【双语】别忽视艾滋病患者的肝损害
ئەيدىزنىڭ جىگەر بولغان زىيىنىغا سەل قارىماڭ
近年来，抗反转录病毒治疗（ART）方案不断更新，显著提高了艾滋病患者的生存质量和生存期，艾滋病相关疾病的死亡率也逐步下降。然而，在ART时代，肝脏疾病则上升为艾滋病死亡率中最常见的一种并发症，占所有艾滋病病例死亡率的14%～18%。艾滋病患者的肝损伤主要包括肝功异常、肝衰竭、肝纤维化、肝硬化、原发性肝癌和终末期肝病表现。除了人类免疫缺陷病毒（HIV）本身对肝细胞的直接作用外，HIV合并感染和治疗用药物也可引起肝脏损伤，临床医生应予以重视。
ئەيدىزنىڭ جىگەر بولغان زىيىنىغا سەل قارىماڭ
多重病毒感染会加速肝损伤
由于传播途径相同，乙肝病毒（HBV）、丙肝病毒（HCV）与HIV合并感染很常见，是造成HIV感染者死亡的主要原因之一。这些病毒共同的感染途径包括静脉注射吸毒、怀孕或分娩期间的母婴垂直传播及性接触等。HIV/HCV合并感染 数据显示，全球约有700万人有HIV/HCV合并感染，静脉注射吸毒HIV患者的HCV合并感染率大于75%。男男同性恋（MSM）是HIV/HCV合并感染以及再感染的另一个风险因素，因为精液中及直肠中存在HCV。HIV/HCV合并感染者肝纤维化进展、肝功能失代偿、肝细胞癌的发生率均加快，最终使肝脏相关死亡率增加。
HIV/HBV合并感染 在美国，每10名HIV感染者中就有1人合并感染HBV。我国各地区报道的HIV/HBV合并感染率在5.9%～38%。合并HIV感染者因肝病死亡的概率是单独HBV感染者的19倍，也是单独HIV感染者死亡率的9倍，二者合并感染可促进感染者肝脏炎症、坏死及纤维化，增加HBV-DNA复制以及CD4+T淋巴细胞的破坏，进而转化为肝癌的风险增加。
还有一部分艾滋病患者同时合并HBV和HCV两种病毒，需在抗HCV之前抗HBV治疗，待HBV-DNA载量检测不到时再开始直接抗病毒治疗，以免引起HBV-DNA的反跳。
HIV感染合并肝梅毒 患者的早期病变为螺旋体血症引起的粟粒样肉芽肿，症状为肝大和黄疸，与肝炎相似。晚期病变为树胶样肿或树胶样肿性浸润，可分肿块型、胆石症型、肝脓肿型及肝硬化型。
HIV感染可继发多种肝病
HIV感染可继发肝结核、肝脓肿、肝淋巴瘤等一系列肝脏疾病。50%的HIV和结核杆菌（TB）合并感染患者存在肺外结核，最常见的是肝结核，这是由各种肝外结核菌播散到肝脏所致，主要症状有发热、食欲不振、乏力、黄疸、肝区或右上腹痛及肝大、腹腔积液等。HIV感染继发的肝脓肿是细菌、真菌或溶组织阿米巴原虫等多种微生物所致的肝脏化脓性病变，临床症状包括发热、黄疸、肝区痛、肝大等。HIV感染还可继发淋巴瘤，临床症状包括无痛性淋巴结肿大、肝脾肿大、发热、盗汗、消瘦、瘙痒等全身症状，全身各组织器官均可受累，包括肝脏。
抗艾药物也可致肝损伤
肝损害是ART治疗常见的并发症之一，多药方案又增加了药物之间的相互作用。其中，大约10%的HIV患者出现严重的ART所致肝功能衰竭。ART所致肝脏损害的机制主要包括直接毒性、线粒体毒性、超敏反应及免疫重建炎症综合征。
