س تىپلىق جىگەر ياللۇغى س تىپلىق جىگەر ياللۇغى ۋىرۇسى كەلتۈرۈپ چىقارغان جىگەردىن يۇقۇملىنىش بولۇپ، ئېغىر بولغاندا جىگەر قېتىشىش ھەتتا جىگەر راكىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن. س تىپلىق جىگەر ياللۇغىنىڭ تارقىلىش يولى ئاساسلىقى قان ئارقىلىق تارقىلىش ، لېكىن نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ بۇ كېسەلگە بولغان تونۇشى يەنىلا يېتەرلىك ئەمەس. س تىپلىق جىگەر ياللۇغى بىر خىل "يوشۇرۇن قاتىل" ، لېكىن تەلىيىگە يارىشا ئۇ ھازىر داۋالىغىلى بولىدىغان كېسەلگە ئايلاندى . بۈگۈن كۆپچىلىكنى س تىپلىق جىگەر ياللۇغىنى ئومۇميۈزلۈك چۈشەندۈرۈپ، بالدۇر بايقاش، بالدۇر داۋالاپ، بالدۇر سالامەتلىكنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش كېرەكلىكىنى چۇشىنىپ ئۆتىمىز
01 س تىپلىق جىگەر ياللۇغى قانداق يۈز بېرىدۇ س تىپلىق جىگەر ياللۇغى ۋىرۇسى كەلتۈرۈپ چىقارغان جىگەر كېسەللىكى . ۋىرۇس ئاساسلىقى تۆۋەندىكى يوللار بىلەن تارقىلىدۇ
قان ئارقىلىق تارقىلىش
مەسىلەن، ئورتاق ئىشلىتىلىدىغان شىپرىس، قاتتىق دېزىنفېكسىيە قىلىنمىغان داۋالاش ئۈسكۈنىلىرى، گۈل چېكىش، قۇلاق تۆشۈكى تېشىش قاتارلىقلار
ئانىدىن بوۋاق تارقىلىدۇ
ئانىدىن بوۋاقلار تارقىلىش: س تىپلىق جىگەر ياللۇغى بىلەن يۇقۇملانغان ئانىلار يېڭى تۇغۇلغان بوۋاقلارغا تارقىلىشى مۇمكىن
جىنسىي ئۇچرىشىش تارقىلىشى
بولۇپمۇ كۆپ جىنىسلىق ھەمراھ ياكى بىخەتەرلىك قېپى ئىشلەتمىگەن ئەھۋال ئاستىدا
باشقىسى
مەسىلەن ساقال ئالغۇچ، چىش چوتكىسى قاتارلىقلارنى ئورتاق ئىشلىتىش
دىققەت
كۈندىلىك ئۇچرىشىش مەسىلەن قۇچاقلاش، بىرلىكتە غىزالىنىش، يۆتەل قاتارلىقلار س تىپلىق جىگەر ياللۇغى تارقىمايدۇ
يۇقۇملانغان ھامان، س تىپلىق جىگەر ياللۇغى جىددىي ياكى ئاستا خاراكتېرلىك ئىككى خىل ھالەتكە تەرەققىي قىلىدۇ. جىددىي خاراكتېرلىك س تىپلىق جىگەر ياللۇغى ئادەتتە يۇقۇملانغاندىن كېيىنكى نەچچە ھەپتە ئىچىدە كېسەللىك ئالامەتلىرى كۆرۈلىدۇ، مەسىلەن چارچاش، كۆڭلى ئېلىشىش، ئىشتىھاسى ئاجىزلىشىش قاتارلىقلار، لېكىن بەزى كىشىلەردە كۆرۈنەرلىك كېسەللىك ئالامەتلىرى كۆرۈلمەسلىكى مۇمكىن. سوزۇلما خاراكتېرلىك س تىپلىق جىگەر ياللۇغى نەچچە يىل داۋاملىشىپ، جىگەردىكى ئاستا خاراكتېرلىك ياللۇغنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، ئاخىرىدا جىگەر قېتىشىش ۋە جىگەر راكى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن
