جىنسىي كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش- داۋالاش: ئەيدىز كېسىلىگە ئائىت دائىم كۆرۈلىدىغان سوئال-جاۋاپ 2
ئەيدىز قاچان جۇڭگوغا كىرگەن؟ 1985-يىلى ئېلىمىزدە تۇنجى ئەيدىز كېسىلى دوكلاتى قىلىنغان ئامېرىكىلىق ئارگېنتىنالىق بولۇپ، جۇڭگوغا ساياھەتكە كەلگەندە بايقالغان ھەمدە تۇنجى كېسەل ئىدى. 1985-يىلىدىن 1988-يىلىغىچە، چەتئەلدىن جۇڭگوغا كىرگەن ئاز مىقداردا كىرگۈزۈلگەن ئاز مىقداردىكى بىمارلار بايقالغان. 1989-يىلىدىن كېيىن، ئېلىمىزدە زور مىقداردىكى ۋېناغا ئوكۇل سېلىپ زەھەر چېكىش يولىدا تارقىلىدىغان بىمارلار ۋە قانۇنسىز قان ئېلىپ تارقىلىدىغان بىمارلار ۋە ھەيز جىنسىي يولىدا تارقىلىدىغان كېسەللەرنى بايقىدى
ئەيدىز ۋىرۇسى ئادەم بەدىنىنىڭ ساغلاملىقىغا قانداق تەسىرى بار؟ ئەيدىز ۋىرۇسى ئىنسانلارنىڭ قېنىدا ياشىيالايدىغان ھەمدە س د 4 + ت (تۆۋەندە س د 4 ) لىمفا ھۈجەيرىسىنى ئاساسلىق ھۇجۇم نىشانى قىلىدىغان بىر خىل ۋىرۇس بولۇپ، س د 4 لىمفا ھۈجەيرىسى ئادەم بەدىنىنىڭ ئىممۇنىتېت سىستېمىسىدا مۇھىم رول ئوينايدۇ، شۇڭا ئەيدىز ۋىرۇسى س د 4 نى ئۈزلۈكسىز بۇزغۇنچىلىققا ئۇچرىتىدۇ ھۈجەيرىلەر ئۈزلۈكسىز كۆپىيىدۇ، س د 4 ھۈجەيرىسى ئۈزلۈكسىز ئازايسا، ئىنسانلارنىڭ ئىممۇنىتېت ئىقتىدارى زىيانغا ئۇچراپ ھەتتا ۋەيران بولۇپ، ئادەم بەدىنىگە تاجاۋۇز قىلىپ كىرگەن كېسەللىك باكتېرىيەلىرىنى يوقىتىشقا ئامالسىز، تۈرلۈك پۇرسەت خاراكتېرلىك يۇقۇملىنىش ۋە ئۆسمە قاتارلىقلار كۆرۈلۈپ، ئاخىرىدا ئۆلۈشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ
پۇرسەت خاراكتېرلىك يۇقۇملىنىش دېگەن نېمە؟ ئىممۇنىتېت ئىقتىدارى تۆۋەن بولغاچقا شارائىتلىق كېسەل پەيدا قىلىدىغان باكتېرىيە كەلتۈرۈپ چىقارغان يۇقۇملىنىش پۇرسەت خاراكتېرلىك يۇقۇملىنىش دەپ ئاتىلىدۇ. پۇرسەت خاراكتېرلىك يۇقۇملىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان كۆپ قىسىم سەۋەپلەر ئادەم بەدىنىدە ئاللىبۇرۇن مەۋجۇت بولغان بەزى كېسەل پەيدا قىلىدىغان كېسەللىك قوزغىغۇچىلىرى، بۇ كېسەللىك قوزغىغۇچىلىرىنىڭ كۆپىنچىسى ئىممۇنىتېت ئىقتىدارى مۇكەممەللەشكەندە " دولقۇننى گۈللەندۈرۈش" تەس، ئادەم بەدىنىنىڭ ئىممۇنىتېت ئىقتىدارى تۆۋەنلىگەندىن كېيىن ئاندىن "ۋېراي بەخت يارىتىش"نى باشلاپ، كېسەللىكنىڭ يۈز بېرىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. پۇرسەت خاراكتېرلىك يۇقۇملىنىش ئۆپكە تۇبېركۇليۇزى، باكتېرىيەلىك ئۆپكە ياللۇغى، ئۆپكە سپورا باكتېرىيەسى، ئوقسىمان بەدەن كېسىلى، زەمبۇرۇغ كېسەللىكى، قوقاق، كاپوس گۆش ئۆسمىسى، لىمفا ئۆسمىسى قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
