىش كۆپىيىش سىستېمىسىنىڭ يىرىڭلاش خاراكتېرلىك يۇقۇملىنىشنى ئاساسلىق ئىپادىلەيدىغان بىر خىل جىنسىي كېسەل. ھۆل بولۇپ كېتىش جىنسىي ئۇچرىشىشنى ئاساسلىق تارقىلىش يولى قىلىپ، ھۆل بولۇپ قالغان ئاياللار تۇغۇتتا تۇغۇت يولى ئاجرىتىپ چىقارغان سۇيۇقلۇق يېڭى تۇغۇلغان بوۋاقلاردىن يۇقۇملىنىپ، زەمبۇرۇغ خاراكتېرلىك تۇتاش پەردىسى ياللۇغىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. كۆپىيىش يولى قۇم كۆز كىيىمىنىڭ گېنېرال تەنچىسىدىن يۇقۇملىنىپ، ئەرلەرنىڭ سۈيدۈك يولى ياللۇغى، ئاياللارنىڭ بالىياتقۇ بوينى ياللۇغى ئەڭ كۆپ كۆرۈلىدۇ، ئەمما كۆپ ساندىكى يۇقۇملانغۇچىلاردا روشەن كىلىنىكىلىق ئالامەتلەر كۆرۈلمەيدۇ. ئۆتكۈر ھۆل فاكوخېرۇس ئىنسانلارنىڭ ئەمچەك ئۆسمىسى ۋىرۇسى ئادەم بەدىنىدىكى تېرە شىللىق پەردىسىدىن يۇقۇملىنىشتىن كېلىپ چىققان بىر خىل جىنسىي كېسەل. كېسەل قوزغالغاندىن كېيىن جىنسىي ئەزا ۋە مەقەت يولىدا ئەمچەكسىمان بولۇپ، كۆكتات شەكلىدە كۆپىيىدىغان جانلىقلار كۆرۈلىدۇ. ئۆتكۈر ھۆل فاكوخېرۇس جىنسىي ئۇچرىشىش ئارقىلىق تارقىلىشنى ئاساس قىلىدۇ، تېرىسى ئۆتكۈر ھۆل فاكوخېرۇس كېسىلىگە گىرىپتار بولغانلارنىڭ كېسەللىك ئۆزگىرىش قىسمى ۋە بۇلغانغان كىيىم ۋە بۇيۇملارمۇ تارقىلىشى مۇمكىن. يېڭى تۇغۇلغان بوۋاق ئۆتكۈر ھۆل فاكوخېرۇس ھامىلدار ئايالنىڭ تۇغۇت يولى ئارقىلىق ئىنسانلارنىڭ ئەمچەك ئۆسمىسى ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملىنىدۇ.
ئالدىنى ئېلىش تەدبىرى
جىنسىي كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ، كۆپ جىنسىي ھەمراھ بولۇشتىن ساقلىنىش، بىخەتەرلىك قېپى توغرا ئىشلىتىش، بىخەتەر بولمىغان قىلمىشلارنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئاساسلىق ئالدىنى ئېلىش تەدبىرى. جىنسىي ئەخلاققا رىئايە قىلىپ، يەككە جىنىسلىق ھەمراھلارنى ساقلاش، تويدىن بۇرۇن ۋە تويدىن سىرتقى قىلمىشلاردىن ساقلىنىش جىنسىي كېسەلنىڭ ئالدىنى ئېلىش، كونترول قىلىشتىكى تۈپتىن داۋالاش تەدبىرى. نومۇسىنى سېتىش، پاھىشىۋازلىق قىلىش قاتارلىق قانۇنغا خىلاپ قىلمىشلارغا زەربە بېرىش، بىخەتەر بولمىغان قىلمىشلارنى توسۇش مەنبەدىن ئالدىنى ئېلىش، كونترول قىلىشتىكى مۇھىم تەدبىر. نۇرغۇن جىنسىي كېسەللىكلەرنىڭ روشەن