02 قايسى ئادەملەر س تىپلىق جىگەر ياللۇغىنى تاللاپ تەكشۈرتۇش تەۋىسىيە قىلىنىدۇ تۆۋەندىكى كىشىلەر خەتەرلىك كىشىلەرگە تەۋە بولۇپ، تەشەببۇسكارلىق بىلەن س تىپلىق جىگەر ياللۇغىنى تاللاپ تەكشۈرتۈش تەكلىپى بېرىلىدۇ
ن(1) 1993-يىلىدىن بۇرۇن قان سېلىش ياكى يەككە قان پىلازمىسى ئىلىش تارىخىغا ئىگە بولغان كىشىلەر
ن(2) ۋېناغا زەھەر ئۇرۇشقا خۇمار بولۇپ قالغۇچى ( ئورتاق ئىشلىتىلىدىغان شىپرىس )
ن(3) ئەيدىز بىلەن يۇقۇملانغۇچىلار
ن(4) سەۋەبى ئېنىق بولمىغان جىگەر ئىقتىدارى بىنورمال بولغانلار
ن(5) ئوپېراتسىيە قىلىدىغان، قان سېلىش ياكى قان دىئالىزملىرىنى قىلماقچى بولغان بىمار
ن(6) ھامىلدار ئاياللار ( ئادەتتىكى تاللاپ تەكشۈرۈش تەكلىپى )
ن(7) ئەر ئوخشاش جىنىسلىق ھەركىتى بىلەن شۇغاللانغۇچىلار
(8) بەدەنگە چەكمە چىكىش، قۇلاق تۆشۈكىنى تېشىش، پۇت ياساش قاتارلىق كەچۈرمىشلەر بار
تەۋىسىيە قىلىدىغان تەكشۇرۇش ئۇسۇللۇرى
ئاۋۋال س تىپلىق جىگەر ياللۇغى ئانتىتېلاسىنى تەكشۈرۈپ، ئەگەر مۇسبەت بولسا، ئاندىن س تىپلىق جىگەر ياللۇغى يادرو كىسلاتاسىنى يەنىمۇ تەكشۈرۈپ، ھازىرقى كېسەللىكنىڭ يۇقۇملانغان-بولمىغانلىقىنى جەزىملەشتۈرىمىز
03 س تىپلىق جىگەر ياللۇغىنىڭ قانداق تەسىرى بار ئەگەر ۋاقتىدا داۋالانمىسا ، س تىپلىق جىگەر ياللۇغى تەدرىجىي ئىلگىرلىشى مۇمكىن
سوزۇلما خاراكتېرلىك جىگەر ياللۇغى: تەخمىنەن ٪55-٪85 يۇقۇملانغۇچى ئاستا خاراكتېرلىك س تىپلىق جىگەر ياللۇغىغا ئايلىنىدۇ
جىگەر تالالىشىش، جىگەر قېتىشىش: يۇقۇملانغاندىن كېيىن، 20 يىلدىن كېيىن، قىسمەن بىمارلاردا جىگەر قېتىشىش كۆرۈلىدۇ
جىگەر راكى: جىگەر قېتىشىش كېسىلىگە گىرىپتار بولغانلار ئىچىدە ھەر يىلى تەخمىنەن ٪2-٪4 جىگەر راكى كۆرۈلىدۇ
جىگەر سىرتىدىكى ئىپادىسى: مەسىلەن بوغۇم ياللۇغى، بۆرەك كېسىلى، لىمفا ئۆسمىسى قاتارلىقلار
خۇش خەۋەر : س تىپلىق جىگەر ياللۇغىنى ھازىر داۋالاپ ساقايتقىلى بولىدۇ ! قېلىپلاشتۇرۇپ داۋالاش ئارقىلىق، كۆپ ساندىكى بىمارلار ۋىروسنى پۈتۈنلەي تازىلاپ، كېسەلنىڭ تەرەققىياتىنى توسىيالايدۇ
04 س تىپلىق جىگەر ياللۇغىغا قانداق تاقابىل تۇرۇش كېرەك بىرىنجى ، دىئاگنوز قويغاندىن كېيىن بالدۇرراق داۋالاش كېرەك