很多治疗AIDS继发感染或肿瘤引起的药物也可引起肝损害，如治疗结核的药物，包括异烟肼、吡嗪酰胺、利福平、利福布汀、利福喷汀、对氨基水杨酸钠等；抗菌药物，包括青霉素类、头孢菌素类、氟喹诺酮类、四环素类、磺胺类等；抗真菌药物，包括伏立康唑等；化疗药物，包括环磷酰胺、氨甲蝶呤、5-FU等。
应该强调的是，在ART时代，临床医生对肝脏疾病的管理需要深刻认识到：HIV感染者中的肝脏疾病谱已经发生了巨大变化，从机会性感染的并发症转变为药物副作用、HIV与HCV或/和HBV合并感染、脂肪肝等。
临床医生应当调整相应的管理重点和治疗策略，以最大限度减少HIV感染者发生肝损害的机会，降低HIV感染者的死亡率。
ئەيدىزنىڭ جىگەر بولغان زىيىنىغا سەل قارىماڭ
يېقىنقى يىللاردىن بۇيان، ۋىرۇسقا قارشى داۋالاش (ئارت) لايىھەسى ئۈزلۈكسىز يېڭىلىنىپ، ئەيدىز بىمارلىرىنىڭ ياشاش سۈپىتى ۋە ياشاش مەزگىلىنى كۆرۈنەرلىك ئۆستۈردى، ئەيدىزگە مۇناسىۋەتلىك كېسەللەرنىڭ ئۆلۈش نىسبىتىمۇ تەدرىجىي تۆۋەنلىدى. لېكىن ئارت دەۋرىدە جىگەر كېسەللىكى ئەيدىز كېسىلىنىڭ ئۆلۈش نىسبىتى ئىچىدە ئەڭ كۆپ كۆرۈلىدىغان ئەگەشمە كېسەللىك بولۇپ، بارلىق ئەيدىز كېسەللىكىنىڭ ئۆلۈش نىسبىتىنىڭ ٪14تىن ٪18كىچە ئىگىلەيدۇ. ئەيدىز بىمارلىرىنىڭ جىگەر زەخىملىنىشى ئاساسلىقى جىگەر ئىقتىدارى بىنورماللىق، جىگەر زەئىپلىشىش، جىگەر تالالىشىش، جىگەر قېتىشىش، بىرلەمچى جىگەر راكى ۋە ئاخىرقى باسقۇچلۇق جىگەر كېسەللىكلىرى ئىپادىلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. ئىنسانلارنىڭ ئىممۇنىتېت كەمتۈكلۈك ۋىرۇسى (ئەيدىز) نىڭ جىگەر ھۈجەيرىلىرىگە بولغان بىۋاستە رولىدىن باشقا ، ئەيدىز بىرلەشتۈرۈپ يۇقۇملىنىش ۋە داۋالاشقا ئىشلىتىلىدىغان دورىلارمۇ جىگەر زەخمىسىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ ، كىلىنىكىلىق دوختۇرلار بۇنىڭغا ئەھمىيەت بېرىشى كېرەك .