ئالامەتلىرى يوق، كۆپ ساندىكى جىنسىي كېسەللەرنى تەلتۆكۈس ساقايتقىلى بولىدۇ. مۇنتىزىم داۋالاش ئاپپاراتلىرىغا بېرىپ تەشەببۇسكارلىق بىلەن داۋالىنىش، ۋاقتىدا بايقىشى، داۋالاشنى بالدۇرراق قېلىپلاشتۇرغاندا، ئەڭ ياخشى داۋالاش ئۈنۈمىگە ئېرىشكىلى ھەمدە شەخسىي سىرىنى قوغداش، كونترول خاراكتېرلىك كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش پۈتكۈل جەمئىيەتنىڭ ئورتاق مەسئۇلىيىتى
جىنسىي كېسەللىك جىنسىي كېسەللىك جىنسىي ئۇچرىشىشنى ئاساسلىق تارقىلىش يولى قىلغان يۇقۇملۇق كېسەل بولۇپ، ئۇنىڭ تارقىلىشى كەڭ، ئېلىمىزدە يۇقۇملۇق كېسەللىك قوزغىلىش دوكلاتى سانىدا ئالدىنقى قاتاردا تۇرىدۇ، بۇ مۇھىم ئاممىۋى سەھىيە مەسىلىسى ۋە ئىجتىمائىي مەسىلىگە ئايلاندى. نۆۋەتتە ئېلىمىزدە نۇقتىلىق ئالدىنى ئالىدىغان جىنسىي كېسەللىكلەردىن سىفلىس ۋىرۇسى، ھۆل كېسەللىكلەر بار، كۆپىيىش يولى قۇم كۆزلۈك كىيىمنىڭ تەنچىسىدىن يۇقۇملىنىش، ئۆتكۈر ھۆل فاكوخېرۇس ۋە جىنسىي ئەزا قوقاق بار
جىنسىي كېسەلنىڭ تارقىلىش يولى
جىنسىي كېسەللىكنىڭ تارقىلىش يوللىرى جىنسىي ئۇچرىشىشنى ئاساس قىلىدۇ، يەنە ئانىلار بىلەن بوۋاقلار، قان ئارقىلىق تارقىلىدۇ، مەسىلەن، سىفلىس ھامىلىگە يۇقۇملىنىپ، قان ئارقىلىق باشقىلارنى يۇقۇملاندۇرىدۇ. ئاز ساندىكى ئەھۋاللاردا جىنسىي كېسەللىكلەرمۇ زىچ تۇرمۇش ئارقىلىق تارقىلىشى مۇمكىن
سىفلىسنىڭ زىيىنى چوڭ، يۇقۇملىنىشچانلىقى كۈچلۈك جىنسىي كېسەل بولۇپ، جىنسىي ئۇچرىشىش، قان ۋە ئانىدىن بوۋاقتىن ئىبارەت ئۈچ خىل يول ئارقىلىق تارقىلىدۇ. بۇ نېرۋا، يۈرەك قان تومۇرلىرى قاتارلىق كۆپ سىستېمىلىق زىياننى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ ھەتتا ھاياتىغا خەۋپ يەتكۈزىدۇ. ھۆل بولۇش كېسىلى شارچە باكتېرىيە كەلتۈرۈپ چىقارغان بولۇپ، سۈيدۈك ئاجرىتىپ چىقىرىش كۆپىيىش سىستېمىسىنىڭ يىرىڭلاش خاراكتېرلىك يۇقۇملىنىشنى ئاساسلىق ئىپادىلەيدىغان بىر خىل جىنسىي كېسەل. ھۆل بولۇپ كېتىش جىنسىي ئۇچرىشىشنى ئاساسلىق تارقىلىش يولى قىلىپ، ھۆل بولۇپ قالغان ئاياللار تۇغۇتتا تۇغۇت يولى ئاجرىتىپ چىقارغان سۇيۇقلۇق يېڭى تۇغۇلغان بوۋاقلاردىن يۇقۇملىنىپ، زەمبۇرۇغ خاراكتېرلىك تۇتاش پەردىسى ياللۇغىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. كۆپىيىش