س تىپلىق جىگەر ياللۇغى مۇسبەت بولغانلار مەيلى جىگەر قېتىشىش بولسۇن ياكى بولمىسۇن، ۋىروسقا قارشى داۋالىنىشى كېرەك
ئىككىنجى ، داۋالاش لايىھەسى
نۆۋەتتە ئاساسلىقى بىۋاستە ۋىروسقا قارشى دورىلار ئىشلىتىلىدۇ ، مەسىلەن : سوفوسفوربۋېي ، ۋىپاپاتاۋېي ( بارلىق گېن تىپىدىكى ) كولوپېۋېي بىرلەشمە فوسفور بۇۋى ۋە باشقا فان تىپىدىكى ياكى گېن ئالاھىدىلىكى لايىھىسى
داۋالاش مۇساپىسى قىسقا: ئادەتتە 12 ھەپتە ئەتراپىدا بولىدۇ
ساقىيىش نىسبىتى يۇقىرى: ٪95 تىن يۇقىرى
ئەكس تەسىرى كىچىك: ئىچىش قولايلىق، ناچار ئىنكاسى يېنىك
ئۇچۇنجى ،داۋالىنىش سۇغۇرتىسى قاپلاش
كۆپ ساندىكى ۋىروسقا قارشى دورىلار دۆلەتنىڭ داۋالىنىش سۇغۇرتىسىغا كىرگۈزۈلدى، باھاسى زور دەرىجىدە تۆۋەنلەپ، ۋە قوللىنىشچانلىقى يۇقىرى
05 س تىپلىق جىگەر ياللۇغى بىمارلىرىنىڭ كۈندىلىك دىققەت قىلىشقا تېگىشلىك ئىشلىرى ن(1) ھاراق تاشلاش: ئىسپىرت جىگەر كېسىلىنىڭ تەرەققىياتىنى تېزلىتىدۇ
ن(2) مۇۋاپىق يېمەك-ئىچمەك: ياغ مىقدارى تۆۋەن، ئاقسىل يۇقىرى، كۆپ ۋىتامىن بولغان يىمەكلىك يىيىش، مايلىق يېمەكلىكلەردىن ساقلىنىش كېرەك
ن(3) دورىنى قالايمىقان ئىشلىتىشتىن ساقلىنىش: بولۇپمۇ جىگەرگە زىيان يەتكۈزىدىغان دورىلار
ن(4) قەرەللىك قايتا تەكشۈرۈش
داۋالاش مەزگىلىدە س تىپلىق جىگەر ياللۇغىنى ھېسابلاش، جىگەر ئىقتىدارىنى ئۆلچەش كېرەك
ساقايغاندىن كېيىن يەنىلا قەرەللىك تەكشۈرۈتۈش كېرەك، بولۇپمۇ جىگەر قېتىشىش بىمارلىرى ھەر ئالتە ئايدا بىر قېتىم قورساق قىسمى ئۇلترا ئاۋازلىق تەكشۈرۈشى ۋە مېتىل ئاقسىلىنى تاللاپ تەكشۈرتۈشى كېرەك
ن(5) تارقىلىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش: باشقىلار بىلەن ساقال ئالغۇچ، چىش چوتكىسى قاتارلىق شەخسىي بۇيۇملارنى ئورتاق ئىشلىتىشتىن ساقلىنىش، جىنسىي قىلمىشلارغا بىخەتەرلىك قېپى ئىشلىتىش تەكلىپى بېرىلىدۇ
دىققەت
س تىپلىق جىگەر ياللۇغىنىڭ ئالدىنى ئالغىلى، داۋالىغىلى، داۋالاپ ساقايتقىلى، ئاتچوت قىلغىلى بولىدۇ
ئەگەر سىز خەتەرلىك كىشىلەر توپىغا تەۋە بولسىڭىز تەشەببۇسكارلىق بىلەن تەكشۇرتۇشۇڭىز كېرەك ئەگەر دىئاگنوز قويۇلۇپ بولغان بولسا تىزدىن داۋالىنىڭ. 12 ھەپتە داۋالاشنى قېلىپلاشتۇرۇپ، س تىپلىق جىگەر ياللۇغى بىلەن خوشلىشىپ، ساغلام تۇرمۇشقا ئىگە بولايلى