تەكرار ۋىرۇستىن يۇقۇملىنىش جىگەر زەخمىلىنىشنى تېزلىتىدۇ
تارقىلىش يولى ئوخشاش بولغاچقا ، ب تىپلىق جىگەر ياللۇغى ۋىرۇسى ( ب تىپلىق جىگەر ياللۇغى) ، س تىپلىق جىگەر ياللۇغى ۋىرۇسى ( س تىپلىق جىگەر ياللۇغى ) بىلەن ئەيدىزنىڭ بىرلىشىپ يۇقۇملىنىشى ناھايىتى كۆپ كۆرۈلىدۇ ، بۇ ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ ئۆلۈشىدىكى ئاساسلىق سەۋەبلەرنىڭ بىرى . بۇ ۋىرۇسلارنىڭ ئورتاق يۇقۇملىنىش يوللىرى ۋېناغا ئوكۇل قىلىپ زەھەر چېكىش، ھامىلدار بولۇش ياكى تۇغۇت مەزگىلىدىكى ئانىلار-بوۋاقلارنىڭ ۋېرتىكال تارقىلىشى ۋە جىنسىي ئۇچرىشىش قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
سانلىق مەلۇماتتا كۆرسىتىلىشىچە، پۈتۈن دۇنيادا تەخمىنەن 7 مىليون ئادەمنىڭ ئەيدىز/س تىپلىق جىگەر ياللۇغى بىرلەشتۈرۈلۈپ يۇقۇملانغانلىقى، ۋېنا ئۇرۇپ زەھەر چېكىش ئەيدىز بىمارلىرىنىڭ س تىپلىق جىگەر ياللۇغى بىرلەشتۈرۈپ يۇقۇملىنىش نىسبىتى ٪75تىن ئاشقان. ئەرلەرنىڭ ئوخشاش جىنىسلىق مۇھەببىتى (م س م) ئەيدىز/س تىپلىق جىگەر ياللۇغى بىرلەشتۈرۈپ يۇقۇملىنىش ۋە قايتا يۇقۇملىنىشنىڭ يەنە بىر خەۋپ-خەتەر ئامىلى، چۈنكى ئۇرۇق سۇيۇقلۇقى ۋە تۈز ئۈچەيدە س تىپلىق جىگەر ياللۇغى مەۋجۇت. ئەيدىز/س تىپلىق جىگەر ياللۇغى بىرلەشتۈرۈلگەن يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ جىگەر تالالىشىش تەرەققىياتى، جىگەر ئىقتىدارىنى يوقىتىش، جىگەر ھۈجەيرىسى راكىنىڭ يۈز بېرىش نىسبىتى تېزلىشىپ، ئاخىرىدا جىگەرگە مۇناسىۋەتلىك ئۆلۈش نىسبىتىنى ئاشۇردى.
ئامېرىكىدا ھەر 10 ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغانلارنىڭ بىرى ب تىپلىق جىگەر ياللۇغى بىلەن يۇقۇملانغان. ئېلىمىزنىڭ ھەرقايسى رايونلىرىدا خەۋەر قىلىنغان ئەيدىز/خ ب ۋنىڭ بىرلىشىش نىسبىتى ٪5.9تىن ٪38 كىچە بولدى. ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ جىگەر كېسىلى بىلەن ئۆلۈش نىسبىتى يالغۇز ب تىپلىق جىگەر ياللۇغىۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ ئۆلۈش نىسبىتىنىڭ 9 ھەسسىسىگە توغرا كېلىدۇ، بۇ ئىككىسى بىرلىشىپ يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ جىگەر ياللۇغى، نېكروزلىنىش ۋە تالالىشىشىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، ب تىپلىق جىگەر ياللۇغى -د ن ئا كۆپەيتىش ۋە س د4 +ت لىمفا ھۈجەيرىسىنىڭ بۇزغۇنچىلىقىنى ئاشۇرۇپ، جىگەر راكىغا ئايلاندۇرۇش خەۋپى ئاشىدۇ.
يەنە بىر قىسىم ئەيدىز بىمارلىرى بىرلا ۋاقىتتا ب تىپلىق جىگەر ياللۇغى ۋە س تىپلىق جىگەر ياللۇغى ۋىرۇسىنى بىرلەشتۈرۈپ ، س تىپلىق جىگەر ياللۇغى غا قارشى تۇرۇشتىن بۇرۇن ب تىپلىق جىگەر ياللۇغىغا قارشى داۋالىنىشى كېرەك ، ب تىپلىق جىگەر ياللۇغى-د ن ئا مىقدارىنى تەكشۈرۈپ باقمىغاندا بىۋاستە ۋىروسقا قارشى داۋالاشنى باشلايدۇ .
ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغاندا جىگەر ياللۇغى بىمارنىڭ دەسلەپكى مەزگىلدىكى كېسەللىك ئۆزگىرىشى بۇرمىسىمان بەدەن قان كېسىلى كەلتۈرۈپ چىقارغان سۇنۇ دانچىسى شەكلىدىكى گۆش بىخى ئىششىپ، كېسەللىك ئالامەتلىرى جىگەر چوڭىيىپ كېتىدۇ ۋە سېرىق قىرچا بولۇپ، جىگەر ياللۇغىغا ئوخشايدۇ. ئاخىرقى باسقۇچلۇق كېسەللىك ئۆزگىرىشى دەرەخ يېلىمى ئىششىقى ياكى دەرەخ يېلىمى شەكلىدىكى ئىششىق خاراكتېرلىك سىڭدۈرۈلگەن بولۇپ، ئۆسمە تىپى، ئۆت تېشى كېسىلى تىپى، جىگەر يىرىڭلىق ئىششىق تىپى ۋە جىگەر قېتىشىش تىپىغا ئايرىلىدۇ.
سانلىق مەلۇماتتا كۆرسىتىلىشىچە، پۈتۈن دۇنيادا تەخمىنەن 7 مىليون ئادەمنىڭ ئەيدىز/س تىپلىق جىگەر ياللۇغى بىرلەشتۈرۈلۈپ يۇقۇملانغانلىقى، ۋېنا ئۇرۇپ زەھەر چېكىش ئەيدىز بىمارلىرىنىڭ س تىپلىق جىگەر ياللۇغى بىرلەشتۈرۈپ يۇقۇملىنىش نىسبىتى ٪75تىن ئاشقان. ئەرلەرنىڭ ئوخشاش جىنىسلىق مۇھەببىتى (م س م) ئەيدىز/س تىپلىق جىگەر ياللۇغى بىرلەشتۈرۈپ يۇقۇملىنىش ۋە قايتا يۇقۇملىنىشنىڭ يەنە بىر خەۋپ-خەتەر ئامىلى، چۈنكى ئۇرۇق سۇيۇقلۇقى ۋە تۈز ئۈچەيدە س تىپلىق جىگەر ياللۇغى مەۋجۇت. ئەيدىز/س تىپلىق جىگەر ياللۇغى بىرلەشتۈرۈلگەن يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ جىگەر تالالىشىش تەرەققىياتى، جىگەر ئىقتىدارىنى يوقىتىش، جىگەر ھۈجەيرىسى راكىنىڭ يۈز بېرىش نىسبىتى تېزلىشىپ، ئاخىرىدا جىگەرگە مۇناسىۋەتلىك ئۆلۈش نىسبىتىنى ئاشۇردى.
ئامېرىكىدا ھەر 10 ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغانلارنىڭ بىرى ب تىپلىق جىگەر ياللۇغى بىلەن يۇقۇملانغان. ئېلىمىزنىڭ ھەرقايسى رايونلىرىدا خەۋەر قىلىنغان ئەيدىز/خ ب ۋنىڭ بىرلىشىش نىسبىتى ٪5.9تىن ٪38 كىچە بولدى. ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ جىگەر كېسىلى بىلەن ئۆلۈش نىسبىتى يالغۇز ب تىپلىق جىگەر ياللۇغىۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ ئۆلۈش نىسبىتىنىڭ 9 ھەسسىسىگە توغرا كېلىدۇ، بۇ ئىككىسى بىرلىشىپ يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ جىگەر ياللۇغى، نېكروزلىنىش ۋە تالالىشىشىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، ب تىپلىق جىگەر ياللۇغى -د ن ئا كۆپەيتىش ۋە س د4 +ت لىمفا ھۈجەيرىسىنىڭ بۇزغۇنچىلىقىنى ئاشۇرۇپ، جىگەر راكىغا ئايلاندۇرۇش خەۋپى ئاشىدۇ.