يولى قۇم كۆز كىيىمىنىڭ گېنېرال تەنچىسىدىن يۇقۇملىنىپ، ئەرلەرنىڭ سۈيدۈك يولى ياللۇغى، ئاياللارنىڭ بالىياتقۇ بوينى ياللۇغى ئەڭ كۆپ كۆرۈلىدۇ، ئەمما كۆپ ساندىكى يۇقۇملانغۇچىلاردا روشەن كىلىنىكىلىق ئالامەتلەر كۆرۈلمەيدۇ. ئۆتكۈر ھۆل فاكوخېرۇس ئىنسانلارنىڭ ئەمچەك ئۆسمىسى ۋىرۇسى ئادەم بەدىنىدىكى تېرە شىللىق پەردىسىدىن يۇقۇملىنىشتىن كېلىپ چىققان بىر خىل جىنسىي كېسەل. كېسەل قوزغالغاندىن كېيىن جىنسىي ئەزا ۋە مەقەت يولىدا ئەمچەكسىمان بولۇپ، كۆكتات شەكلىدە كۆپىيىدىغان جانلىقلار كۆرۈلىدۇ. ئۆتكۈر ھۆل فاكوخېرۇس جىنسىي ئۇچرىشىش ئارقىلىق تارقىلىشنى ئاساس قىلىدۇ، تېرىسى ئۆتكۈر ھۆل فاكوخېرۇس كېسىلىگە گىرىپتار بولغانلارنىڭ كېسەللىك ئۆزگىرىش قىسمى ۋە بۇلغانغان كىيىم ۋە بۇيۇملارمۇ تارقىلىشى مۇمكىن. يېڭى تۇغۇلغان بوۋاق ئۆتكۈر ھۆل فاكوخېرۇس ھامىلدار ئايالنىڭ تۇغۇت يولى ئارقىلىق ئىنسانلارنىڭ ئەمچەك ئۆسمىسى ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملىنىدۇ.
ئالدىنى ئېلىش تەدبىرى
جىنسىي كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ، كۆپ جىنسىي ھەمراھ بولۇشتىن ساقلىنىش، بىخەتەرلىك قېپى توغرا ئىشلىتىش، بىخەتەر بولمىغان قىلمىشلارنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئاساسلىق ئالدىنى ئېلىش تەدبىرى. جىنسىي ئەخلاققا رىئايە قىلىپ، يەككە جىنىسلىق ھەمراھلارنى ساقلاش، تويدىن بۇرۇن ۋە تويدىن سىرتقى قىلمىشلاردىن ساقلىنىش جىنسىي كېسەلنىڭ ئالدىنى ئېلىش، كونترول قىلىشتىكى تۈپتىن داۋالاش تەدبىرى. نومۇسىنى سېتىش، پاھىشىۋازلىق قىلىش قاتارلىق قانۇنغا خىلاپ قىلمىشلارغا زەربە بېرىش، بىخەتەر بولمىغان قىلمىشلارنى توسۇش مەنبەدىن ئالدىنى ئېلىش، كونترول قىلىشتىكى مۇھىم تەدبىر. نۇرغۇن جىنسىي كېسەللىكلەرنىڭ روشەن ئالامەتلىرى يوق، كۆپ ساندىكى جىنسىي كېسەللەرنى تەلتۆكۈس ساقايتقىلى بولىدۇ. مۇنتىزىم داۋالاش ئاپپاراتلىرىغا بېرىپ تەشەببۇسكارلىق بىلەن داۋالىنىش، ۋاقتىدا بايقىشى، داۋالاشنى بالدۇرراق قېلىپلاشتۇرغاندا، ئەڭ ياخشى داۋالاش ئۈنۈمىگە ئېرىشكىلى ھەمدە شەخسىي سىرىنى قوغداش، كونترول خاراكتېرلىك كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش پۈتكۈل جەمئىيەتنىڭ ئورتاق مەسئۇلىيىتى