يەنە بىر قىسىم ئەيدىز بىمارلىرى بىرلا ۋاقىتتا ب تىپلىق جىگەر ياللۇغى ۋە س تىپلىق جىگەر ياللۇغى ۋىرۇسىنى بىرلەشتۈرۈپ ، س تىپلىق جىگەر ياللۇغى غا قارشى تۇرۇشتىن بۇرۇن ب تىپلىق جىگەر ياللۇغىغا قارشى داۋالىنىشى كېرەك ، ب تىپلىق جىگەر ياللۇغى-د ن ئا مىقدارىنى تەكشۈرۈپ باقمىغاندا بىۋاستە ۋىروسقا قارشى داۋالاشنى باشلايدۇ .
ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغاندا جىگەر ياللۇغى بىمارنىڭ دەسلەپكى مەزگىلدىكى كېسەللىك ئۆزگىرىشى بۇرمىسىمان بەدەن قان كېسىلى كەلتۈرۈپ چىقارغان سۇنۇ دانچىسى شەكلىدىكى گۆش بىخى ئىششىپ، كېسەللىك ئالامەتلىرى جىگەر چوڭىيىپ كېتىدۇ ۋە سېرىق قىرچا بولۇپ، جىگەر ياللۇغىغا ئوخشايدۇ. ئاخىرقى باسقۇچلۇق كېسەللىك ئۆزگىرىشى دەرەخ يېلىمى ئىششىقى ياكى دەرەخ يېلىمى شەكلىدىكى ئىششىق خاراكتېرلىك سىڭدۈرۈلگەن بولۇپ، ئۆسمە تىپى، ئۆت تېشى كېسىلى تىپى، جىگەر يىرىڭلىق ئىششىق تىپى ۋە جىگەر قېتىشىش تىپىغا ئايرىلىدۇ.
ئەيدىزدىن يۇقۇملانغاندا كۆپ خىل جىگەر كېسىلى كۆرۈلىدۇ
ئەيدىزدىن يۇقۇملانغاندا جىگەر تۇبېركۇليۇزى، جىگەر يىرىڭلىق ئىششىقى، جىگەر لىمفا ئۆسمىسى قاتارلىق بىر قاتار جىگەر كېسەللىكلىرى كۆرۈلىدۇ. ٪50 ئەيدىز ۋە تۇبېركۇليۇز باكتېرىيەسى (ت ب) بىرلىشىپ يۇقۇملانغان بىماردا ئۆپكە سىرتىدىكى تۇبېركۇليۇز مەۋجۇت بولۇپ، ئەڭ كۆپ كۆرۈلىدىغىنى جىگەر تۇبېركۇليۇزى، بۇ جىگەر سىرتىدىكى تۇبېركۇليۇز باكتېرىيەلىرى جىگەرگە تارقىلىپ كېتىدۇ، ئاساسلىق كېسەللىك ئالامەتلىرى قىزىش، ماغدۇرسىزلىق، سېرىق قىرچىسى، جىگەر رايونى ياكى ئوڭ ئۈستۈنكى قورساق ئاغرىش ۋە جىگەر چوڭ، قورساق بوشلۇقى سۇيۇقلۇقى قاتارلىقلار. ئەيدىزدىن يۇقۇملانغان ئىككىلەمچى جىگەر يىرىڭلىق ئىششىق باكتېرىيە، زەمبۇرۇغ ياكى ئېرىتكۈچى توقۇلمىلار ئامىبا خام قۇرۇتى قاتارلىق كۆپ خىل مىكرو ئورگانىزملار كەلتۈرۈپ چىقارغان جىگەر يىرىڭلىشىش خاراكتېرلىك كېسەللىك ئۆزگىرىشى بولۇپ، كىلىنىكىلىق كېسەللىك ئالامەتلىرى قىزىش، سېرىق قىرقىش، جىگەر رايونى ئاغرىش، جىگەر چوڭ بولۇش قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. ئەيدىز يۇقۇملىنىش يەنە ئىككىلەمچى لىمفا ئۆسمىسى كۆرۈلىدۇ، كىلىنىكىلىق كېسەللىك ئالامەتلىرى ئاغرىقسىز خاراكتېرلىك لىمفا تۈگۈنى ئىششىش، جىگەر، تال ئىششىقى، قىزىش، ئوغرىلىقچە تەرلەش، ئورۇقلاش، قىچىشىش قاتارلىق پۈتۈن بەدەن ئالامەتلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، پۈتۈن بەدەندىكى ھەرقايسى توقۇلما ئەزالىرى جىگەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
ئەيدىز گە قارشى دورا جىگەر زەخمىسىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ
جىگەر زەخمىلىنىشى ئارت داۋالاشتا دائىم كۆرۈلىدىغان ئەگەشمە كېسەللىكلەرنىڭ بىرى، كۆپ دورا لايىھەسى دورا ئوتتۇرىسىدىكى ئۆزئارا تەسىرنى ئاشۇرىدۇ. بۇنىڭ ئىچىدە تەخمىنەن ٪10 ئەيدىز بىمارلىرىدا ئېغىر ئارت جىگەر ئىقتىدارى ئاجىزلىشىشنى كەلتۈرۈپ چىقارغان.
ئارت نىڭ جىگەر زىيىنىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان مېخانىزم ئاساسلىقى بىۋاستە زەھەرلىك، يىپسىمان تەنچىسىنىڭ زەھىرى، ئادەتتىن تاشقىرى سەزگۈرلۈك رېئاكسىيىسى ۋە ئىممۇنىتېت قايتا قۇرۇش ياللۇغى سىندرومىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
ئەيدىزنىڭ يۇقۇملىنىش ياكى ئۆسمە كەلتۈرۈپ چىقارغان نۇرغۇن دورىلارمۇ جىگەر زىيىنىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، مەسىلەن، تۇبېركۇليۇزنى داۋالايدىغان دورىلار، غەيرىي تاماكا تۈپەيلىدىن مولىئامىن، پايدىلىق فورمىن، پايدىلىق پۈركۈش، ئامىنو سۇ فوتوسىن ناترىي قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ باكتېرىيەگە قارشى دورىلار بولۇپ، پېنىتسىللىن تۈرىدىكىلەر، باش سىپورالىن تۈرىدىكىلەر، فتروستېرنوكوت تۈرىدىكىلەر، تروپىن تۈرىدىكىلەر، سۇلفونىن تۈرىدىكىلەر، سۇلفورمىن تۈرىدىكىلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ زەمبۇرۇغقا قارشى دورىلار فۇلىكاڭ قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ خىمىيىلىك داۋالاش دورىسى، فوسفورمىن، ئامىنو كېپىنەك، ف ۇ5 قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
تەكىتلەشكە تېگىشلىك يېرى شۇكى ، ئارت دەۋرىدە ، كىلىنىكىلىق دوختۇرلارنىڭ جىگەر كېسەللىكىنى باشقۇرۇشتا ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغۇچىلار ئىچىدىكى جىگەر كېسەللىك شەكلىدە غايەت زور ئۆزگىرىش بولغانلىقىنى ، پۇرسەت خاراكتېرلىك يۇقۇملىنىش ئەگەشمە كېسەللىكلىرىدىن دورا ئەكس تەسىرى ، ئەيدىز بىلەن س تىپلىق جىگەر ياللۇغى ياكى ب تىپلىق جىگەر ياللۇغىبىلەن بىرلىشىپ يۇقۇملىنىش ، ياغلىق جىگەر قاتارلىقلارغا ئۆزگەرگەنلىكىنى چوڭقۇر تونۇپ يېتىش كېرەك .
كىلىنىكىلىق دوختۇرلار مۇناسىپ باشقۇرۇش مۇھىم نۇقتىسى ۋە داۋالاش تەدبىرىنى تەڭشەپ، ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ جىگەر زىيىنى يۈز بېرىش پۇرسىتىنى ئەڭ زور دەرىجىدە ئازايتىپ، ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ ئۆلۈش نىسبىتىنى تۆۋەنلىتىشى كېرەك
文章来源：哈尔滨医科大学附属第四医院感染科主任医师 陈晓红ئارت نىڭ جىگەر زىيىنىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان مېخانىزم ئاساسلىقى بىۋاستە زەھەرلىك، يىپسىمان تەنچىسىنىڭ زەھىرى، ئادەتتىن تاشقىرى سەزگۈرلۈك رېئاكسىيىسى ۋە ئىممۇنىتېت قايتا قۇرۇش ياللۇغى سىندرومىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
ئەيدىزنىڭ يۇقۇملىنىش ياكى ئۆسمە كەلتۈرۈپ چىقارغان نۇرغۇن دورىلارمۇ جىگەر زىيىنىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، مەسىلەن، تۇبېركۇليۇزنى داۋالايدىغان دورىلار، غەيرىي تاماكا تۈپەيلىدىن مولىئامىن، پايدىلىق فورمىن، پايدىلىق پۈركۈش، ئامىنو سۇ فوتوسىن ناترىي قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ باكتېرىيەگە قارشى دورىلار بولۇپ، پېنىتسىللىن تۈرىدىكىلەر، باش سىپورالىن تۈرىدىكىلەر، فتروستېرنوكوت تۈرىدىكىلەر، تروپىن تۈرىدىكىلەر، سۇلفونىن تۈرىدىكىلەر، سۇلفورمىن تۈرىدىكىلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ زەمبۇرۇغقا قارشى دورىلار فۇلىكاڭ قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ خىمىيىلىك داۋالاش دورىسى، فوسفورمىن، ئامىنو كېپىنەك، ف ۇ5 قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
تەكىتلەشكە تېگىشلىك يېرى شۇكى ، ئارت دەۋرىدە ، كىلىنىكىلىق دوختۇرلارنىڭ جىگەر كېسەللىكىنى باشقۇرۇشتا ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغۇچىلار ئىچىدىكى جىگەر كېسەللىك شەكلىدە غايەت زور ئۆزگىرىش بولغانلىقىنى ، پۇرسەت خاراكتېرلىك يۇقۇملىنىش ئەگەشمە كېسەللىكلىرىدىن دورا ئەكس تەسىرى ، ئەيدىز بىلەن س تىپلىق جىگەر ياللۇغى ياكى ب تىپلىق جىگەر ياللۇغىبىلەن بىرلىشىپ يۇقۇملىنىش ، ياغلىق جىگەر قاتارلىقلارغا ئۆزگەرگەنلىكىنى چوڭقۇر تونۇپ يېتىش كېرەك .
كىلىنىكىلىق دوختۇرلار مۇناسىپ باشقۇرۇش مۇھىم نۇقتىسى ۋە داۋالاش تەدبىرىنى تەڭشەپ، ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ جىگەر زىيىنى يۈز بېرىش پۇرسىتىنى ئەڭ زور دەرىجىدە ئازايتىپ، ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغۇچىلارنىڭ ئۆلۈش نىسبىتىنى تۆۋەنلىتىشى كېرەك
本报记者 衣晓峰整理
编辑制作：刘洋
ماقالە مەنبەسى: خاربىن تىببى ئۇنىۋېرسىتېتى قارمىقىدىكى 4-دوختۇرخانا يۇقۇملىنىش بۆلۈمىنىڭ مۇدىر ۋراچى چىن شاۋ خوڭ
مۇخبىرىمىز يى شياۋفېڭ رەتلىدى
مۇھەررىر ئىشلەش: ليۇ ياڭ
مۇخبىرىمىز يى شياۋفېڭ رەتلىدى
مۇھەررىر ئىشلەش: ليۇ ياڭ
